چکیده: این پژوهش به روش توصیفی و مطالعه کتابخانه ای با هدف مطالعه و بررسی عقد صلح و استفاده بیشتر از ظرفیت عقد صلح در روابط کارگر و کارفرما و در نهایت بررسی وضعیت موجود و مطلوب قانون کار در مراجع حل اختلاف، با طرح پرسشها و فرضیه های زیر صورت گرفت. پرسشها : 1- دامنه شمول عقد صلح چه میزان است؟ 2- کاربرد عقد صلح در مراجع حل اختلاف تا چه حد است؟ 3- آیا از تمام ظرفیت عقد صلح در مراجع حل اختلاف استفاده می شود؟ فرضیه ها: 1- مصالحه و سازش میان کارگر و کارفرما پیش از الزام محاکم در راندمان کار، کالا، خدمات و تولید تا حد قابل توجهی موثر است. 2- صلح و سازش درون سازمانی هم پایدارتر و هم موجب کاهش ورودی پرونده های حقوقی و کیفری به دستگاه قضایی می شود. 3- عقد صلح در مقام تنازع و حتی پیش از مقام تنازع در تمام مراحل انعقاد قرارداد، اجرای تعهدات، تولید کالا و خدمات کارایی دارد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که کاربرد عقد صلح چه در مقام رفع تنازع موجود و چه در مقام رفع تنازع احتمالی در مراجع حل اختلاف و تأثیر قابل توجه آن در عدم اطاله دادرسی و کاهش ورودی پرونده ها به محاکم قضایی و نیز کارایی آن در تمام مراحل انعقاد قرارداد، اجرای تعهدات و در راندمان کار، کالا، خدمات و تولید را نمی توان انکار کرد لذا در قانون کار فعلی، موضوع صلح و سازش در مراجع حل اختلاف به تفصیل و به صورت روشن و شفاف بیان نشده است و دیگر اینکه، مصالحه و سازش جهت رفع تنازع احتمالی در اختلافات میان کارگر و کارفرما، فاقد ضمانت اجرای قانونی می باشد لذا با توجه به برخی خلأهای موجود در پژوهشهای پیشین، این پژوهش در صدد کارآمد نشان دادن بیشتر عقد صلح در مراجع حل اختلاف و ذکر آثار و فواید آن و ارائه راهکارها و پیشنهادها برآمده است.

عصر جدید که به عنوان عصر فناوری و عصر مدرن مطرح است، نوید دهنده دنیایی جدید با شیوه های نوین در بکارگیری جهت تسریع در دادرسی بسیار حائز اهمیت است. با فرایند پیشرفت تکنولو‍ژی به همان نسبت نیز ارتکاب جرایم پیچیده تر و برای احقاق حق و اجرای عدالت نیاز به سیستم قضائی مدرن می باشد. در این پژوهش با هدف شناسایی اطاله دادرسی قبل و بعد از رسیدگی و اجرای حکم در شهرستان زاهدان در قالب سه بعد (قانون،سیستم قضائی و عوامل خارج از سیستم قضائی) صورت پذیرفته است. ضرورت انجام پژوهش با توجه به اینکه موقعیت شهرستان زاهدان به گونه است که یکی از شاهراه های ترانزیت مواد مخدر کشور به شمار می رود، لذا باید با انجام مطالع دقیق در پرونده های مواد مخدر ، علل طولانی شدن در این پرونده ها را مورد بررسی قرار دهیم تا بتوانیم به مبارزه با این چالش بزرگ بپردازیم. جامعه آماری پژوهش از کارکنان دادگستری و دادسرا و وکلا بوده که مطابق جدول مورگان نمونه آماری 142 نفر تعیین گردید.ابزار جمع آوری داده ها در این تحقیق با استفاده از پرسش نامه مشتمل بر 30 سنجه و بر مبنای طبقه بندی طیف لیکرت می باشد. این تحقیق مشتمل بر سه فرضیه است. سوال اصلی پژوهش حاضر، شناسایی و بررسی مهم ترین عوامل موثر در اطاله دادرسی در پرونده های مرتبط با جرائم مواد مخدر در حوزه قضائی شهرستان زاهدان می باشد، به عبارت دیگر مهمترین عوامل موثر در اطاله دادرسی در حوزه قضایی شهرستان زاهدان کدامند؟ متناسب با این سوال می توان فرضیه ای را بدین صورت ترتیب داد که عوامل کمبود قضات، و افراد متخصص و آموزش کافی در بین کادر کادر اداری حوزه قضائی شهرستان زاهدان، شخص متهم، ضابطین می باشد.داده های جمع آوری شده توسط پرسش نامه ها با استفاده از نرم افزار spss مورد پردازش قرار گرفته و در تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. رتبه ابعاد سه گانه در نتیجه پژوهش نشان می دهد که عوامل موجود در سیستم قضائی موثرترین بعد، در تاخیر در رسیدگی به پرونده ها است.نتایج تحقیق موثر بودن تمامی ابعاد مورد بررسی را بر تسریع در دادرسی نشان می دهد و در پایان نیز راهبردهایی برای تسریع در دادرسی در شهرستان زاهدان ارائه گردیده است.