نام پژوهشگر: اکرم شیرزاده فرشچی

بررسی معنایی افعال فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1349
  اکرم شیرزاده فرشچی   محمدرضا باطنی

این رساله افعال زبان فارسی را از نظر معنایی، بررسی نموده است . بدین منظور تقریبا هزار فعل فارسی از روزنامه اطلاعات 19ˆ7ˆ50 تا 26ˆ7ˆ50، مجلات و نوشته های مختلف استخراج و براساس معیارهایی از قبیل بسیط یا مرکب بودن، لازم یا متعدی بودن و امکان سببی شدن بررسی شده و معادل سببی هر یک از نظر معنایی و معادل متضاد و گونه مصدری هر یک از آنها در صورت داشتن چنین معادلهایی بدست داده شده است . نتایج این بررسی نشان داد که افعال ترکیبی سازنده فعل های مرکب از تعداد محدودی تشکیل یافته و به ترتیب فراوانی بسامد عبارتند از: کردن، نمودن، شدن، بودن، دادن، یافتن، گرفتن، آمدن، گشتن، ساختن، آوردن، بردن و خوردن . از این بررسی چنین برمی آید که در زبان فارسی کنونی تعداد افعال بسیط رو به کاهش و یا لااقل محدود و ثابت است ، در حالیکه روزبروز بر اثر واردشدن واژه های بیگانه به شمار افعال مرکب افزوده می شود.