عنوان: پژوهش حاضر در جهت تحلیل پراکندگی جغرافیایی و جمعیتی کتابخانه های عمومی شهر قم با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) است. هدف: مشخص نمودن مکان کتابخانه های عمومی ، چگونگی توزیع آنها در شهر قم ، دوری و نزدیکی کتابخانه ها به سیستم آمد و شد و مراجعان و فاصله با کتابخانه های دیگر سنجیده شد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و با رویکرد تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 263 نفر از مراجعان و 11 مدیر کتابخانه های عمومی شهر قم می باشد. داده های مکانی از روی نقشه ها و داده های توصیفی از طریق پرسش نامه ها و اطلاعات مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. در این پژوهش برای تحلیل داده ها از نرم افزار اس. پی. اس. اس و برای تهیه نقشه ها از سامانه اطلاعات جغرافیایی (نرم افزار آرک مپ) استفاده شده است. یافته ها: توزیع کتابخانه های عمومی شهر قم با توزیع مراکز تجاری، اداری، آموزشی و پژوهشی، فضای سبز وسیستم آمدوشد شهری ارتباط مناسبی دارد اما در مکان یابی این کتابخانه ها مسئله جمعیت و قطب های جمعیت شهری کمتر لحاظ شده است. به طوریکه بیشترین تراکم کتابخانه های عمومی موجود در مناطقی با جمعیت کم واقع شده اند. نتیجه گیری: توزیع، تعداد و سطح زیربنا کتابخانه های عمومی در سطح شهر قم با توجه به جمعیت هر منطقه و استاندارد ایفلا مناسب نبوده و نیازمند سازماندهی و برنامه ریزی مجدد است. در مکان یابی برای احداث کتابخانه های جدید، باید مناطق 2،3 و6 در اولویت قرار گیرند. بین وضعیت جامعه شناختی جامعه پژوهش(جنس، مدرک) با دسترسی (وسیله آمدوشد، فاصله زمانی) رابطه معنا داری وجود دارد.

چکیده : پژوهش حاضر با عنوان " ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های حوزه علمیه قم بر اساس مدل لایب کوال " و با هدف ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های حوزه علمیه قم در سه مولفه تاثیر گذاری خدمات، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان یک مکان با استفاده از مدل لایب کوال انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی- تحلیلی انجام شده است. نمونه آماری شامل 194 نفر از کاربران کتابخانه های (فقه و اصول آیت الله سیستانی، فیضیه، دفتر تبلیغات اسلامی، مدرسه معصومیه) حوزه علمیه قم می باشند که به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای گرد آوری داده ها از پرسش نامه لایب کوال استفاده شده است. این پرسش نامه ابزاری استاندارد است که به ارزیابی کیفیت خدمات از دید کاربران می پردازد. در باره وضعیت کتابخانه های حوزه علمیه قم این سئوال مطرح است که در سال های اخیر با توجه به رقابت در حال افزایش کتابخانه ها در محیط دیجیتالی، این کتابخانه ها به چه میزان توانسته اند به بهبود کیفیت خدمات خود بپردازند و نیازهای اطلاعاتی کاربرانشان را برآورده سازند؟ بر اساس یافته های پژوهش، پس از آزمون فرضیه ها در تک تک مولفه های لایب کوال، این نتیجه به دست آمده است که در هر سه مولفه تاثیر گذاری خدمات، کنترل اطلاعات و کتابخانه به عنوان یک مکان، بین سطح دریافت با سطح حداقل انتظارات و بین سطح دریافت با سطح حداکثر انتظارات کاربران از کیفیت خدمات، تفاوت معناداری وجود دارد وکتابخانه ها نتوانسته اند حتی حداقل انتظارات کاربران خود را برآورده کنند و همچنین مشخص شد که از دید کاربران، مولفه کتابخانه به عنوان یک مکان نسبت به سایر مولفه ها از اهمیت بیشتری برخوردار است. در بین مولفه های سه گانه کیفیت خدمات کتابخانه ای بیشترین میزان رضایت به ترتیب مربوط به مولفه «کتابخانه به عنوان یک مکان» (47/5)، « اثر گذاری خدمات» (4/85) و «کنترل اطلاعات» (3/64)، ارزیابی از 9 در مقیاس لیکرت بوده است. در نتیجه کتابخانه های حوزه علمیه زمانی می توانند انتظارات کاربران خود را برآورده کنند که بتوانند نیازهای آنها راشناسایی کرده و در جهت برآورد آنها اقدام کنند. لازمه این کار، ارزیابی خدمات ارائه شده، استخدام کتابداران ماهر و متخصص، تهیه منابع چاپی و الکترونیکی روز آمد و ایجاد امکانات اینترنتی در کتابخانه ها و آموزش جهت جستجو در بانک ها و پایگاه های اطلاعاتی می باشد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای ظاهری، ساختاری و محتوایی وب سایت نشریات علمی - پژوهشی ایران است. روش: این پژوهش به روش ارزیابانه و با رویکرد وب سنجی با استفاده از ابزار سیاهه وارسی محقق ساخته ( با 94 مولفه ) انجام گرفته است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد در بین ویژگی های ظاهری مولفه نگارش مطالب وب سایت با فونت مناسب با 99/4 درصد و درمیان ویژگی های ساختاری، مطالب مربوط به شماره، دوره و سال با 99/4 درصد ودرمیان ویژگی های محتوایی، آمار مربوط به تکرار عنوان مقاله در تمامی صفحات با 97/4 درصد در جایگاه بالاتری نسبت به بقیه مولفه ها قرار گرفته اند. در میان حوزه های مختلف نشریات مذکور، نشریات حوزه هنر و معماری از لحاظ ویژگی های ظاهری با 73/3 درصد و همچنین ویژگی های ساختاری با 90 درصد و از لحاظ ویژگی های محتوایی نشریات حوزه منابع طبیعی با 92/5درصد نسبت به بقیه حوزه ها برتری دارند. حوزه علوم انسانی با 493 نشریه (57/5 درصد) بیش ترین و حوزه منابع طبیعی با 20 نشریه (2/3 درصد) کم ترین تعداد نشریه را دارند. به طور میانگین نشریات حوزه هنر و معماری از لحاظ ویژگی های ظاهری با 73/3 درصد و همچنین ویژگی های ساختاری با 89/2درصد و از لحاظ ویژگی های محتوایی نشریات حوزه منابع طبیعی با 90/9 درصد نسبت به بقیه حوزه ها برتری دارند. نتایج فرضیات تحقیق نشان داد که به طور کلی درمیان وب سایت ها وضعیت ویژگی های ظاهری، ساختاری و محتوایی در حد مطلوب هستند و در این خصوص بین وب سایت های نشریات حوزه های مختلف تفاوت معناداری وجود دارد.نتیجه گیری: پس از بررسی های به عمل آمده مشخص شد که وب سایت نشریات مذکور از لحاظ ویژگی های ظاهری، ساختاری و محتوایی در حد مطلوبی طراحی شده اند و جا دارد که طراحان و مدیران وب سایت ها، در جهت ارتقای هر چه بهتر طراحی وب سایت ها بیشتر تلاش کنند تا بتوانند تعداد بیشتری از مخاطبان و کاربران را جذب نمایند.

این پژوهش به منظور بررسی نیازهای دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز به منابع اطلاعاتی و نقش کتابخانه های دانشگاه در تامین آن نیازها انجام شده است . یافته ها نشان داد که مهمترین انگیزه و هدف پاسخگویان از جستجوی اطلاعات در مقطع تحصیلی دکترا، انجام کارهای پژوهشی و انتشار آثار علمی و در مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد انجام کارهای پژوهشی و انجام پروژه های درسی می باشد. همچنین یافته ها نشان داد که در تامین نیازهای اطلاعاتی پاسخگویان کتابخانه های دانشکده ها مهمترین نقش را دارند و پس از آن دانشجویان از کتابخانه مرکزی دانشگاه جهت تامین نیازهای اطلاعاتی خود استفاده می کنند.