سنایی، شاعر سده ششم هجری قمری، پیشرو شعر عرفانی و اندرزی در ایران است و اولین شاعری است که اصطلاحات عرفانی را در شعر به کار گرفت . از سویی عرفان و تصوف در این قرن گسترش پیدا نمود و شعر رفته رفته از دربار رخت بربست و به میان مردم، جایگاه اصلی خویش ، رجعت نمود. آثار سنایی گنجینه ای پربار از فرهنگ مردم زمان خود به شمار می رود و بازنمای جنبه های مختلف زندگی مردم است . پایان نامه حاضر در یک پیش گفتار، هفت بخش ، شصت و شش فصل، و ده ها زیرمجموعه تدوین شده است که حدود ششصد صفحه است و در بردارنده زندگی سنایی، اوضاع سیاسی روزگار شاعر و شرح مبسوطی از جامعه شناختی ادبیات است براین اساس سعی شده است ، حوزه های طبقات اجتماعی مردم، اقتصاد، معیشت و زندگی روزمره، بازتابهای اجتماعی و فرهنگی و حکمت و دانش را مورد کنکاش و پژوهش قرار دهد.