نام پژوهشگر: مهدی رفیعی تفرشی

استقلال بانک مرکزی، مبانی نظری، تجربی و جنبه های کاربردی آن در ایران
پایان نامه موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی 1378
  مهدی رفیعی تفرشی   مسعود نیلی

استقلال بانک مرکزی از آنجایی با اهمیت است که اگر این بانک به تامین کننده کسری بودجه دولتها تبدیل گردد، در این صورت با وظیفه اصلی خود یعنی کنترل رشد عرضه پول و از این طریق کنترل تورم و حفظ ثبات قیمتها در تعارض قرار می گیرد. در این تحقیق مفهوم کیفی استقلال بانک مرکزی توسط یکسری شاخصها، بصورت کمی درآمده است . شاخصهای ارائه شده دو گروه هستند. 1 - شاخص استقلال قانونی بانک مرکزی که بر مبنای میزان استقلالی است که قانون به بانک مرکزی اعطاء کرده است . 2 - شاخص نرخ تعویض رئیس کل بانک مرکزی: دومین شاخص که بیشتر در مورد کشورهای در حال توسعه کاربرد دارد، شاخص نرخ تعویض رئیس بانک مرکزی است . هر چه این نرخ بالاتر باشد،نشان دهنده سطح استقلال کمتر است چرا که گروههای سیاسی با تغییر مکرر رئیس بانک مرکزی در جهت انتخاب آنهایی اقدام خواهد نمود که خواسته های آنها را انجام دهد. این شاخصها بین صفر و یک کدگذاری شده اند. هر چه شاخص به عدد یک نزدیکتر باشد، نشان دهنده استقلال بیشتر است . در ابتدا با توجه به مقدار این شاخصها، کشورهای مختلف را با یکدیگر مقایسه نموده و موقعیت ایران را در بین سایر کشورها بررسی نمودیم . با توجه به این مقایسه ها و رگرسیونهای انجام یافته، سعی در یافتن علل و ریشه های آن کرده ایم .