از دیرباز تسلط کشورها بر آبراهه ها و دسترسی به آبهای آزاد زمینه ساز اقتدار نظام سیاسی، فرهنگی و اقتصادی آنها بوده است . موقعیت خاص جغرافیایی ایران هم به لحاظ استقرار در محل تلاقی و مسیر مبادلات بازرگانی قاره های آسیا و اروپا و آفریقا این کشور را بعنوان یکی از فعال ترین شرکای پیمانهای قتصادی و امنیتی منطقه ای و فرا منطقه ای متمایز نموده است . باید اذعان نمود که میزان 2700 کیلومتر ساحل در شمال و جنوب کشور، امکانات کم نظیری را برای ایران فراهم نموده است . با توجه به اینکه در این سالها بندرعباس بعنوان بندر ترانزیتی پایه مطرح شده است لذا قسمت عمده ای از کالاهای تانزیتی بنادر کشور (خصوصا در بخش ترانزیت کانتینری) از این بندر تخلیه و بارگیری می شوند، لذا با توجه به افزایش حجم کالاهای ترانزیت در سالهای آینده، نیاز به امکانات و تجهیزات بندری بیشتری وجود خواهد داشت . بنابراین تعدد که بتوانند خدمات مورد نیاز بندری و دریایی را به کالاهای ترانزیتی ارائه دهند می تواند به رونق ترانزیت کالا از کشور منجر شود ضمن آنکه با گسترش فعالیتهای ترانزیتی سایر بنادر از رسوب کالا در یک بندر نیز جلوگیری شده و در کاهش زمان ترانزیت کالا از کشور نیز موثر خواهد بود. بنابراین انجام مطالعات امکانسنجی تبدیل بنادر بوشهر و چابار که به لحاظ امکانات و موقعیتهای استراتژیک مطلوب هستند ضروری می باشد. بدین منظور در این پایان نامه، ابتدا ضمن تبیین اهمیت ترانزیت کالا از کشور به بررسی امکانات و تجهیزات بنادر کشور پرداخته و پس از آشنایی با عوامل تاثیرگذار در ترانزیت کالا از بنادر، ارزیابی عملکرد بنادر کشور انجام گردیده است . از مطالعه مهمترین کشورهای مبدا و مقصد کالاهای ترانزیتی، مهمترین خطوط ترانزیت کالا از کشور مشخص شده اند. از نوه توزیع و عبور کالاهای ترانزیتی از کشور، ارزیابی مهمترین مبادی ورود و خروج کالاهای ترانزیتی از کشور انجام شده است . در نهایت نیز به طراحی و تحلیل (کامپیوتری) مدل عمومی شبکه های حمل و نقل داخلی کشور در ارتباط با بنادر بوشهر، چابهار و عباس بر اساس مهمترین عوامل تاثیرگذار بر ترانزیت کالا از بنادر پرداخته شده است . از جمع بندی نتایج کلیه موارد مذکور، امکان تبدیل بنادر بوشهر و چابهار به بنادر فعال در ترانزیت کالا از کشور مشخص شده است .