ضایعات دیسک بین مهره ای همواره در طول تاریخ با بشر بوده اند. عوامل ایجاد کننده آن را عللی همچون افتادن، ضربه سخت ، کشش یا دررفتگی می دانستند. روشهای تشخیصی پاراکلنیکی مهمی از قبیل، میلوگرافی، سی تی، mri وجود دارند. اما هیچکدام جایگزین شرح حال و معاینات کلینیکی دقیق نمی شوند. ضایعات دیسک بین مهره ای می توانند در طول مسیر ستون فقرات از گردن تا کمر گرفتاری ایجاد کنند . شیوع جنسی این ضایعات در مردان بیشتر بوده که این به دلیل عهده دار بودن این قشر جامعه جهت کارهای سنگین اند. علایم بیماری در هر مقطع سنی رخ می دهد اما باتوجه به این که دژنراسیون دیسک یکی از علل مهم ضایعات می باشد در دهه 3 و 4 شیوع بیشتری دارند. درمانهای طبی و جراحی جهت برطرف کردن این علایم وجود دارند که به تفصیل شرح داده شده اند . دراین مجموعه بیمارانی که طی سالهای 67-71 با علایم درد کمری یا گردنی باضافه علایم همراه ناشی از گرفتاری ریشه های عصبی مبتلا مراجعه کرده بودند تحت بررسی قرار گرفته اند که دراین میان تعداد 100 بیمار که تشخیص قطعی ضایعه دیسک بین مهره ای داده شده بودند مورد ارزیابی قرار گرفته اند و دیگر بیماریهائی که از علایم دیسک بین مهره ای تقلید می کنند کنار گذاشته شده اند . ملاک تشخیصی ما دراین بررسی علایم کلینیکی مثبت بعلاوه نتایج میلوگرافی یا سی تی مثبت می باشد. هدف از این مطالعه در دست قرار دادن اطلاعات کافی در مورد ضایعات دیسک بین مهره ای و همچنین یافتن شیوه های مناسب جهت تشخیص و نحوه برخورد صحیح با این بیماران از نظر کلینیکی و درمانی است که نتایج حاصله به صورت : -1 شیوع جنسی در مردان بیشتر است (62 درصد) -2 سن شایع در این بیماران به طور میانگین 42-43 سال است -3 شکایت عمده بیماران درد ناحیه مهره ای با یا بدون انتشار در مسیر ریشه های عصبی گرفتار است -4 شایع ترین ضایعات دیسک بین مهره ای در ناحیه لومبار بوده که دراین میان 4-5 l نیز شیوع بیشتری دارند -5 بیمارانی که تحت درمانهای طبی قرار گرفته اند 18 مورد و آنانی که از روش جراحی سود برده اند 91 مورد می باشند . پیشنهاد : -1 آموزش صحیح جامعه بخوص قشری که در تماس با کارهای سنگین اند جهت کاهش بروز این ضایعات در موارد مکانیکال -2 بررسی کلینیکی این قشر از نظر ضایعات دیسک بین مهره ای در سطح وسیع -3 پیگیری کامل آنان براساس پرسشنامه های دقیق پزشکی -4 اتخاذ صحیح و به موقع شیوه درمانی مناسب بر حسب شدت و مدت ضایعه -5 پیگیری کامل بیماران بعدازدرمانهای طبی یا جراحی جهت کسب اطلاعات در مورد شیوه های درمانی .

خلاصه بررسی انسیدانس سندرم آمبولی چربی در بیمارستان خاتم الانبیاء زاهدان در طی سالهای 1369 تا 1372 دراین مطالعه 2500 پرونده بیماران ترومایی مورد بررسی قرار گرفت که 11 بیمار مبتلا به سندرم آمبولی چربی شده اند که پس از آن مطالعه برروی این 11 پرونده در مورد سن، نوع شکستگی، علت تروما، نوع علایم بالینی و ترتیب تقدم و تاخر بروز آنها، میزان مرگ و میر داخل شهری و یاخارج شهری بوده آنها صورت گرفت . جمع آوری اطلاعات بااستفاده از پرسش نامه هائی صورت گرفت که نمونه ای ازآن در قسمت ضمیمه وجود دارد سپس این پرسش نامه ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج زیر به دست آمد : -1 انسیدانس سندرم آمبولی چربی 5-3 نفرازهرهزار نفر در سال میباشد. -2 بیشترین گروه سنی مبتلا افراد جوان یعنی دهه دوم زندگی میباشد. -3 بیشترین نوع شکستگی درافراد مبتلا به سندرم آمبولی چربی شکستگی ران میباشد. -4 اکثر مبتلایان به سندرم آمبولی چربی حداکثر پس از 48 ساعت دچار علائم بالینی میشوند. -5 بیشترین و زودرس ترین علامت کلینیکی در مبتلایان به سندرم آمبولی چربی دیسترس تنفسی میباشد. -6 بیشترین میزان مرگ و میر حاصل از سندرم آمبولی چربی در کسانی بوده است که دچار شکستگی ران بوده اند. -7 بیشترین علت تروما که باعث بروز سندرم آمبولی چربی میشود تصادفات ماشینی و موتورسیکلت میباشد که لازم است دراین زمینه تدابیر خاصی از جمله استفاده از کمربند و کلاه ایمنی توصیه و یاحتی اجباری شود.