بیماری بلاست مرکبات (pseudomonas syringae pv. syringae) در بعضی از سالها خسارت شدیدی را به سرشاخه ها و گلهای مرکبات وارد می آورد. با توجه به اینکه استفاده بیش از حد از مواد شیمیایی در کشاورزی جهت کنترل بیماری ها سبب آلودگی محیط زیست شده، ژن های مقاومت گیاهان ، منابع ژنتیکی با ارزشی هستند که می توان از آن ها در راستای تولید گیاهان تراریخت و القاء مقاومت به عوامل تنش زا استفاده کرد. یکی از روش های القا مقاومت در مقابل عوامل بیماری زا استفاده از میکروارگانیسم های مهم از جمله مایکوریزها می باشد. قارچ piriformospora indica به عنوان یک قارچ شبه مایکوریز در گیاهان زیادی همزیست شده و توانسته از طریق القاء مقاومت سیستمیک علیه بیماری ها به گیاه کمک کرده و باعث افزایش محصول شود. در این تحقیق به بررسی امکان همزیستی این قارچ در مرکبات و امکان القای ژن های مقاوت در مرکبات علیه بیماری بلاست مرکبات در 2 رقم نارنج و لیمو عمانی پرداخته شد. گیاهچه های مرکبات تولید شده، با سوسپانسیون اسپور قارچ p. indica تیمار شده و با بررسی میکروسکوپی و ملکولی، استقرار قارچ در گیاه به اثبات رسیده. گیاهان تیمار شده و غیر تیمار توسط بیمارگر باکتریایی آلوده و نمونه برداری در ساعات مختلف(0،24،48،72،96) انجام شد. rnaکل از نمونه برگهای گیاهان استخراج و پس از ساخت cdna بیان ژن ها با استفاده از تکنیک quantitative real time pcr مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی بیان ژن های wrky, pal, pox,pr3وpr2 مورد ارزیابی قرار گرفت. تجمع رونوشت های ژن های مورد بررسی در گیاهان همزیست شده و غیر همزیست بیانگر نقش این قارچ در القاء مقاومت به صورت بیان بالاتر و در بعضی موارد بیان سریعتر ژن های دفاعی در برابر بیمارگر باکتریایی در مرکبات می باشد.

مقاومت غیرمیزبانی توسط تمام گونه های یگ گیاه به همه ژنوتیپ های گوناگون یک بیمارگر غیرسازگار نشان داده می شود و نسبت به مقاومت میزبانی قوی تر و پایدارتر است. وجود این سیستم دفاعی بیان کننده این است که چرا گیاهان نسبت به طیف وسیعی از بیمارگر های قوی ایمن و به طور عادی سالم می مانند. مقاومت غیر میزبانی شامل تیپ i و تیپii است. در تیپ1مقاومت غیر میزبانی تنها فاز pre-haustorial عمل می کند در حالی که در فاز post-haustorial هوستوریوم های تشکیل شده بوسیله اپرسوریوم هایی که در حصار پاپیلا قرار گرفته اند دستخوش hr می شوند. در این بررسی فراوانی رونوشت های نه ژن مرتبط با مقاومت در گندم رقم دریا تلقیح شده با قارچ غیر میزبان سفیدک سطحی جو با عامل blumeria graminis f.sp hordei با استفاده از تکنیک qrt-pcr و در ساعات 0، 6، 12، 24، 36 مورد ارزیابی قرار گرفت. ژن ها مورد بررسی شامل pr3, pr9, peroxidase, lipase, ltp, mlo pr2, pr5, nh1, pr1-2, که در مقاومت میزبانی نیز از نقش مهمی برخوردارند مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور بذور گندم ضد عفونی و پس از جوانه زنی در خاک گلدان کاشته سپس گیاهچه ها با قارچ سفیدک سطحی جو تلقیح شدند و در ساعات مختلف پس از تلقیح استخراج rna از نمونه ها انجام شد. همچنین از رنگ آمیزی dab برای ردیانی نقاط آلوده به بیماری روی برگ استفاده شد. نتایج بخش میکروسکوپی نشان داد که اسپور های قارچ سفیدک سطحی (bgh ) قادر به نفوذ به برگ گندم رقم دریا نبودند که دلیل آن فراوانی ایجاد فرم های واکنشگر اکسیژن(ros) در تعامل غیر میزبانی رقم دریا و قارچ bgh بود. پاسخ های دفاعی گیاه غیر میزبان شامل تشکیل پاپیلا و ایجاد واکنش فوق حساسیت (hr) از نفوذ قارچ جلوگیری کردند. میانگین درصد اسپور هایی که با تشکیل پاپیلا متوقف شدند 53.95 درصد کل اسپورها بود و اسپور هایی که با hr روبرو و متوقف شدند 40.25 درصد کل اسپور ها بود. تعدادی از اسپور ها نیز موفق به جوانه زدن نشدندکه 6.16 درصد کل اسپور ها را شامل می شدند. نتیجه این بررسی حاکی از تراکم بالای ترکیبات ros در سلول های برگ گندم بود که نشان می دهد که گونه های فعال اکسیژن نقش مهمی در جلوگیری از کلونیزه کردن و توسعه bgh روی گندم رقم دریا از طریق القای مرگ سلولی و تشکیل پاپیلا ایفا می کند و در نتیجه مقاومت غیر میزبانی گندم رقم دریا در برابر bgh تیپ 2 مقاومت غیر میزبانی است. نتایج این تحقیق در بخش بیان ژن نیز نشان دهنده بیان بالای ژن های pr9, pr5, pr1-2, pal, ltp,در مقاومت غیر میزبانی گندم است به طوری که حداکثر بیان ژن های pr1-2, pr5, pr9 در 24 ساعت پس از تلقیح بوده است. از سوی دیگر بیان ژن-های pr2,nh1 در ساعات مختلف بعد از آلودگی نسبت به کنترل با کاهش زیادی همراه بود و نتایج نشان دهنده سرکوب شدن بیان این ژن ها در مقاومت غیر میزبانی گندم است. همچنین بیان نشدن ژن pr3 در مقاومت غیر میزبانی اثبات کننده این است که قارچ در عبور از دیواره سلولی ناتوان بوده است. در بیان سایر ژن ها نیز تغییرات اندک اما پر اهمیتی اتفاق افتاده است. با استناد به تصاویر میکروسکوپ فاز معکوس می توان گفت که مقاومت غیر میزبانی گندم در برابر سفیدک سطحی جو مربوط به تیپ iiمقاومت غیر میزبانی است.، م، گندم

: سوختگی غلاف در برنج توسط گونه های rhizoctonia ایجاد میشود. در ایران r. solani اهمیت بیشتری داشته و توجه کمتری به دو گونه r. oryzae-sativae و r. oryzae شده است. از پراکنش عوامل سوختگی غلاف (سوختگی غلاف، لکه موجی غلاف، لکه حاشیهای) اطلاع چندانی در دست نمیباشد.

کپک سبز که توسط قارچ p. digitatum ایجاد می شود مهم ترین عامل خسارت زا روی مرکبات انبار شده است. به طور معمول میوه های برداشت شده با قارچکش های شیمیایی تیمار می شوند. از آنجا که میوه ها پس از تیمار ممکن است به فاصله کوتاهی به مصرف برسند، کنترل این بیماری با ترکیبات امن می تواند راهکار مناسب و با ارزشی باشد. در این تحقیق قابلیت قارچ کشی اسانس و عصاره برگ گیاه اکالیپتوس eucalyptus camaldulensis و پوست میوه پرتقال citrus sinensis ، اثر قارچکش های بنومیل و تیابندازول و همچنین تاثیر محلول سالیسیلیک اسید در کنترل این بیماری مورد بررسی قرار گرفت. اسانس گیری توسط دستگاه کلونجر و تهیه عصاره ها با استفاده از پودر برگ خشک شده گیاهان و دستگاه تبخیر کننده گردان انجام شد. در بررسی اثر اسانس اکالیپتوس بر روی تعداد کلنی و جوانه زنی و بازدارندگی رشد میسیلیومی قارچ p. digitatum نتایج آزمایش نشان داد که بالاترین غلظت به کار برده شده یعنی l /mlµ 5 اسانس موجب شد که هیچ کلنی در سطح پتری طی چهارده روز تشکیل نشود همچنین غلظتl/ml µ 2 اسانس اکالیپتوس کمترین درصد جوانه زنی را در مقایسه با شاهد و غلظت های 5/0وl/ml µ 1 نشان داد که درصد جوانه زنی در طی پنج روز 2/72 درصد بود در حالیکه برای تیمار شاهد و دیگر غلظت ها % 100 بود. در بررسی بازدارندگی اسانس روی رشد میسیلیومی قارچ، نتایج نشان داد که غلظتl/ml µ 5 اسانس در طی 14 روز به طور کامل از رشد میسیلیومی قارچ جلوگیری کرد که درصد بازدارندگی غلظت های 5، 8/2، 5/1، 8/0 وµl/ml 5/0 در روز آخر به ترتیب 100، 2/97، 1/82، 4/57 و % 9/16 بود. استفاده از عصاره ی اکالیپتوس نیز در بالاترین غلظت استفاده شده یعنیmg/ml 30 موجب کاهش تعداد کلنی قارچی در مقایسه با تیمار شاهد و سایر غلظت های عصاره گردید. در روز چهاردهم تمام سطح ظروف پتری در غلظت پایین تر عصاره، با کلنی های قارچ پوشیده شده بود. این مقدار برای دو غلظت بالاتر یعنی 2/22 وmg/ml 30 به ترتیب 7/162 و 7/4 عدد بود. در بررسی اثر اسانس پرتقال نتایج نشان داد که این اسانس کارایی مناسبی برای کنترل این گونه نداشت و در روز چهاردهم کل سطح ظروف پتری توسط قارچ اشغال شده بود. عصاره پرتقال نه تنها از رشد قارچ جلوگیری نکرد بلکه اثر افزایشی بر روی تعداد کلنی قارچی نشان داد و هر چه غلظت عصاره ی پرتقال بیشتر بود اثر قارچکشی آن کاهش یافت. در مورد اثرات قارچکش های بنومیل و تیابندازول نتایج نشان داد که غلظت های بالای به کار برده شده برای بنومیل و تیابندازول (به ترتیب 5/12 و µg ai/ml 18) اثرات کاهشی قابل توجهی بر تعداد کلنی های قارچی داشتند. تیمار میوه ها با سالیسیلیک اسید باعث شد که خسارت میوه ها نسبت به شاهد کاهش قابل توجهی داشته باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که اسانس و عصاره اکالیپتوس گزینه های مناسبی برای جایگزین شدن با قارچکش های شیمیایی هستند.