نام پژوهشگر: سعداله علیزاده اجیرلو
علی عین آبادی جلال طباطبایی
سمیت بور از مهمترین اختلالاتی است که می تواند رشد گیاه را در خاک های نواحی خشک و نیمه خشک محدود سازد. با توجه به مسأله کمبود آب در مناطق خشک و نیمه خشک و ضرورت استفاده از پساب های شهری در آبیاری فضای سبز که دارای مقادیر بالای بور می باشند استفاده از گیاهان زینتی با درجه تحمل بیشتر یک راه حل پیشنهادی عملی برای مسأله سمیت می باشد. جهت ارزیابی تحمل برخی از گیاهان زینتی یکساله به غلظت بالای بور آزمایش کامل تصادفی با سه سطح بور ( 0، 15و 30 میلی گرم بر لیتر) در هفت گیاه زینتی ( میمون، سلوی، جعفری، همیشه بهار، پریوش، اطلسی و تاج خروس) همراه با چهار تکرار به مدت سه ماه به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح بور وزن تر و خشک بخش هوایی، ریشه و گل در مقایسه با شاهد در هفت نوع گیاه زینتی کاهش یافت. مقدار کلروفیل و کارایی فتوسنتز با افزایش سطوح بور کاهش یافت اما در گیاه میمون کاهش مقدار کلروفیل و کارایی فتوسنتز معنی دار نبود. سمیت بور باعث کاهش سطح برگ و ارتفاع در هفت نوع گیاه شد اما در گیاهان جعفری و همیشه بهار کاهش ارتفاع معنی دار نشد و سطح برگ گیاه تاج خروس در مقایسه با تیمار شاهد معنی دار نشد. سمیت بور همچنین قطر گل یا طول گل آذین را در همه گیاهان کاهش داد اما قطر گل همیشه بهار و طول گل آذین میمون کاهش معنی داری را نشان نداد. غلظت بور در برگ ها با افزایش مقدار بور در محلول غذایی افزایش یافت. گیاهان تاج خروس، سلوی، پریوش و جعفری به ترتیب بیشترین مقدار بور را در برگ انباشته کردند اما علائم سمیت بور در برگ گیاهان سلوی، جعفری و میمون به صورت کلروزه و نکروزه شدن حاشیه برگ ها زودتر و بیشتر مشاهده شد.
رضا ساکی سیدجلال طباطبایی
شوری آب یا خاک یکی از فاکتورهای مهم محیطی در کشاورزی است و با توجه به کمبود آب در اغلب نقاط دنیا و از جمله ایران لازم است از آب های شور و لب شور درفضای سبز استفاده بهینه شود. شوری بررشد، رنگیزه های فتوسنتزی، خصوصیات تبادلات گازی و میزان آب نسبی گیاه تاًثیر دارد. واکنش گیاهان مختلف به شوری متفاوت است و با توجه به اینکه مقدار زیادی از خاک ها وآب ها شور می باشند باید به مقاومت آن ها نسبت به شوری در محلی که کاشته شوند توجه کرد تا رشد مناسبی داشته باشند.. این مطالعه درقالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی با سه سطح شوری (0 - 50 - 100 میلی مول) و 7 گیاه یکساله زینتی (اطلسی، جعفری، سلوی، میمون، پریوش، همیشه بهار و تاج خروس) و با 4 تکرار در گلخانه اجرا خواهد شد. گیاهان با تیمارهای شوری در طول فصل رشد خود آبیاری شدند و خصوصیات رشد و نموی آن ها در طول رشد و پس از برداشت اندازه گیری شد. پس از اندازه گیری های مختلف و آنالیز داده ها با نرم افزارspss مشخص شد که پریوش هم از لحاظ خصوصیات رویشی و علائم ظاهری و هم از لحاظ تجمع یون سدیم از سایر گیاهان نسبت به شوری حساس تر بوده و علائم ناشی از شوری را بیش از سایر گیاهان فوق الذکر نشان می دهد. پس از پریوش با توجه به خصوصیات ظاهری و آنالیز داده ها سلوی( مریم گلی) از بقیه حساس تر بوده و با سرعت بیشتری تحت تاثیر تنش شوری قرار می گیرد که این گیاهان برای مناطقی با خاک شور یا مناطقی که توسط فاضلاب های تصفیه شده و آب شور آبیاری می شوند مناسب نبوده و کاشت آن ها در مناطق ذکر شده اتلاف وقت و انرژی و هزینه می باشد. گیاهان اطلسی و پس از آن تاج خروس نیز در دسته متوسطی از لحاظ حساسیت به شوری قرار گرفته و برای مناطقی با شوری متوسط نیز می توانند کشت شوندو نسبت به سلوی و پریوش مقاومت بیشتری به شوری دارند. بعد از این دو، همیشه بهار دارای درجه بالاتری از مقاومت به تنش شوری می باشد که علائم ظاهری و نیز تجمع یون سدیم در این گیاه وضعیت به نسبت بهتری دارد و در مناطقی با شوری متوسط به بالا( حدود 4 دسی زیمنس بر متر یا در مناطقی با مقدار نمک حدود 50 میلی مول نمک کلرید سدیم) قابل کشت بوده و از خود در مقابل شوری مقاومت نشان می دهد. بعداز گیاهان ذکر شده جعفری و سپس میمون دارای بالاترین درجه از مقاومت به شوری بوده ودر شوری حدود 8 دسی زیمنس( 100 میلی مول نمک کلرید سدیم) قابل کاشت بوده و دارای بهره وری اقتصادی نیز می توانند باشند.
بهناز بهجتی خسروشاهی یعقوب دین پژوه
هدف اصلی این مطالعه بسط مدل هیدرولوژیکی به منظور ایجاد پارک¬های جنگلی بارش مبنا در حومه¬ی تبریز است. در این مطالعه، منظور از دیم یا به عبارتی بارش مبنا، استفاده از آب بارش جمع¬آوری شده از سطوح تحت بارش در فصول تر و استفاده از آن در فصول خشک می¬باشد. برای این منظور، منطقه مورد مطالعه که 30 کیلومتری حومه شهر تبریز می¬باشد به 4 ناحیه تقسیم و با استفاده از آمار بارش¬های ماهانه¬ی 37 ساله 29 ایستگاه¬های هواشناسی، بارش منطقه¬ای ماهانه¬ی هر ناحیه استخراج و پریودهای خشکی و تر براساس رژیم بارش¬موثر ماهانه مربوطه تعیین و منحنی-های شدت، مدت و فرکانس آنها استخراج شد. در مرحله¬ی بعد حجم جریانات ماهانه، فصلی و سالانه با استخراج cn هر ناحیه با کاربرد روش scs محاسبه شده و الگوهای حد گیاهی به منظور انتخاب درختان مناسب بر مبنای عوامل اقلیمی منطقه و همچنین سطح تاج پوشش آنها و فواصل بهینه و تعداد درخت در هکتار تعیین شد و به این ترتیب مقدار آب مورد نیاز (etl) به دست می¬آید و آنگاه تعداد قطره¬چکان¬های هر درخت و به تبع آن تعداد قطره-چکان¬ها در هکتار و در نتیجه کل آب مورد نیاز پارک¬جنگلی بارش¬مبنا استخراج شد. سپس حداقل سطحی که رواناب ناشی از مجموع بارش¬موثر سالانه نیاز آبی آن را جبران می¬کند محاسبه و حجم مخازن ذخیره و بیشینه حجم مخزن به منظور ذخیره¬سازی رواناب در دوره های ترسالی تعیین شد.