نام پژوهشگر: جمیل حمودی
جمیل حمودی رضا حیدری
در این بررسی تنش خشکی در مرحله رشد زایشی بر روی برخی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه آفتابگردان (رقم رکورد) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت . تیمارهای مورد آزمایش شامل 5 تیمار، که به ترتیب ، تیمار t1 (با دور آبیاری کامل تا مرحله برداشت ) و تیمارهای t2، t3، t4، که در مرحله رشد زایشی تحت تاثیر تنش قرار گرفته اند، به ترتیب با دورهای آبیاری 9، 13، 17، روز و تیمار t5 که در مرحله رشد زایشی، از آبیاری آن جلوگیری شد، می باشند. در قسمت نخست اثر تنش خشکی بر روی برخی تغییرات بیوشیمیایی از جمله تغییرات میزان پروتئین کل (برگ - دانه)، الکتروفورز پروتئین ها، تغییرات قندهای محلول دانه، محتوای پرولین اندام هوایی و میزان روغن دانه مورد ارزیابی قرار گرفت . میزان پروتئین کل متناسب با افزایش سطح تنش کاهش یافته و الکتروفورز پروتیین ها نشان داد که چند پلی پپتید بعد از اعمال تنش از بین رفته است . از طرفی میزان قندهای محلول در اثر تنش خشکی افزایش یافته و میزان افزایش این صفت ، متناسب با سطح تنش بوده است . در مورد محتوای پرولین برگها آزمایشات نشان داد که با افزایش سطوح تنشی، مقدار پرولین در اندام های هوایی افزایش می یابد و در سطح چهارم تنش (t5 تیمار بدون آبیاری در مرحله زایشی) افزایش چشمگیری در مقدار پرولین دیده شده است . در مورد روغن نیز اعمال تنش باعث کاهش معنی دار این صفت در سطح 1 درصد شده است . در قسمت دوم این تحقیق، برخی از صفات فیزیولوژیکی از جمله محتوای سدیم و پتاسیم گیاه (اندام هوایی)، قطر طبق، وزن طبق، وزن هزار دانه، ارتفاع گیاه و قطر ساقه مورد بررسی و داده مورد آنالیز آماری قرار گرفت . نتایج حاصل نشان داد که محتوای سدیم گیاه در اثر تنش خشکی اختلاف معنی داری بین تیمارها وجود ندارد ولی در مورد پتاسیم با افزایش سطوح تنشی، باعث افزایش معنی دار این صفت در سطح 1 درصد شده است . در مورد صفات قطر طبق، وزن طبق، وزن هزار دانه، ارتفاع گیاه و قطر ساقه نتایج نشان داد که در اثر اعمال تنش باعث کاهش معنی دار این صفات در سطح 1 درصد شده است ، که میزان کاهش با شدت تنش متناسب بوده است .