نام پژوهشگر: فرشته نصری
فرشته نصری محمد سعید حیدر نژاد
این مطالعه به منظور بررسی اثرات دو فلز روی و کبالت بر رشد و پارامتر های بیوشیمیایی سرم در ماهی قزل آلای رنگین کمان انجام گرفته است.به این منظور غلظت های 100 و 250 میکروگرم در لیتر روی و 10 و 30 میکروگرم در لیتر کبالت به کار برده شد. پس از طی دوره سازگاری (10 روز در محل نگهداری حیوانات - دانشکده دامپزشکی )، ماهی ها به مدت 30 روز در محیط های آبی حاوی یون های فوق نگهداری شدند و در این مدت 3 بار در روز های اول، 15 و 30 از آن ها نمونه گیری به عمل آمد. در هر بار نمونه گیری، پس از بیهوش کردن ماهی ها، ابتدا وزن و طول کل آن ها اندازه گیری شده و سپس از آن ها خون گیری به عمل آمد. پس از جدا کردن سرم، آنالیز های بیوشیمیایی با استفاده از دستگاه اتوآنالایزر انجام گرفت. تحلیل آماری، نتایج زیر را نشان داد. هر دو غلظت روی و غلظت زیاد کبالت طی 30 روز باعث کاهش رشد و پارامتر های آن در ماهی ها گردیده، بر همین اساس وزن، طول کل، شاخص وضعیت و نرخ رشد ویژه در ماهیان در معرض فلز، نسبت به گروه کنترل کاهش و ضریب تبدیل غذایی افزایش قابل توجهی را نشان می دهد. در مورد پارامترهای بیوشیمیایی سرم مشخص شد که روی و کبالت هر دو سبب افزایش معنی دار سطح گلوکز سرم گشته اند. در حالی که فعالیت آنزیم های آسپارتات ترانس آمیناز، آلانین ترانس آمیناز و آلکالین فسفاتاز سرم، در ابتدا افزایش معنی دار و سپس کاهش معنی دار را نشان می دهد. با این که ماهی های در معرض روی و کبالت هر دو مقادیر تری گلیسرید کمتری را در روز 15در مقایسه با گروه کنترل، نشان می دهند، سطوح کلسترول در ماهیان تیمار با روی در روز 15، افزایش، و در ماهیان تیمار با کبالت کاهش معنی دار را نشان داد. سطوح پروتئین کل نیز در ماهیان تیمار با روی در مقایسه با گروه کنترل، در روز 15 کاهش، و در ماهیان تیمار با کبالت پس از افزایش معنی دار در روز اول، کاهش شدید را در روز 15 نشان می دهند. مقادیر گلوکز، کلسترول و آلکالین فسفاتاز در تیمار های روی در روز 30 نیز افزایش یافته اند اما بقیه نتایج به دست آمده شامل یک پیک افزایشی یا کاهشی به صورت گذرا بود به طوری که در روز 30 برگشت به حالت اولیه و رسیدن به سطحی مشابه با گروه کنترل دیده می شود. این بررسی نشان می دهد که غلظت های زیر حد کشندگی روی و کبالت دارای اثرات توکسیک بر فیزیولوژی، متابولیسم و کالبد شناسی ماهی قزل آلای رنگین کمان هستند.