قرآن کریم سرچشمه تمام علوم اسلامی است که به زبان عربی کلاسیک نگاشته شده است و این در حالی است که در بهره برداری از متون قرآنی توانمندیهای بسیار بالای پردازش رایانه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بسامد وقوع گروههای اسمی در قرآن نسبت به سایر انواع کلمه بیشتر می باشد. در این میان اهمیت آگاهی از نقش اسم در درک آن بسیار حائز اهمیت است. در بین مطالعات انجام گرفته تاکنون تحقیقی که بیانگر دستوری صوری برای پردازش نحوی اسامی در قرآن کریم باشد مشاهده نشده است. هدف از انجام این تحقیق ارائه دستوری صوری برای نقشهای نحوی اسامی ( نقش فاعل، مضاف ٌالیه و مفعول ) در سیستم هوشمند مبین می باشد. ابتدا به روش کتابخانه ای مشخصات نحوی اسامی در قرآن کریم جمع آوری شده و سپس مقایسه ای مابین چند دستور صوری سازی انجام گرفته و دستور ساخت گروهی هسته- بنیان به عنوان چارچوب برتر انتخاب گردیده و قواعد بر اساس این چارچوب صوری سازی شده است. دستور ارائه شده در این پژوهش منحصراً به قرآن کریم اختصاص دارد. دستورهای ارائه شده در این پژوهش بر روی 1/10 اول فایل قرآن اعمال شده است. به این ترتیب که در ارزیابی دستورها جملات ساده و معلوم انتخاب گردیده است. میزان دقت و فراخوانی دستورهای ارائه شده با استفاده از فرمولهای precision and recall ارزیابی شده و برای هر یک از نقشهای فاعل، مضافٌ الیه و مفعول میزان f-score محاسبه گردیده است. میزان f-score برای فاعل 99/0، مضافٌ الیه 91/0 و مفعول 92/0 و میانگین f-score کلیه نقش ها 94/0 محاسبه شده است. با انجام پژوهش حاضر و ارزیابی آن به این نتیجه می رسیم که دستور ساخت گروهی هسته- بنیان مناسب ترین چارچوب صوری سازی برای قاعده مندیهای نحوی این زبان در حوزه نقشهای نحوی اسامی (فاعل، مفعول و مضافٌ الیه) می باشد. هر دستوری که با ساختار دستور ساخت گروهی هسته- بنیان نوشته شده باشد، بافت ـ آزاد است و برای هر دستور بافت-آزاد الگوریتم های شناخته شده ای موجود هستند که پویشگرهای ll و rl مفیدی را می زایانند تا زبانهای مطابق که آن دستورها می زایانند را تشخیص دهند.

کوچکترین واحد در نظام آوایی یک زبان واج نامیده می شود که به دو دسته واکه (مصوت) و همخوان (صامت) تقسیم بندی می شود. واکه ها در زبان فارسی شامل ای (/i/)، آ(//a)، او (/u/)، اِ(/e/)، اَ (/?/ )و اُُ(/o/) می باشد. فرکانس فرمنت ها، نشان دهنده فرکانسهای تشدید دستگاه گفتار می باشد. فرمنت ها پارامترهای مربوط به لوله صوتی می باشند که برای هر آوایی مقدار فرکانس فرمنت متفاوتی در مقایسه با آواهای دیگر وجود دارد که مشخصه همان آوا به شمار می رود. پایین ترین قله در طیف فرکانسی به عنوان اولین فرمنت و دومین قله به عنوان دومین فرمنت و بقی? فرمنت ها به این ترتیب مشخص می شوند. این پایان نامه به بررسی فرکانس فرمنت های واکه های زبان فارسی و روش های نرمال سازی و سپس شبیه سازی این فرمنت ها می پردازد. روش های زیادی برای نرمال سازی فرکانس فرمنت ها وجود دارد که از آن جمله می توان به روش نرمال سازی واکه-درون گرای شامل فرکانس، بارک، مِل و erb و روش نرمال سازی واکه-برون گرای شامل گریشتمن، لبانو، نورداستروم، نیری، دیسنر، میلر، s&gو parafacاشاره کرد. با ارزیابی روش های مختلف نرمال سازی بر روی زبانهای مختلف می توان نتیجه گرفت، یک روش نرمال سازی موثرترین روش برای هم? زبانها نمی باشد. بطوری که مقایسه نرمال سازی واکه ها در یک زبان با پیاده کردن همان روش نرمال سازی در زبان دیگر که سیستم واک? متفاوتی دارد، نتایج متفاوتی را نشان می دهد. چرا که نتایج کیفی از این روش ها بر اساس عوامل زیادی در زبان متغییر می باشند. این عوامل در زبان تحت عنوان منابع تغییردهند? گفتار شناخته می شوند. با در نظر گرفتن منابع تغییردهنده گفتار و با مقایسه نتایج پیاده سازی روش های مختلف نرمال سازی در این تحقیق، روش نرمال سازی بارک به عنوان بهترین روش برای نرمال سازی واکه-درون گرای و روش نرمال سازی لبانو به عنوان بهترین روش نرمال سازی واکه-برون گرای برای واکه های زبان فارسی با در نظر گرفتن جنسیت به عنوان تنها عامل تغییر گفتار بدست آمد. همچنین با طراحی فیلتر به زبانmarlab فرکانس فرمنت های هریک از واکه ها شبیه سازی گردید.

اهداف این تحقیق با توجه به موضوع آن، عبارت اند از بررسی فرایندهای واجی معمول در گویش کردی سنندجی و تحلیل آن ها در چهارچوب نظریه ی بهینگی؛ تعیین و مرتبه بندی محدودیت های حاکم بر فرایند های واجی و توصیف آن ها براساس واج شناسی بهینگی و نیز ارائه ی ساخت هجا در گویش مورد بررسی. این پایان نامه اساساً تحقیقی توصیفی-تحلیلی است. داده های مورد بررسی در این تحقیق، به دو شیوه ی کتابخانه ای و انجام مصاحبه با گویش وران گویش مورد مطالعه گرداوری شده اند. به علاوه، شم زبانی نویسنده نیز به عنوان گویش ور سنندجی، در همه ی مراحل گرداوری، توصیف و تحلیل داده ها به عنوان یک ملاک عمده مدنظر بوده است. نتایج به دست آمده از این تحقیق بیانگر آن است که در گویش سنندجی، بزرگ ترین هجا دارای الگوی ساختاری (c)(c)cv(c) است؛ یعنی حداکثر دو همخوان می توانند در جایگاه های آغازه و پایانه قرارگیرند. هم چنین، فقط واکه می تواند در جایگاه هسته ی هجا قرار گیرد و همخوان هجایی در این گویش وجود ندارد. علاوه بر این ها، وجود آغازه برای هجاهای این گویش اجباری، اما وجود پایانه اختیاری است و هجاهای cv یا ccv به وفور در این گویش یافت می شوند. در ارتباط با محدودیت های حاکم بر ساخت هجا، مشخص گردید که اصل توالی رسایی که یک محدودیت جهانی حاکم بر ساخت هجا می باشد، در تمامی خوشه های همخوانی، چه در جایگاه آغازه و چه در پایانه ی هجا، به طور کامل در گویش کردی سنندجی رعایت می شود. در نتیجه، از میان سه نوع توالی موجود در زبان های دنیا برای خوشه ی همخوانی، یعنی مرکزی، توالی وارونه و توالی خنثی، فقط نوع مرکزی آن که منطبق با اصل توالی رسایی است، در سنندجی یافت می شود. علاوه بر ساخت هجا، با توجه به این که داده های مورد بررسی در این پایان نامه، در چهارچوب اصول حاکم بر واج شناسی بهینگی مورد توصیف و تحلیل قرارگرفته اند، محدودیت های اصلی حاکم بر ساخت هجا در کردی سنندجی تعیین و مرتبه بندی گشته است. به علاوه، ماهیت و عملکرد فرایندهای تضعیف، حذف، کشش جبرانی، درج، قلب و همگونی که در این پایان نامه مورد بررسی قرار گرفته اند، در چهارچوب نظریه ی مذکور تحلیل، و محدودیت های نشان داری و وفاداری حاکم بر ساخت آن ها تعیین و مرتبه بندی شده است. تعامل و رقابت این محدودیت ها، با توجه به رتبه بندی ارائه شده برای آن ها، انتخاب بهینه ترین گزینه را در بافت های زبانی مختلف در پی داشته است.

در این پژوهش که به شکل مقطعی و توصیفی-تحلیلی انجام شد، 30 کودک نا شنوای کاشت حلزون شنوایی شده که قادر به برقراری ارتباط شفاهی بودند با بافت اجتماعی و فرهنگی نسبتاً یکسان مورد ارزیابی قرار گرفتند. حداقل سن کودکان 3 سال و حداکثر 6 سال بوده است. هیچ کدام از آزمودنی ها مشکل ذهنی و جسمی دیگری که مانع از یادگیری شود، نداشتند. مشکلات شنوایی در این کودکان قبل از زبان آموزی اتفاق افتاده بود. در این تحقیق جنس کودکان ملاک و معیار انتخاب واقع نشد.

در دو فصل اول مفاهیم بنیادین فیزیکی در آواشناسی مورد بحث قرار گرفته است فصل دوم به مفاهیم پیشرفته فیزیکی در آواشناسی می پردازد. فصل سوم آواشناسی تولیدی و فصل چهارم گفتار به عنوان یک سیستم ارتباطی و فصل پنجم نظریه آواشناسی فانت و فصل ششم نرم افزار کامپیوتری و فصل هفتم تجزیه و تحلیل صوتی واکه های ساده و مرکب زبان فارسی را مورد بحث قرار داده است .