نام پژوهشگر: علی اکبر محمدعلی پورملکشاه
ندا تقی پور حشمت اله حیدری
در این تحقیق وضعیت زادآوری و برخی از مشخصه های درختی در دو پارسل طبیعی و بهره برداری شده در سری یک طرح جنگلداری دکتر بهرام نیا مورد بررسی قرار گرفت. آماربرداری با استفاده از شبکه ای با ابعاد 150×100 متر به روش تصادفی- سیستماتیک به مورد اجرا درآمد و در دو پارسل 90 قطعه نمونه دایره ای به مساحت 1000 متر مربع جهت بررسی های درختان برداشت شد. به منظور مطالعه زادآوری در عرصه مورد نظر، ازقطعات نمونه 200 مترمربعی دایره ای شکل و به مرکزیت قطعات نمونه 1000 مترمربعی استفاده گردید. در سطح دو پارسل مشخصه هایی از قبیل تعداد در هکتار، ترکیب و سلامت زادآوری، درصد تاج پوشش، ارتفاع، موجودی حجمی و درجات کیفی(حجمی) مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت بررسی و مقایسه مشخصه های مورد مطالعه در دو پارسل 31 و 32 ازروش های آماری توصیفی و تحلیل رگرسیون و آزمون های پارامتری تی مستقل و جفت، مقایسه نسبت ها و آزمون های ناپارامتری کای مربع و من- ویتنی استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین مجموع تعداد در هکتار و تعداد نهال های سالم راش اختلاف معنی داری وجود دارد و تراکم زادآوری ها و تعداد نهال سالم راش درپارسل بهره برداری شده بیشتر از پارسل طبیعی بود همچنین بین تعداد زادآوری و تعداد نهال سالم راش در طبقات ارتفاعی (کمتر از 1/30 متر) و بین تعداد در هکتار زادآوری در طبقات قطری (بیشتر از 1/30 متر) اختلاف معنی داری مشاهده شد. ولی بین تعداد نهال سالم راش در طبقه بیشتر از 1/30 متر اختلاف معنی داری مشاهده نشد. همچنین درصد حضور (ترکیب) زادآوری راش و موجودی حجمی راش در پارسل بهره برداری شده بیشتر از پارسل طبیعی برآورد گردید. مقایسه منحنی ارتفاع در دو پارسل نشان داد که بین منحنی ارتفاع راش در پارسل طبیعی و پارسل بهره برداری شده اختلاف معنی داری وجود دارد و منحنی ارتفاع در پارسل طبیعی بالاتر از منحنی ارتفاع در پارسل بهره برداری شده می باشد. مقایسه موجودی حجمی درجات 1، 2، 3، 4، سالم و ناسالم حاکی از عدم اختلاف معنی دار بین دو پارسل بود و بررسی رابطه تاج پوشش و تعداد نهال ها نشان داد که بین درصد تاج پوشش و تراکم زادآوری در دو پارسل ارتباط معنی داری وجود دارد و بیشترین تعداد زادآوری متعلق به محدوده های با تاج پوشش 55 تا 70 درصد است.
علی اکبر محمدعلی پورملکشاه نصرت الله رافت نیا
بکارگیری ماشین آلات چوبکشی در عملیات بهره برداری جنگل، علاوه بر داشتن فواید زیاد از جمله: خارج کردن تنه های سبک و سنگین، عدم نقصان کیفیت چوب آلات و در نتیجه افزایش افزوده چوب ، استفاده بهینه و مطلوب از زمان مفید بهره برداری و ...، اثرات تخریبی نیز به همراه خواهند داشت که مهمترین آن کوبیدگی خاک و ایجاد رد چرخ و رد گرده بینه در مسیر چوبکشی خواهد بود. فشردگی خاک ، باعث کاهش ظرفیت هوایی و نیز کاهش تخلخل موئینه و غیرموئینه می شود که در نتیجه نفوذپذیری خاک کاهش خواهد یافت . از طرف دیگر کاهش تخلخل خاک باعث جلوگیری از رشد ریشه ای و نیز عدم تهویه مناسب خاک می شود که اثرات سوئی روی رشد پوشش گیاهی خواهد داشت . کوبیدگی خاک و ایجاد رد چرخ و رد گرده بینه در مسیرهای طولانی با شیب زیاد نیز موجب جاری شدن آب باران در آنها شده و فرسایش خاک را به همراه خواهد داشت . بنابراین تعیین حداکثر تعداد مجاز تردد در مسیرهای چوبکشی با توجه به نوع ماشین آلات ، میزان بار، جهت چوبکشی و نیز نوع خاک و شیب مسیر به منظور کاهش اثرات منفی استفاده از ماشین آلات در عرصه جنگل، ضرورت دارد. این مطالعه در راستای هدف فوق به بررسی اثر چوبکشی بوسیله اونیماک روی خاک با رطوبتهای مختلف و شیب مثبت و منفی پرداخته است و معلوم گردید که کوبیدگی خاک با تعداد تردد افزایش می یابد و حداکثر کوبیدگی خاک ورد چرخ در تردد سی و سوم اتفاق و کوبیدگی خاک در شیبهای منفی (حمل بار به طرف پایین) بیشتر از شیبهای مثبت رخ داده است .