نام پژوهشگر: پریزاد بزرگ چمی
پریزاد بزرگ چمی یدالله ثمره
بررسی اسم در زبان دری موضوع پژوهش حاضر است . دری زبان گروهی از مردم یزد و کرمان است . این پژوهش نشان داده است که ساختمان هجا در دری عبارتست از (c)cv(c) و cv(c)(c) . همزه نیز در آغاز کلمه وجود دارد. مجموعه های دو همخوانی از قبیل zv، tr، xv و غیره در آغاز کلمه دیده می شود. واژه های ساده در این گویش دارای یک تا چهار سیلاب است . در واژه های دو سیلابی هجای cv در کنار هم دیده می شود. هجاهای cv و cvc می توانند با هم بیایند و هر یک از آنها می تواند قبل از دیگری قرار گیرد. cv و ccv در کنار هم می آیند ولی همیشه ccv قبل از cv است . ccv با cvc نیز همزاه می شود، ولی همیشه قبل از آن می آید. واژه های سه سیلابی ممکن است از ترکیب دو هجای cv و یک هجای cvc تشکیل شده باشد که می توانند با هر ترتیبی بیایند. در زبان دری تکیه اسم بر روی هجای اول است . این موضوع در مورد واژه های ساده و مرکب ، یک سیلابی و چندسیلابی صادق است . از نظر صرفی اسم در زبان دری به ساده، مرکب و مشتق تقسیم می شود. وندهای اسم همگی از گروه پسوند هستند. پیشوندهای اسم ساز در دری وجود ندارد. پسوندهای زبان دری از نقطه نظر نقش به پسوندهای اشتقاقی و پسوندهای سازنده فعال تقسیم می شوند. پسوندهای نوع اخیر وقتی به واژه ای اضافه شوند کاربرد آن را محدود می کنند. مثلا کلمه ای را جزء دسته مفعولی قرار می دهند و آن کلمه با آن وند در حالت فاعلی بکار نمی رود. این گونه وندها عبارتند از: ضمائر فاعلی متصل و ضمائر منفصل فاعلی و پسوند /e/ که پسوند معرفه ساز می باشد. از نقطه نظر دیگر وندها به سازنده و غیرسازنده تقسیم می شوند.