تدبر در قرآن، به معنای تأمل، تتبع دقیق و مداوم در آیات، به منظور شناخت جزئیات معانی و مفاهیم و رهنمودهای الهی است، تا از طریق عملی کردن آن‎ها در مسیر بندگی؛ تعالی و سعادت دنیوی و اخروی فراهم آید. بی‎تردید فرایند فهم و تدبر باید در چارچوب یک رشته اصول و قواعد و شیوه‎هایی متقن صورت پذیرد، تا هدف مطلوب حاصل شود. با توجه به جایگاه ویژ? سنت در تبیین قرآن، روش معیاری که باید در فهم و تدبر آیات به عنوان الگو قرار گیرد، روش تفسیری معصومان(ع) است. یکی از نقش‎های کاربردی روایات، همین روش‎شناسی شیوه‎های اهل بیت(ع) در فهم و تبیین آیات است، که می‎توان ریشه‎ها و مبانی معارف و علوم قرآنی را در تعالیم ایشان یافت. از منظر روایات تفسیری، شیوه‎های تدبر در دو مرحل? اساسی بررسی ادبی و مفهومی قابل ارزیابی است، که پس از شناخت معانی ظاهری آیات، فهم لایه‎های مفهومی و سپس باطنی، امکان پذیر می‎باشد. به منظور کاربردی شدن این مراحل، قواعدی، چون، تبیین قرآن به قرآن، قاعد? سیاق، قاعد? جری و تطبیق، استفاده از تمثیل و تصویرسازی آیات قابل استخراج است.