پژوهش حاضر با عنوان "تعامل جبهه ملی با جنبش اسلامی ایران (از 40-1360) در اصل، پاسخی به این پرسش است که "چرا جبهه ملی به رغم مشی غیر دینی خود با جنبش اسلامی به رهبری امام خمینی همراهی کرد؟"پس از مطالعه اسناد وداده ها و نیز مقایسه دوره های تاریخی این فرضیه مطرح شد که: "جبهه ملی تصورمی کرد امام و دستگاه روحانیت در نهایت راهی جز رفتار علمای مشروطه خواه ندارند و ناگزیر به استقرار دموکراسی و ایجاد حکومت مبتنی بر آراء عمومی تن خواهند داد از این رو، به همراهی با آنان پرداختند." فرضیه مذکور با روش توصیفی- تحلیلی به آزمون گذاشته شد که در نهایت این نتیجه حاصل گردید: که جبهه ملی هم، تحت تأثیر مشکلات داخلی بعد از ملی شدن صنعت نفت وهم شکست مبارزات پارلمانی خویش که با شعار "عمل به اجرای صحیح قانون اساسی مشروطه" صورت می گرفت، از یک سو در حاشیه قرار گرفت و عملا قادر به بسیج توده های مردم نبود و از سوی دیگر تحت تأثیر این تصور قرار داشت که در صورت همکاری و همراهی با نهضت اسلامی، سرانجام می توانند قدرت اجرایی را از چنگ روحانیت خارج ساخته و خود مستقیما آن را بدست گیرند؛ زیرا از نگاه آنان، نیروهای مذهبی به رهبری امام فاقد قدرت اجرایی و مدیریتی قلمداد می شدندو باور غالب این بود که روحانیان در نهایت به امور مذهبی و معوی صرف در جامعه اکتفا خواهند کرد و قدرت اصلی و اجرایی را چون گذشته بار دیگر بدست نیروهای ملی خواهند سپرد، سرانجام مجبور به همراهی و همگامی با انقلابیون مذهبی شدند.

پژوهش حاضر با عنوان«بررسی توصیفی فعالیت و عملکرد نشریات مذهبی در نهضت امام خمینی(س)»،به یکی از عناصر جریان فرهنگی-اجتماعی شکل دهنده ی انقلاب اسلامی پرداخته و با سوال اصلی«فعالیت و عملکرد نشریه درس هایی از مکتب اسلام، در انقلاب اسلامی چگونه بود؟» و مفروض دانستن دینی و مذهبی بودن این نشریه، روند فعالیت و تأثیرگذاری مجله درس هایی از مکتب اسلام را که به وسیله روحانیون حوزه علمیه قم منتشر می شد، در نهضت امام خمینی مورد بررسی قرار داده است.نتیجه ای که پس از انجام تحقیق به دست آمد، این مطلب را اعلام می کند که مجله درس هایی از مکتب اسلام با ارائه توصیه های دینی و آشکار ساختن بنیان های دینی، مردم را به حقیقت دین که قابلیت اجرا در همه ی زمینه ها و همه ی زمان ها را داراست، آگاه نمود و از این رهگذر بستر اجتماعی لازم برای به ثمر رسیدن نهضت امام خمینی را فراهم نمود.

چکیده دوره حکومت قاجار همزمان با تحولات بزرگ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در اروپای قرن 19م بود. ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی اش در این دوره کانون توجه و رقابت میان قدرت های بزرگ اروپایی قرار گرفت و گروه های مختلفی در قالب های گوناگون به ایران سفر کردند. در این میان مسافران و جهانگردانی که، ایران را عرصه گردش و تحقیق خویش قرار دادند، به شیراز نیز سفر کردند. بدین ترتیب در این قرن زمینه بررسی های جغرافیایی، باستان شناسی، فرهنگی و ادبی در ایران به طور عام و شیراز به طور خاص فراهم شد. از آن جا که شهر شیراز در این عصر یک مرکز مهم شهرنشینی و تجاری محسوب می شد و افزون بر این به دلیل قدمت تاریخی و فرهنگی اش، همواره مورد توجه سیاحان و جهانگردان خارجی قرار داشت، توجه خاص سفرنامه نویسان فرانسوی، روسی و به ویژه بریتانیایی ها را جلب کرد و تقریبا همه آن ها اطلاعات ارزشمندی از این شهر ثبت نموده اند. به همین دلیل سفرنامه هایی که از این افراد بر جای مانده به دلیل محتوای اجتماعی و فرهنگی خود از اهمیت بسیاری برخوردار هستند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی در صدد پاسخگویی به این سوال است که اوضاع اجتماعی شهر شیراز بر مبنای گزارش های سفرنامه نویسان خارجی چگونه بوده است. هدف از نگارش این پژوهش، بررسی حیات اجتماعی شیراز تا قبل از دوره ناصری در سفرنامه های اروپایی و نگاه شرق شناسانه آن ها، و چگونی بازتاب آن در سفرنامه ها است. همچنین روایت سفرنامه نویسان اروپایی به صورت تطبیقی با یکدیگر و نیز مسئله شرق شناسی در ارتباط با آن، مورد نقد و بررسی قرار می گیرد.

این پژوهش در صدد بررسی «عملکرد بنیاد پهلوی و مواضع نیروهای انقلابی نسبت به آن» می -باشد. مسئله اصلی این پژوهش بررسی مواضع نیروهای انقلابی نسبت به بنیاد پهلوی درسال اوج گیری نهضت انقلابی مردم ایران نسبت به این نهاد بزرگ اقتصادی و فرهنگی است. یافته های این پژوهش حاکی از این است که؛ بنیاد پهلوی به عنوان یک نماد در خدمت رژیم پهلوی بوده است و دستگاه حاکم می کوشید با استفاده از نام این بنیاد و برخی اقدامات خیریه بنیاد پهلوی برای خود کسب اعتبار و مشروعیت کند، حال آن که مواضع نیروهای انقلابی و بالطبع مردم در قبال این بنیاد هیچ نشانی ازموفقیت این برنامه برای رژیم پهلوی ندارد. در این پژوهش برای دستیابی به پاسخ سئوالات مطروحه از روش تحلیلی - توصیفی استفاده می گردد و منابع این پژوهش از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری گردیده است.

این پژوهش اغلب مسائل مهم این دوران از سالهای پس از مشروط تا آخرین دهه های جنگ را در بر دارد. مباحث آن به طور مشخص در سه بخش نسبتا بزرگ و هر کدام در چند فصل جداگانه مورد مطالعه و مداقه قرار گرفته اند. بخش اول به بررسی اوضاع ایران در عصر مشروطیت ، مناسبات خارجی، مجلس و احزاب سیاسی از تکوین تا تطور و ترسیم چشم اندازی از تحولات اجتماعی - اقتصادی می پردازد که هدف آن نمایش سیمائی کلی از ایران در آستانه جنگ جهانی اول است تا نشان دهد که آیا ایران با توجه به شرایط حاکم و ملاحظه مشکلاتش توانایی ورود به جنگ یا جبهه گیری متناسب با آن را داشت ؟ یا می توانست نسبت به آن بی تفاوت بماند؟ در بخش دوم اوضاع ایران از آغاز جنگ تا مهاجرت و جریانهای مقارن با وجود گستردگی، تنوع، پیچیدگی و گسیختگی آن بررسی شده اند. شامل موضوعاتی چون علل آغاز جنگ ، موضع بیطرفی دولت ایران، استراتژی نظامی دول متخاصم نسبت به ایران و ابزار و اهداف آن، تبلیغات آلمانها، نظر جناحهای گوناگون نسبت به جنگ و نقد آن، گرایشها و تمایلات جامعه ایران و زمامدارانش به متحدین و واکنش متفقین، جنبشها و شورشهای داخلی علیه روس و انگلیس ، کابینه های مختلف و عملکرد آنها، بحران سیاسی و شکاف در حاکمیت ، تلاش مستوفی الممالک در اتحاد با آلمانها و مسئله مهاجرت و حوادث پیرامون آن مفصل به تحریر درآمده است ، هرچند ممکن است به نظر رسد مباحث آن ارتباط چندانی با موضوع تحقیق ندارد اما از آنجا که مجموعه مسائل فوق در تحقق و تکوین اندیشه مهاجرت و انتقال پایتخت اثر مستقیم دارند و در شناخت و تحلیل منطقی تر از جریانات بعدی موثر خواهند افتاد ناگزیر از طرح آنیم. ایم دوران پرتنش ترین و ناپایدارترین دوره تاریخ معاصر و عرصه برخورد دیدگاههای متفاوت و بعضا متعارض است . بخش سوم به تلاش مهاجران، اقدامات کمیته دفاع ملی، مهاجرت به کرمانشاه تشکیل دولت ملی و عقب نشینی آن به خاک عثمانی و اعاده مجدد آن به همراه تحولات سیاسی، اقتصادی و نظامی، روابط خارجی و منازعات داخلی و دولت ملی در اوج تا حضیض با نگاهی به اوضاع دولت مرکزی ایران تا پایان مهاجرت را دربر خواهد داشت که هدف این رساله نیز طرح مسائل و اهداف ، نتایج و عملکرد آنهاست .