شکل گیری شهر هنگامی رخ می دهد که به صورت ارگانیک و خود به خود تحت تاثیر عوامل گوناگون و عموما ناآگاهانه و تدریجی به وجود آید. در این زمینه، عواملی بر یکدیگر اثر می گذارند و برآیند تاثیر این عوامل شکل شهر و ساختار آن را پدید می آورد. این عوامل عبارتند از: جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ... "شکل دهی" شهر نیز وقتی صورت می گیرد که شهر از طریق طرح و برنامه ای از پیش اندیشیده شده و آگاهانه، براساس عوامل موثر شکل گیرد. امروزه با پیچیده شدن مسائل شهری، افزایش فزاینده جمعیت ، تنوع و کثرت نیازها و احتیاجات ، نمی توان شهرها را به حال خود رها کرد تا خودشان از طریق برآیند عوامل یاد شده در بالا شکل گیرند و به حیاتشان ادامه دهند. از این رو "طرح های شهری" بنیادی ترین ابزار شکل دهی شهرها براساس نظم و برنامه از پیش اندیشیده شده محسوب می شوند. ضرورت تهیه و اجرای طرح های شهری، از نیاز محسوس به یک مکانیزم برای ایجاد تعامل در امور و ضرورت انضباط فضایی و کالبدی شهرها ناشی می شود. بر این اساس این پژوهش در پی آن است که با تکیه بر ابزارهای شناخت فضای شهری در چارچوب "نگرش سیستمی" موقعیت و عملکرد فضای یک روستا - شهر را شناخته و در صورت امکان، چارچوبی جهت تحلیل فضاهای مشابه فراهم آورد. نتیجه تحقیق، با کمک از مدلهای کمی و کیفی نشان داد که: -1 شناخت و تحلیل سازمان یابی فضا از طریق سنجش نظام یافته (سیستماتیک ) و عناصر و پدیده ها، کارکردها و خصیصه های اقتصادی، اجتماعی و کالبدی میسر است . -2 رشد سریع شهر سفیددشت موجب عدم تعادل بین توزیع خدمات و سرمایه گذاریها شده، بتدریج منابع حیاتی خود نظیر زمین و آب را در خدمت خدمات می گذارد و جمعیت شهر از حالت تولیدکننده به صورت مصرف کننده درمی آید. -3 احتیاج به زمین در شهر موجب تغییر در کاربرد زمینهای کشاورزی می گردد، از طرف دیگر افزایش احتیاج به زمین ارزش این کالای ضروری را بالا می برد و به تبع آن کاربریهای زمین شهری دستخوش نوعی عدم تعادل در نظام توزیع می گردد.