نام پژوهشگر: محمدحسن اسدی
محمد ملیحی فریدون جعفری
در هر نظام نوپای انقلابی ، که پایه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از استحکام لازم برخوردارد نبوده ممکن است افراد مخالف به بهانه های مختلفی سعی در ضربه زدن به آن را داشته باشند و یا حداقل حکمرانان آن جامعه تصور چنین چالش و هجمه ای را داشته باشند. فضای نامناسب اقتصادی و آشفتگی های حاصل از آن باعث رشد فزاینده انواع مختلف شرکت های هرمی و فعالیت های گسترده آنها گردیده که هیچ ارزش اقتصادی را در بر ندارند و سبب بروز نگرانی هایی در خصوص آثار زیانبار و ناخوشایند آنها بر تعاملات اقتصادی و اجتماعی گردیده است. اولین راه حل ممکن که در این جوامع به نظر می رسد، وضع قوانین سخت و پیشگیرانه است. در جمهوری اسلامی ایران نیز تا الحاق بند«ز» ماده یک قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی ، قانون صریحی بر فعالیت این شرکت ها حاکم نبود، این خلاء قانونی موجب رشد و گسترش فعالیت این شرکت ها، خروج مبالغ هنگفت ارز از کشور و هجمه ی کثیری از شکوائیه ها به محاکم قضایی گردید. از این رو قانون گذار ایران در مورخه 28/1/1384 در بند «ز» ماده یک قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی آن را جرم انگاری نموده و بر اساس آن تأسیس، قبول نمایندگی و عضوگیری در بنگاه، موسسه، شرکت یا گروه به منظور کسب درآمد ناشی از افزایش اعضاء به نحوی که اعضاء جدید جهت کسب منفعت ، افراد دیگری را جذب نموده و توسعه زنجیره یا شبکه انسانی تداوم یابد؛ جرم تلقی شده و قابل مجازات است. معاملات هرمی به سبب نو بودن در فقه سنتی مطرح نبوده و از مسائل مستحدثه ای است که مورد توجه برخی فقهای معاصر قرار گرفته و معتقدند این گونه معاملات با توجه به اینکه با اظهارات فریبکارانه و شیوه های متقلبانه و ایجاد امید واهی، اعضای جدید را جذب می کنند و آنها به قصد تحصیل منافع موهوم تن به چنین قرار دادهایی می دهند، هم به عنوان حکم اولی و هم به عنوان حکم ثانوی حرام و باطل است. همچنین ملاحظه نمودیم که این قانون انطباقی با وضعیت فعلی اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نداشته و نقایص و کمبودهای بسیاری در آن قابل مشاهده است که سیاست جنایی ایران در قبال این گونه فعالیت ها و سرکوب اعمال مجرمانه مرتبط با آنها دچار ضعف و رکود می نماید.
محمدحسن اسدی وحید مبارک
چکیده: قرن ششم، قرن پیوند عاطفه و اندیشه های پرتوان شاعران و نویسندگان است. در این دوره نثر از سادگی خود دور شده و به نثر فنی تبدیل شده است، بر اثر نفوذ زبان عربی و رواج فضل گرایی در بین نویسندگان، نثر ساده جای خود را به نثر فنی سپرده است، و پر از آرایه های لفظی و معنوی گردیده و شاعران و نویسندگان برای اینکه بتوانند نظر عام و جامعه را به خود جلب کنند، مجبور می شوند آثار خود را چنان بیافرینند که مورد توجه جامعه ی آن زمان قرار گیرد. یکی ازاین نویسندگان در سده ی ششم ه.ق ظهیری سمرقندی ، صاحب سندبادنامه و اغراض السیاسه است. سندبادنامه ی وی در زمره ی معروف ترین آثار داستانی فارسی است، که به نثر فنی نگارش یافته، و در اسلوب پاره-ای از متون منثور تأثیر گذاشته است. یکی از دغدغه های مصححان در نگاشتن تعلیقات خود بر متن تصحیحی، روشن کردن نام شاعران و نویسندگانی است که سخنی از آنان در متن مورد نظر وارد شده است. گاه این کار چنان طاقت فرسا است که مصحح یا به مشخص کردن بخشی از آن بسنده می کند یا ناگزیر از این کار دست می کشد. مصححان سندبادنامه نیز از آن روی که با این دشواری روبه رو بوده و فرصت کافی برای پرداختن به این کار در اختیار نداشته اند به ناچار از مشخص کردن نام گویندگان و معنی جملات و ابیات آن ها خودداری کرده اند. در این پایان نامه به استخراج ابیات عربی که به عنوان شواهد شعری بکار رفته است و نام گوینده ی آن و معنی و بحر عروضی آن و مختصری در مورد زندگی نامه ی شاعر ذکرشده است، و ابیات ذکر شده از هر شاعر بعد ازخلاصه ی زندگی نامه ی او همراه با بحر عروضی و معنی آن دسته بندی گردیده است. تا اینکه برای مصححان آینده این متن مورد توجه قرار گیرد و متنی کامل از آن بدست آیندگان دهند.