تنوع گونه های گیاهی به عنوان یکی از مفاهیم مهم در بوم شناسی به ویژه بوم شناسی پوشش گیاهی مطرح می باشد و تنوع زیستی گیاهی جنگل منبع بسیار مهم و با ارزشی است. کاهش جنگل های طبیعی و جنگلکاری ها و تبدیل آن ها به اراضی کشاورزی نگرانی هایی را در مورد تنوع زیستی به وجود آورده است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع زیستی گونه های گیاهی و ارتباط آن ها با برخی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک و درختان انجام گرفت.برای انجام این تحقیق منطقه جنگلکاری شده ریمله لرستان (خرم آباد) با دو توده سوزنی برگ کاج بروسیا و سرو نقره ای و یک توده پهن برگ بادام کوهی انتخاب شدند. در هر توده 10 قطعه نمونه و در مجموع 30 قطعه نمونه 100 مترمربعی به صورت تصادفی پیاده شدند سپس قطعه نمونه اصلی به 5 قطعه نمونه کوچکتر تقسیم شد و در داخل هر بخش با استفاده از قطعه نمونه 5/2×5/2 مترمربعی،نوع گونه علفی و درصد تاج پوشش آن ها ثبت گردید.به منظور بررسی خصوصیات خاک در داخل هر قطعه نمونه،یک نمونه ترکیبی از 5 قطعه نمونه کوچک تر از عمق 30-0 سانتیمتر برداشت شد.وزن مخصوص ظاهری،اسیدیته،درصد کربن آلی،پتاسیم قابل جذب،فسفر قابل جذب،درصد ازت کل و هدایت الکتریکی عوامل فیزیکی و شیمیایی مورد نظر این مطالعه بودند.تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزارهای spss و excel انجام گرفت و برای مقایسه میانگین ها از آزمون s.n.k استفاده شد.نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که شاخص تنوع و غنای گونه ای در توده های سوزنی برگ کاج بروسیا بیشترین مقدار بوده درحالی که شاخص یکنواختی در سه توده اختلاف معنی داری مشاهده نشد.از نظر خصوصیات خاک،درصد کربن آلی،پتاسیم قابل جذب،هدایت الکتریکی و درصدازت کل اختلاف معنی داری در سه توده مذکور و سایر پارامترها عدم اختلاف معنی دار نشان دادند.از نظر همبستگی پارامترهای خاک با برخی صفات کمی درختان و شاخص های تنوع زیستی نیز همبستگی مثبت و منفی نشان دادند

اقتصاددانان عرصه منابع‏طبیعی در سال‏های اخیر به ارزش‏گذاری منابع‏طبیعی و سنجش نقش آن در تأمین رفاه انسان پرداخته‏اند و پیشرفت قابل توجهی در زمینه ارزش‏گذاری خدمات محیط‏زیستی و بوم‏شناختی اکوسیستم‏ها به دست آورده‏اند. برآورد ارزش اقتصادی این خدمات با معیارهای عادی بسیار دشوار بوده و عمدتاً با لحاظ نمودن برخی از شاخص‏ها انجام می‏شود. لذا در این بررسی تفرجگاه جنگلی حسن‏گاویار شهرستان نورآباد واقع در جنوب‏غربی این شهر که ارائه کننده سطحی از خدمات کیفی محسوب می‏گردد، مورد بررسی قرار گرفت. هدف از اجرای این مطالعه برآورد ارزش تفریحی منطقه جنگلی حسن‏گاویار شهرستان نورآباد با استفاده از دو روش ارزش‏گذاری مشروط و روش هزینه ‏سفر ‏فردی است. داده‏های مورد نیاز در این مطالعه در پاسخ به پرسشنامه تهیه‏ شده برای این منظور که بین 102 نفر از بازدیدکنندگان توزیع شد، به‏دست آمد. در روش ارزش‏گذاری مشروط جهت برآورد تمایل به پرداخت افراد، از مدل لوجیت بر مبنای روش حداکثر درست‏نمائی استفاده شد. در روش هزینه ‏سفر، تابع تولید سفر با فرم‏های تابعی خطی، لگاریتمی، خطی- لگاریتمی، لگاریتمی- لگاریتمی برآورد و از بین آنها براساس معیارهای اقتصادسنجی، فرم تابعی خطی انتخاب شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری (5 درصد خطا) بین دو روش استفاده شده در این مطالعه وجود دارد. علاوه بر این استفاده از روش ارزش‏گذاری مشروط بدلیل نتایج منطقی‏تر و بهتر برای مطالعات مشابه پیشنهاد می‏شود. نتایج حاصل از این مطالعه می‏تواند در تعیین قیمت‏های ورودی مناسب مورد استفاده قرار گیرد. از آنجا که ارزش تفریحی فوق، مقدار قابل توجهی می‏باشد، لزوم حفاظت، توسعه و بهبود کیفیت و امکانات پارک آشکار می‏شود.

به منظور مطالعه ویژگی های کمی گونه کیکم در رابطه با عوامل فیزیوگرافیک (جهت، شیب و ارتفاع از سطح دریا) در زاگرس میانی، رویشگاه این گونه در منطقه هشتاد پهلو لرستان موردبررسی قرار گرفت. برای انجام این مطالعه از روش نمونه برداری منظم-تصادفی (سیستماتیک) با ابعاد شبکه ۲۰۰×۲۰۰ و پلات ها، دایره ای شکل و به مساحت 10 آر استفاده شد. در پایان نمونه برداری تعداد 37 پلات در منطقه پیاده شد. طبقات ارتفاع شامل دو طبقه 2130-۱۹۸۰ و 2280-2131 متر و شیب به طبقات 20- 5، 40-۲۱ و 60- 41 درصد و جهت نیز به 4 جهت اصلی (شمال، جنوب، شرق، غرب) تقسیم بندی شدند در داخل هر پلات ویژگی های کمی از قبیل قطر برابرسینه، قطر جست گروه، ارتفاع کل، ارتفاع تاج، قطر تاج درختان کیکم و تعداد گونه های همراه آن اندازه گیری شدند. برای نمونه های خاک از روش نمونه های ترکیبی در عمق 30 سانتی متری استفاده شد. نتایج نشان داد که عوامل فیزیوگرافی بر برخی از ویژگی های کمی گونه کیکم تأثیر معنی دار داشته است. به طوری که در جهت شمال بیشترین مقدار ارتفاع کل و ارتفاع تاج را شاهد بودیم. همین طور ارتفاع کل، ارتفاع تاج و قطر جست گروه ها با افزایش ارتفاع کاهش یابند، این درحالی است که شیب های مختلف فقط بر ارتفاع تاج تأثیر داشته اند و نتایج نشان داد با افزایش شیب بر ارتفاع تاج افزوده می شود. نتایج بررسی نحوه پراکنش گونه کیکم در ارتباط با فیزیوگرافی نشان داد که این گونه در دامنه های جنوبی، ارتفاعات پایین و شیب های 41 تا 60 درصد بیشترین حضور را دارد. میزان ترسیب کربن در جهت شرق بیشترین مقدار است و بین ترسیب کربن خاک و تنوع گونه ای در منطقه نیز همبستگی معنی داری وجود نداشت. تعداد 11 گونه چوبی متعلق به 7 خانواده در منطقه شناسایی شد که جهت شمال، ارتفاعات پایین و شیب های پایین بیشترین تنوع را به خود اختصاص می دادند. همچنین بین درصد حضور گونه انگلی دارواش بر روی درخت و زادآوری در منطقه با عوامل فیزیوگرافی تأثیر معنی داری مشاهده نشد.

تنوع زیستی که مفهوم آن با آمیختگی و ترکیب گونه ها قرین است، یکی از خصوصیات مهم جوامع گیاهی است که همواره به عنوان شاخصی برای مقایسه وضعیت بوم شناختی اکوسیستم های جنگلی به کار گرفته می شود. در این مطالعه به منظور بررسی پوشش چوبی، علفی و نیز پارامترهای محیطی رویشگاه کلاله ارسباران، به صورت تصادفی سیستماتیک از 62 قطعه نمونه به ابعاد 20 × 20 متر، در یک شبکه آماربرداری 300 × 200 متر استفاده شد. در داخل هر پلات به صورت تصادفی چهار میکروپلات به ابعاد 1.5 ×1.5 متر برداشت و نوع گونه و درصد پوشش گونه های علفی به روش براون بلانکه تخمین زده شد. جهت بررسی وضعیت تنوع زیستی از شاخص های تنوع شانن- وینر، غنای مارگالف و یکنواختی اسمیت و ویلسون استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس یک طرفه و مقایسه میانگین چند دامنه دانکن نشان داد که تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر تنوع و غنای پوشش چوبی معنـی دار است و ارتـفاعـات مـیانی (1400-1200متر) تنوع و غـنای گونه ای چوبـی بالاتـری دارند، درحـالی که تفاوت معنی داری برای یکنواختی از این نظر مشاهده نگردید. همچنین تأثیر جهت جغرافیایی بر تنوع و یکنواختی معنی دار می باشد به طوری که جهت غربی بالاترین تنوع و یکنواختی را نسبت به سایر جهت ها دارد و تأثیر جهت جغرافیایی بر غنا معنی دار نمی باشد. علاوه بر این تأثیر شیب بر هیچ یک از شاخص های تنوع زیستی مورد بررسی معنی دار نمی باشد. در ارتباط با پوشش علفی نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا بر تنوع و غنای گونه های علفی تاثیر معنی داری داشته، به طوری که بیشترین تنوع و غنا در دامنه ارتفاعی پایین (کمتر از 1200 متر) و کمترین تنوع و غنا در ارتفاعات بالا (بیشتر از 1400 متر) مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که جهت دامنه بر تنوع و غنای پوشش علفی اثر معنی داری دارد و جهت جنوبی بالاترین غنا و تنوع گونه ای را داشته، درحالی که تفاوت معنی داری برای یکنـواختی از این نظر مشـاهده نگـردید. علاوه بر این، شیب نیز تاثیر معنی داری بر غنا و تنوع داشته و بیشترین تنوع و غنای گونه ای در شیب های کمتر از 40 درصد مشاهده گردید. بر اساس نتایج آزمون همبستگی پیرسون به غیر از شاخص تنوع شانون- وینر در لایه پوشش علفی، بقیه شاخص های تنوع زیستی در لایه چوبی و علفی همبستگی معنی داری با میزان ترسیب کربن خاک ندارند.

جنگل ها فراهم کننده خدمات اکوسیستمی مهمی هستند که اغلب بازاری برای تعیین ارزش آن ها وجود ندارد. در میان خدمات غیربازاری ارائه شده به وسیله اکوسیستم های جنگلی، جذب و ذخیره سازی دی اکسیدکربن (ترسیب کربن) از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که اثر گلخانه ای که یکی از عوامل ایجاد آن انتشار co2 است از مسائل بحرانی محیط زیست حال حاضر دنیا به شمار می رود. در این بررسی میزان ترسیب کربن در زی توده گیاهی منطقه حفاظت شده شاهو واقع در استان کردستان برآورد و ارزشگذاری شده است. آماربرداری به روش تصادفی سیستماتیک انجام گرفت و داده های مورد نیاز از جمله قطر برابر سینه، ارتفاع کل، ارتفاع تاج، قطر تاج و غیره از مجموع سی پلات برداشت شدند. میزان کربن ذخیره شده در اندام های هوایی و زیرزمینی درختان به طور مجزا با استفاده از سه روش ایرانمنش، سوبدی و همکاران و فتوسنتز برآورد شدند. به منظور ارزشگذاری این کارکرد اکوسیستمی از روش هزینه جایگزین استفاده گردید. نتایج نشان داد که ارزش ریالی هر هکتار از این جنگل در روش ایرانمنش 23/9 میلیون ریال، در روش سوبدی 2/9 میلیون ریال و در روش فتوسنتز 5/8 میلیون ریال و کل منطقه مورد مطالعه سالانه از ارزشی بالغ بر 5 میلیارد ریال از بعد کارکرد ترسیب کربن برخوردار است. بنابراین ضروری است که با مدیریت و حفاظت مناسب این جنگل ها، گام مثبتی در جهت کاهش تراکم کربن اتمسفری برداشته شود.

گونه کنار(ziziphus spina-christi)یکی از گونه¬های با ارزش اکولوژیک است که درناحیه خلیج وعمانی پراکنش دارد¬. در نقاط مختلف دنیا از گونه¬های مختلف کنار، علاوه بر کاشت در جنگلکاری¬ها¬، به عنوان گونة مناسب برای فضای سبز و درختان زینتی استفاده می¬شود، مقاومت زیاد گونه¬های این جنس در شرایط خشکی سبب شده که پیشنهاد استفاده از آنها در ایران نیز¬، برای جنگلکاری درمناطق جنوبی وجنوب غرب کشور، مطرح شود. هدف از این تحقیق بررسی تاثیرات عوامل بوم شناختی نور ودوره آبیاری بر رشد نهال¬های گونه کناردر نهالستان پارک جنگلی شهید باهنردهلران است¬. توجّه به عامل بوم شناختی خشکی و در صورت امکان بهره بردن از پریود¬های طولانی آبیاری و رژیم نور دریافتی برای تولید و پرورش نهال در نهالستان بسیار مهّم است¬. اگر تولید نهال بدون آگاهی از نحوه تولید اصولی صورت گیرد امکان دارد که نهالکاری انجام شده در قدم¬های اولیّه مستقر شود ولی این عمل موقتی بوده و ممکن است بعداً با شکست مواجه شود. در این مطالعه پس از جمع‏آوری بذر و انتقال آن به آزمایشگاه¬، صفات کمّی و کیفی آن اندازه‏گیری شد و جهت مطالعه اثر عوامل بوم شناختی نور ودوره های آبیاری اقدام به کاشت بذر در گلدان در نهالستان شد¬، ابتدا همه گلدان¬ها دارای شرایط یکسان بودند و زمانیکه نهال¬ها رشد کافی نمودند به مدت پنج ماه (اول تیر تا اول آذر ماه) تحت عامل بوم شناختی آبیاری بادوسطح (روزانه ویک روزدرمیان)و عامل بوم شناختی نورباسه سطح (نورکامل، 75درصد و 50درصدنور)، قرارگرفته و در سه نوبت (هربار10نهال به صورت کاملأتصادفی ، هرنهال یک تکرار) ارتفاع، قطر یقه، زی‏توده ریشه، زی‏توده ساقه، سطح برگ، طول ریشه، و تعدادبرگ نهال هادرآزمایشگاه اندازه¬گیری شد. در مطالعه خصوصیات بذر، وزن هزار دانه¬، اندازه بذر¬، درصد زنده مانی بذور با استفاده از تترازولیوم و رطوبت بذر به ترتیب 13/384 گرم، 5/6 × 9/5 میلی¬متر، 90% و 4 % بدست آمد¬. همچنین پس از اتمام آزمایش مشاهده شد که اثر نور و آبیاری و اثر متقابل آن بر رشد نهال¬ها معنی دار بوده و نهال¬های رشد یافته در سطح نورکامل از بیشترین رشد برخوردار بودند و آبیاری روزانه رشدبیشتری را نسبت به آبیاری یک روزدرمیان در نهال¬ها موجب شده است. طبق نتایج به دست آمده بهتر است برای پرورش نهال در آب و هوای مشابه منطقه مورد مطالعه نهال¬های حاصله را در زیر نور کامل و با آبیاری روزانه پرورش دهیم.

تعیین روند تغییرات ساختار جنگل های زاگرس در اثر پدیده ی زوال، با توجه به گستردگی و شدت این پدیده در دو استان ایلام و لرستان، منطقه زرآبین به مساحت 1538 هکتار واقع در استان ایلام و منطقه شوراب به مساحت 541 هکتار واقع در استان لرستان انتخاب شدند. سپس از هر منطقه 32 هکتار با توجه به اهداف پژوهش انتخاب و با استفاده از آماربرداری صددرصد متغییرهای مورد نظر برداشت شدند. آمار قبل از قطع شامل مشخصاتی از جمله نوع گونه، فاصله و آزیموت هر درخت نسبت به نقطه ای مشخص، مساحت تاج و قطر برابر سینه است. سپس در سال 1392 (بعد از قطع) درختان سالم آماربرداری و ثبت شدند (قطع توسط اداره ی منابع طبیعی شهرستان خرم آباد و ایلام انجام شد). در این پژوهش کلیه ی محاسبات توسط نرم افزارهای (crancod 1/3) و (easy fit 5/5) برمبنای مجموعه ای از شاخص های مبتنی بر نزدیک ترین همسایه صورت پذیرفت.