چکیده: اشتراک لفظی در کنار ترادف و اضداد، از جمله مباحث معناشناسی است که زبان شناسان پیشین بدان پرداخته اند و تعریف هایی نیز از آن ارائه داده اند. سیبویه اولین کسی است که اشتراک لفظی را در تقسیمات کلام ذکر نموده و وجود آن را در زبان تأیید کرده است. تداخل لهجه ها و وام گیری از زبان ها، وضع اولیه ی زبانی، تطور صوتی و کاربرد مجازی، از جمله عوامل پیدایش اشتراک لفظی می باشد. زبان شناسان معاصر بر این باورند که در بررسی اشتراک لفظی باید میان دو اصطلاح « چند معنایی » و « اشتراک لفظی » تفاوت گذاشت. در واقع « چند معنایی» به « اشتراک لفظی » و « مشترک لفظی » به «جناس تام» در زبان عربی نزدیک است. در اشتراک لفظی، دو واژه ی قاموسی از روی تصادف ساختار صرفی واحدی پیدا می کنند و هر یک با حفظ معنای خود، هم آوا و هم نویس می شوند و در پدیده ی چند معنایی، یک واحد زبانی پس از انتقال و تغییر معنایی در گذر زمان، از چند معنا برخوردار می شود. رابطه ی معنایی میان معانی یک واژه، حوزه ی معنایی مشترک برای معانی یک واژه، ریشه شناختی واژگان، در نظر گرفتن مولفه های معنایی، توجه به صیغه ی جمع واژه ها از جمله روش هایی است که زبان شناسان معاصر برای تفکیک « چند معنایی » از « اشتراک لفظی » پیشنهاد کرده اند. در این پژوهش مقوله ی چند معنایی در دو تفسیر ادبی و واژگانی کشاف و مجمع البیان مورد برررسی قرار گرفته است. این دو تفسیر از جمله تفسیرهایی هستند که واژگان قرآن را با رویکردی معناشناسانه مورد بررسی قرار داده اند. زمخشری و طبرسی در مواردی که واژه دارای چند معنا بوده، معانی آن را بیان کرده و گاه نیز به رابطه ی معنایی واژگان چند معنا اشاره کرده اند. در این پژوهش از این رابطه ی معنایی، با عنوان هسته ی معنایی یا معنای مرکزی یاد شده است. واژگان چند معنا در این دو تفسیر، در روند تغییر معنایی خویش، راههایی چون گسترش معنایی، تخصیص معنایی، انتقال معنایی از راه مجاز و استعاره را پیموده اند. بافت و همنشینی واژگان، از دیگر عوامل تغییر معنایی در این واژگان می باشد. خوش بینی، تداعی معنای متضاد در ذهن و... از جمله، عوامل پیدایش واژگان اضداد این پژوهش بوده که در شمار واژگان چند معنا قرار می-گیرند.

رشد سریع و شتابان جمعیت در جهان امروزه بعنوان اساسی ترین مانع توسعه اجتماعی و اقتصادی در کشورها مطرح است و متاسفانه در این میان بیشترین آسیب متوجه کشورهای در حال توسعه است . از سال 1365 به بعد و به ویژه در سال 1368 که سیاست روشنی از سوی دولت برای تعدیل نرخ رشد جمعیت اتخاذ شد، با افزایش آگاهی مردم و فراهم آمدن امکانات پیشگیری از حاملگی، رشد جمعیت رو به کاهش گذشت . و از کتومی یک روش بی خطر و موثر برای پیشگیری دائمی از حاملگی است و در مدت کمتر از 20 دقیقه به کمک یک جراحی کوچک در مردان قابل انجام است . و از کتومی نسبت به توبکتومی عوارض کمتری دارد و راحتتر صورت می گیرد. در شهرستان زاهدان از سال 1374 به بعد در مرکز تخصصی تنظیم خانواده عمل جراحی وازکتومی بصورت n.s.v انجام گرفته است که مشخصات دموگرافیک کلیه افراد در فرمهای آن مرکز موجود است . این مطالعه بصورت cross-sectional یا مقطعی از نوع توصیفی می باشد که از فرمهای فوق استفاده شده است . نتایج این بررسی به شرح زیر است : متوسط سن مردان وازکتومی شده 39/27 با انحراف معیار 8/72 بود. متوسط سن همسران افراد وازکتومی شده 34/17 با انحراف معیار 6/92 بود. سن اکثر افراد فوق و همسران آنها زیر 40 سال بود.