این پژوهش برآن است تا به تحلیل انتقادی گفتمان های در گیر در فیلم «سوته دلان» به نویسندگی و کارگردانی علی حاتمی به پردازد . به این منظور از الگو و ابزارهای تحلیل متن ون لیوون برای انجام تحلیل های خُرد و از چارچوب نظری لاکلاوموف برای انجام تحلیل های کلان استفاده گردید. برخی از نظریه های به کار رفته ریشه در زبان شناسی و برخی دیگر در فلسفه ی سیاسی – اجتماعی دارند. در این پژوهش کوشیده شد چگونگی شکل گیری گفتمان های دینی، جنسیّتی و عقل گرایی و احساس گرایی به تفصیل شرح داده شود . این تحقیق به طور عینی نشان می دهد که چگونه ایدئولوژی و روابط سلطه در شکل دهی به نگرش و بینش افراد اثر می گذارند و در مناسبات و تعاملات اجتماعی آنان تجلی می یابند. گفتمان جنسیّتی از تقابل دو گفتمان مردسالار و زن سالار پدید می آید که در آن باتوجه به بافت سنتی فیلم همواره گفتمان مردسالار به عنوان گفتمان برتر و اعمال کننده ی قدرت ، سلطه بر گفتمان زن سالار را حق خود و حقیقت مسلم جلوه می دهد . گفتمان دینی از بسامد بالای ارجاعات دینی در گفتار شخصیّت ها پدید می آید که بیانگر میزان نفوذ تفکر دینی در باور شخصیّت هاست. گفتمان های عقل گرایی و احساس گرایی نیز همواره در مقابل یکدیگر قرار دارند . اگر چه گفتمان احساس گرایی در برخی موارد با به چالش کشیدن گفتمان عقل گرایی به نقد آن می پردازد ولی در اغلب موارد این کشمکش با هژمونیک شدن گفتمان عقل گرایی پایان می یابد .

در این تحقیق تلاش شده است تا نقش اجتماعی زبان های (فارسی و ترکی) در شهر قوچان مشخص شود. در این تحقیق 180 آزمودنی از شهر قوچان به صورت تصادفی براساس گروه سنی (زیر 10 سال، 11 الی 16، 17 الی 25، 26 الی 65 و 65 به بالا)، سطح تحصیلات (بی سواد، ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان، دیپلم، فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس و دکتری)، جنس (مرد و زن) انتخاب شده اند. از آزمودنی ها خواسته شده که دو گونه ی زبانی (فارسی و ترکی) را در 6 حوزه اجتماعی (خانواده، دوستی، همسایگی، دادوستد، آموزشی و اداری) براساس یک میزان 4 گزینه ای (همیشه، اغلب، بعضی وقت ها و هیچ وقت) مشخّص کنند. پرسشنامه شامل 36 سوال است که براساس درجه رسمیت حوزه ها به ترتیب از غیررسمی به رسمی مرتب شده اند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات توسط کامپیوتر پردازش شدند. روش های آماری آزمون ت تست، واریانس، واریانس یک طرفه، گروه های همبسته و... جهت تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق به کار گرفته شده است. نتایج یافته ها نشان می دهد که اختلاف در استفاده از زبان (فارسی و ترکی) توسط گروه های مختلف (سنی، تحصیلی و جنسی) از نظر آماری معنی دار می باشد. کلید واژه ها: جامعه شناسی زبان، دوزبانگی، زبان فارسی، گویش ترکی قوچان

پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی محتوایی سیزده کتاب آموزش زبان فارسی به خارجیان می پردازد. بررسی و ارزشیابی متون آموزش زبان فارسی به خارجیان می تواند گامی موثر در بهبود و چگونگی محتوا و تدریس این کتاب ها باشد و این امر در شکوفایی و رشد گسترش زبان و ادبیات فارسی در جهان موثر خواهد بود. این پژوهش برای معلمان، نویسندگان و علاقمندان به زبان فارسی کاربرد دارد و می تواند معلمان را در بهره گیری از کتاب ها و انتخاب کتاب مناسب یاری دهد و نویسندگان را با کم و کیف چگونگی تدوین کتاب های آموزش زبان فارسی یاری دهد و علاقمندان را با این کتاب ها آشنا نماید. بنابر این هدف اصلی این پژوهش بررسی متون و روش های‍ آموزش زبان فارسی به خارجیان را شناخت کتب و ابزار آموزشی در آموزش زبان فارسی به خارجیان است. این پژوهش شامل هفت فصل است. در هر فصل ابتدا شاخص های مورد نظر در بررسی این متون معرفی و توضیح داده می شود و بر اساس آن، سیزده کتاب آموزش زبان فارسی به خارجیان بررسی می گردد. در پایان هر فصل نتیجه آن فصل می آید و فصل هفتم، فصل پایانی این پژوهش را تشکیل می دهد که نتیجه گیری از شش فصل قبل را دربردارد. مهم ترین نتایجی که از این پژوهش می گیریم عبارت است از این که کتاب "زبان فارسی" تالیف دکتر احمد صفار مقدم، "آموزش زبان فارسی" تالیف دکتر ید الله ثمره و "دوره آموزش زبان فارسی" تالیف دکتر مهدی ضرغامیان به ترتیب از بهترین کتاب های آموزش زبان فارسی به خارجیان شمرده می شود که در حال حاضر نیز این کتاب ها در کرسی های زبان فارسی در خارج از کشور تدریس می شود. علاوه بر این می توان گفت تلفیقی از کتاب های فوق نیز بسته به هدف زبان آموزی می تواند یاری رسان معلمان و علاقمندان در زبان آموزی باشد. در فصل پنجم نیز پس از بررسی روش های آموزش زبان فارسی به خارجیان به این نتیجه می رسیم که روش التقاطی و روش شناختی-عادتی از بهترین روش ها در آموزش زبان فارسی به خارجیان شمرده شود. در پایان پیشنهاد می گردد که با رفع اشکالات و نقایص این متون و نیز استفاده از رسانه های شنیداری، شنیداری- دیداری، رایانه ای به طور کلی آموزش الکترونیکی (e-learning) در آموزش زبان فارسی به خارجیان می توان در آموزش زبان فارسی و بهبود روند آن تلاش و زبان آموزان علاقمند را یاری کرد.