مقدمه: نارسایی مزمن کلیه از جمله معضلات مهم بهداشتی تلقی میشود که در اثر بیماریهایی مانند دیابت، پرفشاری خون، علل اورولوژیک و ... ایجاد میشود.مبتلایان به نارسایی کلیه نیازمند دریافت پیوند کلیه جهت درمان قطعی هستند، اما در مواردی که امکان آن وجود ندارد، مجبور به استفاده از دیالیز صفاقی و همودیالیز میشویم که به دلیل سیر طولانی مدت درمان، عوارض ناشی از خود را به دنبال دارد.از جمله این عوارض استئوپورز است که در 46 درصد از بیماران دیده میشود و در اثر اختلالات سطوح هورمونی به وجود می آید و حتی در برخی از موارد منجر به شکستگی های استخوان میگردد. بر همین اساس بر آن شدیم تا در این مطالعه به بررسی فراوانی استئوپورز در بیماران تحت همودیالیز در دو گروه دیابتی و غیر دیابتی بپردازیم. مواد و روشها: جامعه مورد بررسی شامل 34 بیمار تحت همودیالیز در بیمارستان بوعلی سال 1390 بودند. در نهایت بعد از جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، اقدام به آنالیز داده ها نمودیم و در این زمینه از نرم افزار آماری spss-19استفاده کردیم. یافته ها:. اطلاعات 34 بیمار مورد مطالعه قرار گرفت،(15 مرد و19 زن) با میانگین سنی 13.76+59.7 .در bmd (neck of femor) 7نفر از بیماران دیابتی استئوپورز داشتند در حالیکه 4نفر از بیماران غیر دیابتی استئوپورتیک بودند. در bmd(vertebral l1-l4) 3نفر از بیماران دیابتی استئوپورز داشتند در حالیکه 2نفر از بیماران غیر دیابتی استئوپورتیک بودند. نتیجه گیری: بین استئوپورز گردن فمور با جنسیت و دیابت در بیماران تحت همودیالیز ارتباط معناداری مشاهده شد.

مقدمه:در سرتاسر جهان تعداد بیماران مبتلا به end stage renal failure(esrf) همچنان در حال افزایش می باشد وبسیاری از آنها برای پیوند کلیه مناسب نمی باشند و این موضوع باعث افزایش بیماران تحت همودیالیز طولانی مدت می شود.به طور رایج در اکثر مراکز دیالیز برای جلوگیری از لخته شدن خون در داخل دستگاه از هپارین استفاده می شود از طرف دیگر ترومبوسیتوپنی یکی از عوارض نسبتا شایع وابسته به هپارین می باشد که خود می تواند منجر به بیماری و حتی مرگ شود. هدف:این تحقیق در صدد است که شیوع ایجاد ترومبوسیتوپنی را در مقایسه با میزان دوز دریافتی هپارین در بیماران تحت همودیالیز بررسی کند. مواد و روش کار:جامعه مورد بررسی شامل 26 نفر از بیماران نیازمند همودیالیز مراجعه کننده به مرکز دیالیز بیمارستان بوعلی می باشد.مطالعه به صورت توصیفی و از نوع مقطعی میباشد.در ابتدا تمام بیماران همودیالیزی که تحت درمان با هپارین شکسته نشده (ufh) بودند طبق معیارهای مطالعه وارد شدند و اطلاعات دموگرافیک و طول مدت همودیالیز و میزان پلاکت قبل از شروع مطالعه با استفاده از پرونده آنها در پرسشنامه ای که به همین منظور طراحی شده(چک لیست)وارد شد سپس در یک مقطع زمانی میزان پلاکت بیماران سنجیده شد و نیز میزان هپارین مصرفی در یک ماه گذشته مورد ارزیابی قرار گرفت و انالیز داده ها توسط نرم افزار نسخه 19 spss انجام گرفت. نتایج:از تعداد 26 نفر10 نفر مرد( 38.5%) و بقیه زن و میانگین سنی کل نمونه ها 15.9± 61.23 سال بود. میزان شیوع ترومبوسیتوپنی(plt<150000) 19.2% بود.در این مطالعه رابطه ی معناداری بین میانگین دوز هپارین در طول یک ماه و ایجاد ترومبوسیتوپنی یافت شد به این صورت که این میانگین در گروه با ترومبوسیتوپنی بیشتر بود،4335.90 ± 57400 در مقابل 14948.76 ± 47238.10 (0.05> p ) بحث و نتیجه گیری:با توجه به رابطه ی معنادار بین میانگین دوز هپارین در طول یک ماه و ایجاد ترومبوسیتوپنی در این مطالعه و با توجه به عوارض جبران ناپذیر hit(heparin induced thrombocytopenia)، نیاز به دقت و پیگیری پلاکت در بیماران همودیالیزی و هر بیمار تحت درمان با هپارین را بیش از پیش روشن می سازد