حضرت امام خمینی به عنوان رهبر و بنیانگذار انقلاب اسلامی طی دوران حیات سیاسی، علمی و مبارزاتی شان – به ویژه در طول چهار دهه رهبری انقلاب اسلامی (از سال 1340 به بعد) که مقارن با انواع فشارها، تهدیدها و تحریم ها بود- در سخنرانی ها، پیام ها، نامه ها، نوشته های خود، خطوط اساسی نهضت اسلامی را در زمینه های مختلف بطور واضح و روشن، بیان فرموده اند. کلیه مطالبی که به صورت های مختلف از معظم له صادر شده، همواره روشنگر راه کارگزاران نظام اسلامی و تعیین کننده اصولی بوده که بعضاً عملکرد این کارگزاران، تنها بر پایه آن اصول قابل تحلیل و بررسی است. یکی از مباحث بسیار مهم که در بیانات امام خمینی سهم عمده ای را به خود اختصاص داده است "مباحث اقتصادی" است. در بیانات امام خمینی نیز این مبحث به صورت پراکنده مورد توجه بوده است و با توجه به مهم بودن آن نیاز است تا در پژوهشی این بیانات، دیدگاه ها و نظرات را گردآوری نمود و از آن به عنوان چراغی روشنگر پیش روی کارگزاران نظام برای توسعه اقتصادی کشور بهره جست. هدف اصلی پژوهش حاضر آن است که با توجه به سالی که به فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی به سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی مزین شده است، دیدگاه ها و اندیشه های اقتصادی امام خمینی را مورد بررسی قرار داده و توصیه ها و راهکارهای اقتصادی ایشان را به منصه تدقیق و مطالعه گذاشته و نقش کارگزاران نظام را در دستیابی به آن مشخص نماید. این پژوهش از نوع تحقیق نظری است و به روش کتابخانه ای به بررسی سخنرانی ها، پیام ها، نامه ها، نوشته های امام خمینی در باب توسعه اقتصادی و دیدگاه های ایشان در زمینه نقش کارگزاران در تحقق حماسه اقتصادی می پردازد. این پزوهش در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول به بیان کلیات تحقیق و ضرورت انجام آن اشاره شده است. در فصل دوم مبانی نظری مرتبط با موضوع پژوهش گردآوری شده است. فصل سوم به بیان روش شناسی تحقیق اشاره دارد و در فصل چهارم ضمن بررسی دیدگا ه های اقتصادی حضرت امام خمینی و راهکارهای اقتصادی ایشان، با جمع بندی مباحث، پیشنهادات و تأکیدات امام خمینی به کارگزاران ارائه شده است.

مشارکت عمومی ازجایگاه مهمّی درمطالعات اجتماعی وجامعه شناختی برخورداربوده ودرنظام مردم سالاری دینی ،ازمهم ترین عوامل کارآمدی وتثبیت جامع? اسلامی محسوب می گردد.این موضوع ازجایگاه ممتازی درتفکّرواندیش? سیاسی اسلام برخورداربوده ،به گونه ای که درآیات قرآنی وحیات فکری، سیاسی واجتماعی اهل بیت (علیهم السّلام)،به عنوان عاملی کلیدی دررسیدن به آرمان های وحیانی وحفظ اسلام اصیل وجلوگیری ازتفرقه درامّت اسلامی معرّفی شده است.براین اساس مشارکت عمومی، دراندیش? سیاسی اجتماعی امام خمینی(ره)،وقانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یک مسئل? تعیین کننده در رسیدن مسلمانان به سیادت وحفظ حقیقت اسلام ناب واتّحادمسلمین باعنایتی خاص مدّنظرقرارگرفته است .به شکلی که امام خمینی(ره) ازهمان ابتدای مبارزات سیاسی وهم درجریان شکل گیری نهضت اسلامی وهم پس ازپیروزی انقلاب اسلامی ،درتمامی شئونات ادار? حکومت جمهوری اسلامی ایران به نقش بی بدیل مشارکت عمومی وپشتوان? مردمی نظام اسلامی درتمامی عرصه هاتأکیدداشته واهمّیت خاصّی برای آن قائل بودندودربسیاری ازبیانات ومصاحبه هاوآثارمکتوب خویش به این موضوع تأکیدنموده اند. ایشان باتوجّه به اهمیّت ونقش مشارکت عمومی ، درخنثی سازی توطئه های دشمنان وتهدیدات منطقه ای وبین المللی آنان علیه جوامع اسلامی،رعایت انسجام اسلامی ومشارکت عمومی راتکلیف شرعی مسلمین دانسته وحتّی تحقّق نظام مقدّس جمهوری اسلامی درایران را، به عنوان حکومتی مطلوب و شایسته، حاصل همین انسجام ومشارکت عمومی می دانند . در واقع، به تعبیر حضرت امام(ره)، وحدت برای حفظ نظام اسلامی لازم و حکومت برای تأمین وحدت ضروری است. لذا امام خمینی(ره)، تفرقه را در تمامی سطوح آن، از مهم ترین مشکلات جهان اسلام می دانند. ایشان، تفرقه میان دولت های اسلامی را عاملی مهم در نابسامانی جهان اسلام ذکر می کنند.در نگاه امام خمینی(ره)، مشارکت عمومی درنظام سیاسی اجتماعی اسلام انحصار به گروه، طبقه، جناح یا صنف خاصّی ندارد، جنسیت نمی شناسد و قومیت را مورد توجّه قرار نمی دهد و به دین و نوع نگرش انسان ها نیز کاری ندارد؛ بلکه از نظر ایشان، هم? مردم وطبقات جوامع اسلامی حقّ مشارکت در هم? امور سیاسی واجتماعی خویش را خواهند داشت و در برابر چنین حقّی، آن ها مکلّف خواهند بود. ایشان در بیانی دیگر، از بین سه عامل اساسی که در پیروزی انقلاب و غلبه بر طاغوت نقش داشته است، یکی را مشارکت عمومی می دانند و آن را در کنار ایمان و اعتقاد به خدا و وحدت کلمه قرار می دهند. ازدیدگاه امام خمینی(ره)، نظام اسلامی ازمشروعیت الهی ومقبولیت مردمی برخورداراست .ومقبولیت مردمی نظام اسلامی ازمشارکت عمومی اقشاروطبقات سیاسی اجتماعی درتمامی شئون جامع? اسلامی ناشی می گردد. کلیدواژه: امام خمینی(ره)، مشارکت عمومی ، جامع? اسلامی ، مقبولیت مردمی