نام پژوهشگر: رویا رضایی
رویا رضایی جابر کریمی
مهم ترین کنه گیاهی شناخته شده کنه تارتن دو لکه ای tetranychus urticae koch (acari: tetranychidae) می باشد. این آفت قادر است در یک دوره کوتاه مدت در روی محصولات زراعی، باغی و به ویژه گیاهان گلخانه ای افزایش یابد. در حال حاضر برای مبارزه با این آفت از سموم شیمیایی پرخطر که دارای اثرات سوء در محیط است، استفاده می شود. در سال های اخیر در اثر مبارزه با این آفت در عرصه کشاورزی صدماتی را در محیط زیست متحمل شده ایم. بنابر این باید به فکر راهکار ها و جایگزینی مناسب و ایمن برای مبارزه با این آفت باشیم. اسانس ها گروهی از روغن های گیاهی هستند. در این تحقیق سعی بر آن شد تا اثرات کشندگی و زیر کشندگی دو اسانس به دست آمده از قسمت های هوایی (گل و برگ) گیاه نعنا، mentha longifolia (labiateae) و پوست درخت دارچین،cinnamomum zeylanicum (lauraceae) بر روی دو مرحله مهم زیستی تخم و بالغ کنه تارتن دولکه ای بررسی گردد. میزان lc50 گیاهان نعنا و دارچین روی کنه های بالغ به ترتیب برابر با 57/25 و 21/22 میکرولیتر در لیتر هوا و این میزان برای گیاهان مذکور روی مرحله تخم به ترتیب برابر با 75/19 و 21/13 میکرولیتر در لیتر هوا به دست آمد. جهت بررسی اثرات زیر کشندگی اسانس ها، 15 کنه ماده بارور همسن را با غلظت های زیر کشنده از هر اسانس تیمار نموده و پس از آن سایر آماره های جداول بقاء، باروری و تولید مثلی، توزیع سنی پایدار (cx)، طول دوره های مختلف رشدی و تخم ریزی، تعداد کنه ماده متولد شده در روز (mx) و نسبت جنسی کنه تارتن دو لکه ای محاسبه و با تیمار شاهد مقایسه گردید. آزمایشات زیست سنجی در شرایط ثابت دمایی 30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±40 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام گردید. نتایج نشان داد که آماره های فوق جز در برخی موارد، دارای تفاوت معنی داری با تیمار شاهد بوده و در این میان تیمار lc25 اسانس نعنا اثر بیشتری در مقایسه با سایر تیمار ها بر آماره ها داشت. غلظت های زیر کشنده سبب اختلال در بیولوژی طبیعی کنه ها شده و جمعیت را به سمت نرزایی سوق دادند.