نام پژوهشگر: عبدالرضا خواجه زاده
عبدالرضا خواجه زاده عبدالکریم عباسپور
در اولین مطالعه، الکترود سرامیکی کربن بهینه شده با نانوذرات نیکل هگزاسیانوفرات تهیه شد. این الکترود حساسیت خوبی در مقابل اکسایش هیدرازین از خود نشان داد. مکانیسم اکسایش هیدرازین روی سطح این الکترود مطالعه شد و تعداد کل الکترونهای دخیل در واکنش اکسایش ـ کاهش محاسبه گردید. حد تشخیص این الکترود 8 میکرومولار و انحراف استاندارد نسبی آن برای 13 اندازه گیری مستقل معادل 77/5 درصد محاسبه گردید. نسبت به الکترودهای مرسوم، الکترود مورد نظر راحت تر تهیه شده و دارای زمان پاسخ دهی کمتر، پایداری بیشتر و تکرارپذیری بهتری می باشد. در نهایت الکترود معرفی شده برای اندازه گیری هیدرازین در نمونه هایی از آب آشامیدنی و آبهای صنعتی به کار گرفته شد. در مطالعه دوم، روشی جدید، ساده و ارزان قیمت، به عنوان جایگزینی برای روش اسپکتروفوتومتری مرئی ارائه شد. دراین روش از سلهایی استفاده می شود که نمونه درون آنها توسط اسکنر، اسکن می شد. رنگ موجود در تصاویر هرکدام از این سلها، توسط برنامه ای که در محیط ویژوال بیسیک نوشته شده بود، تجزیه و تحلیل شده و به مقایر قرمز، سبز و آبی تبدیل می شد. سلها روی یک صفحه از جنس پلکسی گلاس با لیزر ساخته شد. برای بررسی یکسانی ابعاد و حجم سلها از محلول کروم (iii) استفاده شد. کاربرد و ارزش این روش با اندازه گیری دوپامین بدون حضور هیچ گونه معرفی بررسی گردید. پارامترهای مختلفی که روی سیستم تأثیرگذار بودند بررسی و بهینه شدند. با موفقیت دوپامین در سرم و نمونه ادرار بدون هیچ گونه پیش آمده سازی نمونه ها انجام شد. در نهایت اثر امواج مایکروویو هم روی این سیستم بررسی گردید که باعث افزایش حساسیت، کاهش زمان پاسخ دهی و بهتر شدن حد تشخیص شد. در مطالعه بعدی، روشی جدید، ساده و ارزان قیمت براساس اسکنراسپکتروالکتروشیمی برای اندازه گیری و گونه شناسی آهن (ii) و (iii) معرفی شد. در هر اندازه گیری در ابتدا مقدار آهن (iii) با تشکیل کمپلکس قرمز رنگ با تیوسیانات بررسی می شد و سپس توسط سل الکتروشیمیایی طراحی شده، تمام آهن (ii) موجود در نمونه به آهن (iii) اکسید شده و افزایش رنگ کمپلکس دوباره انده گیری می شد. از روی اختلاف رنگ در دو حالت فوق، غلظت هر دو گونه به دست آمد. همچنین کلیه پارامترهای موثر بر نتیجه آزمایش بررسی و بهینه شد. در مطالعه انجام شده بعدی، روشی حدید برای شناسایی دقیق نقطه پایانی تیتراسیونهای رسوبی بدون نیاز به هیچ گونه شناساگر شیمایی رنگی معرفی شد. این روش برای بررسی نقاط پایانی تیتراسیون های نقره سنجی هالیدها به صورت محلولهای تکی، دو تایی و سه تایی به کار گرفته شد. سل های حاوی رسوب در نقاط مختلف تیتراسیون، اسکن شده و در مد رنگی cmyk چهار پارامتر رنگی آن محاسبه شد. مشاهده شد که پارامتر k به خوبی می تواند نقاط پایانی را مشخص کند. برای افزایش صحت در اندازه گیری نقاط پایانی، از مشتق دوم نمودار تیتراسیون استفاده گردید. خطاهای مشاهده شده در تمام موارد کمتر از 10 درصد بود. در مطالعه آخر، روشی جدید، ارزان و ساده براساس اسکنومتری برای اندازه گیری نیتریت در نمونه های آب معرفی شد. در محیط اسیدی، نیتریت با تیواوره واکنش داده و تولید تیوسیانات می کند. تیوسیانات می تواند با آهن (iii) تولید کمپلکس قرمز رنگ نماید. شدت رنگ توسط روش اسکنومتری در محیطهای مختلف رنگی نظیر rgb،cmyk ، hsl، hsi، hsv و xyz بررسی شد. پارامترهای تجزیه ای مختلف مانند انتخاب پذیری، تکرارپذیری، حد تشخیص، محدوده خطی، حساسیت کالیبراسیون در این مدهای مختلف رنگی بررسی گزارش گردید. بهترین محدوده خطی 12- 05/0 میلی مولار به دست آمد. این روش برای اندازه گیری نیتریت در نمونه های آب معدنی مختلف و نمونه های آب آشامیدنی مختلفی به کار گرفته شد که نتایج قابل قبولی در اغلب مدهای رنگی به دست آمد.