پیشینه درخشان فرهنگ و تمدن ایرانیان در طول سده های تاریخی بر هیچ ملتی پوشیده نبوده است، شواهد تاریخی نشان داده است که دولت ها و اقوام مهاجم بعد از غلبه بر ایران بعد از مدتی تحت تأثیر فرهنگ و تمدن بسیار غنی ایرانیان قرارگرفته و در درون آن هضم و جذب شده اند. با ورود اسلام به ایران و تسلط اعراب مسلمان بر این سرزمین نیز به دلیل عدم برخورداری آنان از فرهنگ و تمدنی غنی، پس از مدتی تحت تأثیر فرهنگ ایرانی قرار گرفته و مجذوب آن شدند و در بسیاری از موارد به تقلید و اقتباس از آن پرداختند. با روی کارآمدن عباسیان که ایرانیان نقش اساسی در پیروزی آن ایفا نمودند، گستره ی نفوذ فرهنگ ایرانی در دستگاه خلافت عباسیان ابعاد تازه ای به خود گرفت یافته های این پژوهش نشان می دهد که خلافت عباسی مخصوصا در زمان منصور تا پایان خلافت مامون در زمینه های مختلف از الگوهای ایرانی تأثیرپذیرفته است، در این راستا عوامل متعددی همچون وزیران، معماری، موسیقی، جشن ها و اعیاد، آداب و سنت ها، خاندان های قدیمی، تشکیلات سیاسی، اجتماعی، اداری، فعالیت های علمی و ترجمه متون و مکتب علمی و پزشکی جندی شاپور و بسیاری عوامل باعث گردید که آداب و رسوم، سنت ها و علوم مختلف ایرانیان در دستگاه خلافت عباسیان رسوخ یابد. همچنین با آغاز جنبش علمی که در اواخر قرن دوم هجری در جهان اسلام با مرکزیت بغداد ایجاد شده بود ایرانیان نقش بسیار عظیم و قابل ملاحظه ای در اعتلای فرهنگ و تمدن اسلامی ایجاد کردند و به تلاش همه جانبه ای دست زدند و تقریباً در همه حوزه ها و علوم مختلف آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشتند.

تاریخ چند هزارساله ایران مشحون از حوادثی است که تا این زمان توسط مورخین و محققین بیشماری مورد بررسی و تدقیق قرار گرفته است . نقل این حوادث تاکنون چه به توسط مورخین ایرانی و چه غیرایرانی به زبانهای مختلفی از جمله فارسی - عربی - سانسکریت و غیره بوده و هر کدام از این مورخین و محققین به فراخور حال و مایه علمی خود در باره تاریخ کشورمان مطالبی نگاشته اند. اصولا" برای آنکه بتوان بهتر در تاریخ ایران به غور و بررسی نشست لازمه اش این است که منابع مهم و مدارک تاریخی آن که تاکنون به زبانهای غیرایرانی به رشته تحریر درآمده اند به فارسی برگردانده شود تا بتوان از این رهگذر کمکی به محققین و مورخین که در آینده راجع به تاریخ این مرز و بوم کار خواهند کرد کمکی شده باشد. این کتاب دارای متنی مغلق و ثقیل است . مولف در این کتاب سلسله مراتب حوادث را از نظر سیر تاریخی آنها مورد توجه دقیق قرار داده است و از این جهت فقط قسمت هائی از آن که سیر طبیعی تاریخی خود را داشته اند ترجمه گردیده اند. برای اینکه اهمیت اثر ابن مسکویه معلوم گردد با یکی از مهمترین آثار تاریخی یعنی کتبا تاریخ الرسول و الملوک طبری مقابله شده است که البته در مقابله مشاهده شد که بعضی از مسائل که در تاریخ طبری مذکور بود اصولا" یا کلا" در تجارب الامم مذکور نیست یا اینکه کمتر مورد توجه قرار گرفته است . در این ترجمه از برگرداندن پندنامه و نصیحت ها و خطابه ها که کمتر اهمیت تاریخی دارند خودداری شده است .