آنچه از این س تحت عنوان "ملاحظاتی در باره منظومه ویس و رامین" خواهد آمد شامل سه بخش است . بخش اول مقایسه هائی است بین این منظومه و دیگر منظومه های عشقی که در ابتدا به شرح خلاصه داستانهای ویس و رامین، خسرو و شیرین، ایزوت و تریستان و رام و سیتا پرداخته شده ویس از آن مقایسه هریک از داستانهای مزبور است از نظر وجوه تشابه و تمایز بین داستان عشقی ویس و رامین و دیگر داستانها. علت انتخاب داستانهای خسرو و شیرین، ایزوت و تریستان و رام و سیتا به این دلیل است که مشاهده میشود بین هر یک از داستانها و ویس و رامین مشابهت هائی وجود دارد و این فکر را پرورش می دهد که شاید اصل این داستانها یکی باشد و در زبان های مخلتف و در بین اقوام گوناگون و حتی در ادبیات ایران به فاصله چندین قرن به طریقی تغییر شکل داده است . البته این تغییرات چنانچه مشاهده خواهد شد تغییرات بنیادی نخواهد بود و در بعضی موارد اختلاف فقط در اسامی مندرج در داستانهاست و با تغییر این کلمات میتوان خود را در فضای داستان دیگر حس کرد. بخش دوم به شرح ضرب المثلهای منظومه ویس و رامین اختصاص دارد و کوشش شده تا برای بعضی از ضرب المثلها که مفهوم مشترکی را ارائه می نمایند عنوانی قرار داده شود و مطالبی اینچنین ذیل آن آورده شود. در بخش سوم کلمات پارسی این منظومه از نظر "ریشه شناسی" موردبحث قرار گرفته است . در بخش اخیر تحول کلمات در زبانهای فارسی باستان، اوستا، پهلوی اشکانی، پهلوی ساسانی، ارمنی، سانسکریت و فارسی نو مشخص گردیده و گاه به ذکر بعضی از قانونها تحول واژه ها در زبانهای فوق اشاره شده است .