نام پژوهشگر: رسول آقایی متین
رسول آقایی متین محمدعلی حقیقی
بررسی و پژوهش در مورد قدرت و سیاست و آثار آن در سازمان بسیار حائز اهمیت می باشد. سیاست را به مفهوم بکارگیری منابع عمومی در جهت منافع شخصی و گروهی تعریف می نمایند که به عنوان بزرگترین مانع در راه دستیابی به اثربخشی و بهره وری سازمان تلقی می گردد. بکارگیری گسترده رفتارهای سیاسی و عدم شناخت آن موجب گسترش این رفتار و ناتوانی سازمان در کنترل آن می شود. پژوهش حاضر به بررسی دلایل ایجاد و گسترش رفتارهای سیاسی و راههای کاهش آن پرداخته است . فرضیه های پژوهش ، روابط میان رفتارهای سیاسی را با دو عامل انگیزه توفیق طلبی و شرایط عدم اطمینان بیان می دارند. جامعه آماری پژوهش نمونه ای متشکل از 176 نفر از مدیران شرکت راه آهن (94 نفر) و سازمان مرکزی شهرداری تهران (82 نفر) می باشد. اطلاعات پژوهش بوسیله پرسشنامه با اعتبار 85 درصد جمع آوری شده است . وجود منابع عدم اطمینان سازمانی مانند اعتماد پایین، سیستم نامناسب ارزشیابی و پاداش ، رقابت شدید، ائتلافهای گروهی و ... موجب بروز رفتارهای سیاسی می گردند. آزمون همبستگی، وجود روابط میان رفتارهای سیاسی و عدم اطمینان سازمانی را تایید نمود. بنابراین با کاهش این عوامل، رفتارهای سیاسی نیز کاهش خواهد یافت . همچنین در این پژوهش همبستگی معکوس معنی داری میان انگیزه توفیق طلبی و رفتارهای سیاسی بدست آمد. ویژگیهای توفیق طلبی در نقطه مقابل رفتارهای سیاسی قرار دارند. با تغییر ساختار نیازها از توجه صرف به قدرت ، به سوی توفیق طلبی و نیاز به خودیابی، گامی اساسی در راه کاهش رفتارهای سیاسی برداشته خواهد شد. مطالعه تطبیقی میان دو سازمان نشان می دهد که سازمان مرکزی شهرداری با داشتن منابع عدم اطمینان بیشتر نسبت به شرکت راه آهن از رفتارهای سیاسی بیشتر و توفیق طلبی کمتری برخوردار بوده است . در ادامه پژوهش به بررسی توزیع رفتارهای سیاسی و منابع عدم اطمینان و انگیزه توفیق طلبی در واحدهای شرکت راه آهن و ارتباط این عوامل با معاونت های شرکت ، تحصیلات ، سابقه خدمت و ... پرداخته شده است . سپس با توجه به نتایج حاصله پیشنهادهایی جهت کاهش عدم اطمینان سازمانی مانند گسترش شبکه های ارتباطی، شکستن تیول سیاسی موجود، کاهش رقابت و ... همچنین آموزش و اشاعه توفیق طلبی جهت کنترل و کاهش رفتارهای سیاسی در سازمان ارائه گردیده است .