با ظهور اسلام قسمت بزرگی از جهان آن روزگار تحت سلطه و نفوذ مسلمانان درآمد و با توجه به تبلیغ ایدئولوژی اسلامی که نویددهنده عدالت و برابری بود همه ملیت ها و نژادها را زیرپرچم خود درآورد و این امر باعث شد که کاروان علما و دانشمندان و محققان و تجار اسلامی بدون هیچ مانعی و رادعی از سرزمینهای یخ زده تبت تا سرزمین های داغ آفریقا پیش رفتند. مسلمانان نه تنها باعث نقل و انتقالات افکار و عقاید و همچنی امتعه ملی به ملت دیگری شدند بلکه با خود اختراعات و اکتشافات آنها را به هدیه می بردند و یا هر جا که مقیم می شدند خاطره ها، حکایات و آداب و رسوم سرزمین دیگر را برای آن ملت بازگو میکردند که خود باعث تشویق و ترغیب مسلمانان به جهانگردی و سیاحت می شد، و یا توجه صاحب علمی را به مرکز علمی دیگر جذب می نمود و با گفتارشان رهنمون هنرمندی می گشته تا به دربار امیری هنرپرور راه یابد. خلاصه این همه و همراه با عوامل دیگر باعث شد که در طول دوران شکوفائی اسلامی هزاران کتاب و تصنیف و فرهنگ و سفرنامه تهیه و نوشته شود که شاید کمتر ملتی توانسته چنین مجموعه ای را تدوین و عرضه کند. و به خصوص این کتابها و تحقیقات نه تنها محصور به ترجمه کتب و آثار ملل گوناگون است بلکه بسیاری از آنها برپایه اختراعات و اکتشافات علما و دانشمندان اسلامی از جمله جغرافیدانان انجام گرفته است . قبلا" آنها بودند که دریافتندر سرزمین قطب و روزهای زمستانیش کوتاه است و برعکس تابستانیش بلند، وقتی علائم و رنگهائی چون آبی و قرمز که بر روی نقشه ها مشخص میشود رودها و دریاها و یا مراکز و شهرها را نشان میدهد. و نیز اختراع اولین کره جغرافیائی که آنرا "خدیطه" می نامیدند. همه اینها و دهها کار دیگر از نتایج اختراعات و تحقیقات جغرافیدانان اسلامی است . اما متاسفانه این گنجینه گرانقدر تاکنون ناشناخته مانده است و کمتر کسی همتی بر سر چاپ و معرفی و نقد حقیقی آنها نموده و حتی باید اذعان کرد که اولین کسانی که به آثاری از این گنجینه پرداختند اروپائیان بودند که با پشتکار صدها کتاب و تصنیف و فرهنگ را تصحیح و چاپ و گاهی ترجمه به زبانهای دیگر نمودند. اما چون آنان کاملا" به آداب و سوم و زبانهای اسلامی مسلط بودند، کار آنان نمی تواند صد در صد صحیح و بی غلط باشد. بنابراین به نظر من شایسته است که علما و محققان عرب و ایرانی و دیگر برادران و خواهران مسلمان خودهمتی بلند و به سزا بر سر طبع و نشر و بررسی و نقد آنها بنمایند که این باعث تشویق و ترغیب هر چه بیشتر دانشجویان و طلاب علم به شناخت واقعی فرهنگ و تمدن اسلامی شود.