نام پژوهشگر: شکوفه اکبرشاهی
شکوفه اکبرشاهی منیره انوشه
این پژوهش مطالعه ای نیمه تجربی است که به منظور "بررسی میزان تاثیر برنامه بازدید منزل بر عملکرد مادران در روند تکاملی کودکان پیش دبستانی" در سال 1378-79 در شهرستان اسلام شهر انجام شده است . ابتدا چهار مرکز بهداشت اسلام شهر به روش تصادفی انتخاب و سپس از بین آنها، 60 کودک سن پیش دبستانی به عنوان نمونه های پژوهش براساس اهداف پژوهش انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. دو گروه به لحاظ متغیرهای دموگرافیک (جنس ، تحصیلات والدین، میزان درآمد و . . .) همسان بوده و آزمونهای آماری کای اسکوئر و تی مستقل اختلاف معنی داری را بین دو گروه نشان ندادند (p<0/05) ابزار پژوهش شامل پرسش نامه و چک لیست بودند (پرسش نامه مربوط به مشخصات فردی کودک و خانواده، سنجش عملکرد مادران از طریق راهنمای مصاحبه، چک لیستهای بررسی میزان تکامل جسمی، شناختی و اجتماعی و . . .) که ابتدا ابزارهای فوق جهت پیش آزمون در سه جلسه بازدید منزل توسط پژوهشگر و مادران تکمیل شدند، سپس براساس یافته های اولیه پژوهش ، برنامه بازدید منزل شامل 4-6 جلسه طرح ریزی شد که هر جلسه به طور متوسط 45 دقیقه به طول می انجامید و در طی 2 ماه برای گروه آزمون انجام شد و سپس به مدت یک ماه مداخله ای در گروه آزمون انجام نشد، پس از آن در پس آزمون کلیه ابزارهای فوق در طی سه جلسه بازدید منزل مجددا تکمیل شدند و به طور کل 10-12 جلسه بازدید منزل در گروه آزمون و 6 جلسه در گروه شاهد شاهد انجام شد. نهایتا یافته های بدست آمده، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. آزمونهای آماری اختلاف معنی داری را بین عملکرد مادران در روند تکاملی کودک ، میزان تکامل جسمی، شناختی و اجتماعی کودک ، وسایل آموزشی و محیط زندگی کودک ، قبل و بعد از اجرای برنامه بازدید منزل در گروه آزمون بعد از مداخله بین دو گروه آزمون و شاهد نشان دادند (p<0/0001). نتایج این مطالعه نشان داد که برنامه بازدید منزل بر میزان عملکرد مادران و تکامل کودکان تاثیر داشته است . بدین ترتیب فرضیه های پژوهش شامل "میزان عملکرد مادران در روند تکاملی کودکان پیش دبستانی در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد افزایش می یابد" و "میزان تکامل کودکان پیش دبستانی در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد افزایش می یابد" مورد تایید قرار گرفتند. در ضمن نتایج حاصله نشان می دهد که بین متغیرهای دموگرافیک کودک و خانواده با تکامل کودک و عملکرد مادران هیچگونه ارتباط معنی داری وجود ندارد (p<0/05). با توجه به نتایج فوق پیشنهاد می شود که جهت تسریع روند تکاملی کودکان، از روش بازدید منزل همراه با برنامه طراحی شده آموزشی در این پژوهش استفاده گردد.