لیلا نجابت عباس کنگی
جزیره قشم در جنوب ایران می باشد که در چند سال اخیر زلزله های فراوان و نسبتاً شدید در آن رخ داده است و باعث وارد آمدن خسارت های مالی و جانی فراوان شده است. از این رو توجه به زمین شناسی منطقه مورد اهمیت قرار گرفته است. امروزه با توسعه مناطق شهری و ساخت و سازهای مهم از جمله، برج های مسکونی، تجاری و ... آنالیز دینامیکی سازه ها و مقاوم سازی آن ها در برابر زمین لرزه امری ضروری است. یکی از پارامترهای مهم و مورد نیاز در آنالیز دینامیکی چنین سازه هایی، تعیین مدول برشی خاک می باشد. در چند دهه اخیر با استاندارد شدن آزمایش spt و تحقیقات گسترده ای که بر روی نتایج آن توسط محققین برجستهseed انجام شده، آزمایش نفوذ استاندارد از مقبولیت بیشتری برخودار شده است. بدین ترتیب می توان با آزمایش های کم هزینه نفوذ استاندارد پارامترهای مورد نیاز جهت آنالیز دینامیکی خاک را به دست آورد. شهر قشم در ساحل خلیج فارس بر روی نهشته های ماسه ای قرار گرفته. بالا بودن سطح آب زیرزمینی در محدوده شهر، این احتمال را به وجود می آورد که در صورت رویداد زمین لرزه های نیرومند، بخش هایی از آبرفت های شهر روانگرا شده و به صورت جوشش ماسه نشست سطح زمین را به همراه داشته باشد. بدون شک نشست زمین تخریب ساختمان ها و سازه های مهندسی را به همراه خواهد داشت. ارزیابی پتانسیل روانگرایی نهشته های ماسه ای شهر قشم واقع در تنگه هرمز با استفاده از روش صحرایی آزمایش مقاومت نفوذ استاندار (spt) هدف عمده این تحقیق بوده است. بدین منظور از نرم افزار liquid4 که براساس مدل سید –ادریس (1 و 2 ،1985) طراحی شده، استفاده گردیده است. در این راستا، پهنه بندی مقدماتی استعداد روانگرایی نهشته های کواترنری شهر قشم با استفاده از روش صحرایی آزمایش مقاومت نفوذ استاندارد (spt) هدف عمده این تحقیق بوده است. بدین منظور از نرم افزار liquidfy4 که براساس مدل سید –ادریس (1 و 2 ،1985) طراحی شده، استفاده گریده است. در این راستا، پهنه بندی مقدماتی استعداد روانگرایی نهشته های کواترنری جزیره قشم با استفاده از 5 گمانه و 25 تست spt انجام شده است. بر این اساس با فرض حداکثر شتاب افقی زلزله g33./ در سطح زمین و اشباع بودن خاک، استعداد روانگرایی رسوبات جزیره قشم در اعماق مختلف تعیین گریده است. بررسی نقشه های تهیه شده در شرایط محافظه کارانه نشان می دهند که محدوده شهر قشم در ساحل شرقی (امتداد بلوار ولیعصر) دارای بیشترین پتانسیل روانگرایی است.
