نام پژوهشگر: ایوب حیدری

نوگرایی در اشعار یوسف الخال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  ایوب حیدری   حسن گودرزی لمراسکی

نوگرایی نوعی خلاقیت است و این خلاقیت به معنی استعداد یافتن روابط نو، پیدایی روابط نوین و ترکیب های تازه و بازنمایی کیفیت های تازه ی معانی می باشد. نوگرایی در ادبیات، بیانگر گسستن از سنن و قراردادهای حاکم و ایجاد شیوه های تازه در نگرش به جایگاه انسان و نقش او در نظام هستی است. یوسف الخال شاعر، ناقد و روزنامه نگار لبنانی که از شخصیت های پیشگام در جریان نوگرایی شعر معاصر عرب محسوب می شود، خواستار تحول شعر عربی است، از این رو ضمن شورش علیه میراث کهن شعر عربی و تقلید از آن به همسو شدن شعر عربی با تجربه های جهانی فرا می خواند. پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن معرفی این شاعر، مضامین نوگرایی را در شعر و اندیشه اش بررسی کند. این مضامین عبارتند از: الف) آزادی: او آزادمردی است که برای انسان آزادی درونی را می خواهد و معتقد است اگر کسی به آزادی و اقناع درونی دست یابد جامعه هم به تبع او آزاد می گردد؛ ب) نماد: وی برای غلبه بر فضای یأس آلودی که بر جامعه حاکم شده بود از نمادهای وسیع زندگی و جاودانگی چون مسیح و صحریانا بهره می گیرد؛ ج) اسطوره: شاعر با به کارگیری اسطوره اودیس و تموز به دنبال بیداری ملت عرب از خواب غفلت است تا چاره ای برای خویش بجویند؛ د) مرگ و زندگی دوباره: او مرگ را راهی برای رسیدن به جاودانگی و زندگی ابدی می داند؛ ه) گناه: وی به مسأله گناه به عنوان عاملی برای تعالی انسان می نگرد، اما به شرط آنکه بر آن آگاهی یابد؛ و) اشارات برگرفته از مضامین کتاب مقدس: شاعر با بهره بردن از اشارات برگرفته از کتاب مقدس به دنبال تغییر وضعیت است که در آن گرفتار شده، گاهی نیز بی انگیزه و ناتوان می شود.