بعد از اینکه ابوبکر صدیق (رض) وفات نمود عمر فاروق (رض) در 22 جمادی الاول سال سیزده هجری به خلافت رسیدند. در دوره خلافت عمربن خطاب امپراطوری اسلام باوج عظمت خود رسید و دولت شاهنشاهی ایران، مصر، شام فلسطین بدست مسلمانان فتح گردید. لشگر اسلام در غرب تا اسپانیا و از شرق تا سرحدات ترکستان و خراسان بطرف جنوب در افریقا تا سرحدات سودان و در آسیا تا خلیج فارس رسید. در دوره این خلیفه با تدبیر برای تنظیم ممالک مفتوحه قوانینی مرتب و تنظیم شده و خودش شخصا" از امور مملکتی جویا میشد و قضات ، حکام و سران سپاه مستقیما" مورد بازخواست او قرار میگرفتند و اگر ثروت آنها از حد معینی تجاوز میکرد قانون "از کجا آورده ای در مورد آنها اجرا میشد". در حقیقت سوسیالیسم به معنی واقعی حکم برای اولین بار در دوره خلافت ایشان بمرحله عمل درآمد. در زمان خلافتش با اعلام اینکه هرکس زمین مخروبه ای را آباد نماید از آن خود خواهد بود اکثر زمین های بایر و لم یزرع آباد گردیده و در تمام شهرها احداث نهرها، بندرها، پل ها و ذخیره آب شروع شد. چنانکه یکی از کانال های معروف که به نهر امیرالمومنین موسوم است از رود نیل تا بحره احمر حفر شد که در پیشرفت تجارت و زراعت ممالک اسلامی اهمیت به سزائی داشت . از اقدامات دیگر و مهم آنحضرت میتوان ایجاد شوراها را در اداره امور ممالک وسیع اسلامی و تشکیل بیت المال، تنظیم امور سپاه و تعیین مبداء تاریخ اسلام و ایجاد شهرهای بزرگی از قبیل کوفه، بصره، عراق و فسطاط در مصر را نام برد که هر کدام از این اقدامات قابل توجه احتیاج به نوشتن کتابی مستقل دارد. عمر فاروق بعد از ده سال و شش ماه خلافت در اواخر ذی الحجه سال 23 هجری بوسیله فیروز ابولولو در حال نماز صبح و پس از شهادت در جوار آرامگاه حضرت محمد (ص) مدفون گردید.