این تحقیق مروری است بر مفهوم راهبرد تراکم سیال ساختمانی و برررسی اسناد و ضوابط و مقررات مصوب در این باره طی سال های گذشته در بابلسر. اگرچه موضوع و مصادیق تراکم بارها و به شکل های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، به نظر می رسد در آستانه تصویب طرح جامع بابلسر در سال 1381، که می تواند مقطعی سرنوشت ساز باشد، نیاز به ارزیابی در تعریف و نحوه به کارگیری این مفهوم در طرح ها و سیاست گذاری های شهرسازانه وجود دارد : زیرا اگر این بار نیز با دیدگاه های قبلی و بدون درکی صحیح و قانونمند شده از تاثیر روش نوین تعیین تراکم ساختمانی ( تراکم سیال ساختمانی )، بر بعد کالبدی – فضایی محیط های شهری و کیفیت محیطی، به این موضوع پرداخته شود، مشکلات ناشی از آن همچنان و احتمالا بیش از قبل، گریبان گیر شهرها خواهد بود. به همین دلیل است که باید نگاهی به راه آمده تا این مقطع و برهه حساس داشت. این تحقیق بر آن است تا به ارزیابی اثرات کالبدی – فضایی راهبرد تراکم سیال ساختمانی بر محیط های شهری و به طور خاص در شهر بابلسر، بپردازد. روش تحقیق، توصیفی - تبیینی است. در ابتدا با بیان مبانی فکری، اهداف، ویژگی ها، روش ها و چگونگی تعیین تراکم سیال ساختمانی آغاز شده است و در ادامه، معیارهای قابل سنجش موثر کالبدی – فضایی راهبرد تراکم سیال ساختمانی بدست آمده و به منظور ارزیابی نهایی و تحلیل داده ها از روش ارزیابی چند معیاره topsis بهره گرفته شده است. شیوه ی جمع آوری اطلاعات میدانی بر پایه بررسی های عینی محقق و تکمیل پرسشنامه از ساکنان و مسئولان بوده است. ارزیابی ها و نتایج تحلیل نشان از آن دارند که تراکم سیال ساختمانی شهر بابلسر با کسب امتیاز تقریباً 0.3 به دلیل مدیریت اجرایی نادرست و نادیده گرفتن ضوابط طرح ، این راهبرد، اثرات کالبدی – فضایی نسبتاً نامطلوبی در شهر داشته است و در نهایت راهکارهایی جهت اصلاح و کارایی بهتر این راهبرد، ارائه شده است.

برآورد تعداد سفرهای جذب شده کاربری های شهری و نحوه ارتباط آن با مشخصه های کاربری زمین، یکی از موضوعات اساسی در برنامه ریزی حمل و نقل می باشد. از آنجائی که لحاظ نمودن تمامی شاخص های کاربری زمین در برآورد و مدلسازی جذب سفر، نیازمند دامنه اطلاعات بسیار وسیع و زمان طولانی می باشد، لذا در این تحقیق از پارامترهای نوع کاربری، زیربنا و سرانه کاربری زمین جهت مدلسازی برآورد جذب سفر کاربری های شهری و تجزیه و تحلیل آن استفاده شده است. عدم وجود مطالعات گسترده در خصوص برآورد جذب سفر کاربری ها، فقدان پشتوانه علمی برای ضرایب هم ارزی کاربری ها در مطالعات ترافیک، نیاز به کالیبراسیون تجربی ضرایب iteبرای شهرهای ایران و عدم منظور نمودن اثر مشخصه های مهم کاربری زمین بر میزان جذب سفر، ضرورت موضوع را نشان می دهد. این ضرورت، و اهمیت جذب سفر در فرایند پیش بینی تقاضای سفر، مکانیابی کاربری ها و مدیریت پارکینگ، موجب گردیده، بهبود یافتن فرایند تقاضای سفر و منطقی نمودن برآورد میزان جذب سفر با توجه به شاخص های کاربری زمین هدف تحقیق به شمار آید. جهت نیل به این هدف، شهرهای ساری، اسفراین و خمینی شهر به عنوان شهرهای مورد مطالعه و کاربری های آموزشی، تجاری و پارک به عنوان کاربری های اصلی مطالعه انتخاب شده و مشخصه های نوع کاربری، زیربنا و سرانه کاربری به عنوان پارامترهای موثر بر جذب سفر تعیین گردید. در ادامه، با استفاده از داده های مطالعات مبدأ – مقصد و مطالعات کالبدی ( نقشه های gis کاربری ها ) شهرهای مذکور، شدت جذب سفر کاربری های مختلف محاسبه شده که با نمونه برداری موردی از کاربری های شهر ساری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تأیید ضرایب هم ارزی کاربری در جذب سفر مطالعات ترافیک شهرهای مورد مطالعه، وجود رابطه معکوس بین سرانه زیربنا و شدت جذب سفر کاربری و بیشتر بودن دامنه تغییرات ضرایب جذب سفر کاربری در شهر ساری، از یافته های تحقیق به شمار می آید.

بعد از انقلاب اسلامی بیش از 400 مجتمع و شهرک مسکونی در درون شهر تهران به وجود آمد که نتیجه واگذاری زمین از سوی دولت و توسط عاملین واگذاری زمین بوده است . مجموعه های مذکور که توسعه 15 سال اخیر کلانشهر تهران را سبب شده اند در نقاط مختلف شهر و به ویژه نواحی شمالغرب آن قرار دارند. در نگاهی کلی مجموعه های مسکونی واگذاری دارای مشکلات عدیده ای در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی و کالبدی - فضایی هستند، هرچند پتانسیل هایی را نیز در سیستم های مذکور دارا می باشند. در این رساله و تحت عنوان برنامه ریزی راهبردی مجموعه های مسکونی(واگذاری) درون شهری سعی گردیده تا ضمن بررسی دقیق وضعیت مجموعه های واگذاری راهبردهای رفع مشکلات و استفاده از پتانسیل ها، جهت ارتقاء کیفیت سکونت و فعالیت در آنها ارائه شوند.