به منظور بررسی و برآورد کارآیی مصرف نیتروژن گیاه کنجد، تحقیقی در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، در سه تکرار و یازده تیمار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: شاهد (بدون کود) و 5 سطح کود نیتروژن 250،200،150،100،50 کیلوگرم در هکتار و 5 سطح کوددامی 25،20،15،10،5 تن در هکتار. تیمارهای مورد آزمایش از نظر کارآیی مصرف، جذب و بهره وری نیتروژن اختلاف معنی داری را نشان دادند. نتایج حاصله نشان داد که کمترین میزان کارآیی ها مربوط به تیمار کوددامی 25 تن در هکتار و کودشیمیایی250 کیلوگرم در هکتار و بیشترین آن مربوط به شاهد بوده است. با افزایش میزان کود نیتروژن، کارآیی جذب، مصرف و بهره وری نیتروژن گیاه کنجد کاهش یافت. همچنین تیمارهای مورد آزمایش از نظر شاخص های رشدی اختلاف معنی داری را نشان دادند. بیشترین میزان شاخص سطح برگ، سرعت آسیمیلاسیون خالص، آهنگ رشد و سرعت رشد محصول مربوط به تیمار کود دامی 25 تن در هکتار و کود شیمیایی250 کیلوگرم در هکتار و کمترین آن مربوط به شاهد بود. با افزایش میزان کود نیتروژن، شاخص سطح برگ و سایر شاخص های رشدی گیاه کنجد افزایش یافت. تیمارهای مورد آزمایش از نظر عدد کلروفیل متر، عملکرد دانه و بیولوژیک اختلاف معنی داری را نشان داد. نتایج حاصله نشان داد که بیشترین میزان عملکردها مربوط به تیمار کوددامی 25 تن در هکتار و کود شیمیایی250 کیلوگرم در هکتار وکمترین آن مربوط به شاهد بود. با افزایش میزان کودنیتروژن ، عدد کلروفیل متر، عملکرد دانه و بیولوژیک افزایش یافت.

چکیده در کار حاضر استفاده از روش های جدید ریز استخراج برای جداسازی و پیش تغلیظ داروهای مخدر در سه بخش ارائه شده است. دو بخش اول شامل مقایسه روش ریز استخراج مایع – مایع پخشی رایج وتکنیک استخراج بر پایه حلال پایان دهنده امولسیون با به کارگیری حلالی با چگالی بالا جهت اندازه گیری ترامادول و متادون در نمونه های آبی است. این روش های ساده و سازگار با محیط زیست به منظور اندازه گیری ترامادول و متادون، که در تسکین درد و درمان افراد معتاد به سایر مواد مخدر استفاده می شوند، به کار برده شده اند. در این روش ها، استخراج ترامادول با استفاده از 400 میکرولیتر کلروفرم، 0/2 میلی لیتر استون و ph برابر 0/10 انجام شده است. همچنین طبق شرایط بهینه به دست آمده برای نمونه ی متادون، حجم حلال استخراج کننده 600 میکرولیتر، حجم حلال پخش کننده 5/2 میلی لیتر و ph برابر 0/11 می باشد. در روش ریز استخراج مایع – مایع پخشی رایج از سانتریفیوژ برای جدا کردن فازهای آبی و آلی استفاده شد. اما در روش دیگر از 0/3 میلی لیتر استونیتریل برای ترامادول و 5/3 میلی لیتر استونیتریل برای متادون به عنوان حلال پایان دهنده ی امولسیون، به منظور شکستن امولسیون استفاده شد و مرحله وقت گیر سانتریفیوژ برای جدایی فازها حذف شده است. تحت شرایط بهینه برای تعیین ترامادول، در روش dllme رایج حد تشخیص 05/0 میلی گرم بر لیتر و گستره ی خطی 150 – 5/0 میلی گرم بر لیتر و ضریب همبستگی (2r) برابر 9998/0 و در روش hsd – dllme حد تشخیص 03/0 میلی گرم بر لیتر و گستره ی خطی 120 – 3/0 میلی گرم بر لیتر و ضریب همبستگی (2r) برابر 9994/0 به دست آمده است. با انجام آزمایش های کالیبراسیون برای تعیین متادون تحت شرایط بهینه، منحنی کالیبراسیون در گستره 100-1/0 میلی گرم بر لیتر با ضریب تعیین (2r) برابر 9995/0 خطی بود و حد تشخیص 095/0 میلی گرم بر لیتر و در روش hsd – dllme منحنی کالیبراسیون در گستره 80-08/0 میلی گرم بر لیتر با ضریب تعیین (2r) برابر 9998/0 خطی بود و حد تشخیص 05/0 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. در تحقیق سوم روش ریز استخراج مایع – مایع پخشی با استفاده از حلال با چگالی کم برای اندازه گیری متادون در نمونه های آبی به کار گرفته شد. نوع حلال استخراج کننده و نوع حلال پخش کننده بهینه شد. به دلیل محدودیت در زمان انجام پژوهش، از بهینه کردن سایر پارامترها صرف نظر شد. اما در ادامه ی این تحقیق می توان سایر فاکتورها از جمله حجم حلال استخراج کننده، حجم حلال پخش کننده، ph و اثر نمک را مورد بررسی قرار داده تا به بالاترین راندمان استخراج رسید. کلید واژه ها: ترامادول، متادون، ریز استخراج مایع – مایع پخشی رایج، استخراج بر پایه حلال پایان دهنده امولسیون با به کارگیری حلالی با چگالی بالا