نام پژوهشگر: علیرضا جعفردی صیادی
علیرضا جعفردی صیادی حسن نصیری مقدم
تعداد 336 جوجه یکروزه گوشتی به مدت 56 روزی تحت تیمارهای غذائی به شرح زیر قرار گرفتند : 1) جیره با صفر درصد چربی (جیره شاهد) 2) جیره با 3 درصد چربی حیوانی 3) جیره با 5ˆ1 درصد چربی حیوانی + 5ˆ1 روغن گیاهی 4) جیره با 3 درصد روغن گیاهی 5) جیره با 6 درصد چربی حیوانی 6) جیره با 3 درصد چربی حیوانی + 3 درصد روغن گیاهی 7) جیره با 6 درصد روغن گیاهی . از پیه گاو بعنوان چربی حیوانی و روغن پنبه دانه بعنوان روغن گیاهی استفاده شد و نسبت اسیدهای چرب غیراشباع به اشباع در جیره ها محاسبه گردید. جوجه ها در سن یکروزگی از نظر جنس مجزا و هر جنس بعنوای یک تیمار درنظر گرته شد. کل دوره آزمایش از لحاظ احتیاجات غذائی به سه دوره متفاوت : پیش دان (سن 0 تا 2 هفتگی)، رشد (سن 2 تا 6 هفتگی)، پروار (سن 6 تا 8 هفتگی) تقسیم شد . در تمام مدت آزمایش کلیه جیره ها دارای 2900 کیلوکالری انرژی سوخت و ساز در هر کیلوگرم دان و نسبت انرژی به پروتئین به ترتیب دوره های 120، 145 و 160 بود. طرح آماری در شاخصهایی که اثر تیمار جنس در آنها اندازه گیری میشد طرح فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی و بدون اثر تیمار جنس طرح بلوکهای کامل تصادفی درنظر گرفته گردید . میزان مصرف غذا (به ازاء هر جوجه در روز به گرم) در اثر افزودن چربی افزایش یافت ولی اختلاف فقط در هفته های سوم و چهارم معنی دار بود (p<0.05) . بجز هفته اول و هفته ششم در سایر هفته ها، افزودن چربی به جیره ها موجب افزایش وزن (بازاء هر جوجه در روز به گرم) گردید و اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (p<0.05) . جنس نر در تمام طول آزمایش بصورت معنی داری دارای اضافه وزن بیشتری بود (p<0.01) . افزودن چربی به جیره های موجب بهبود ضریب تبدیل غذا (اضافه وزنˆمصرف غذا) در طول دوره آزمایش گردید و اختلاف در هفته های سوم و چهارم معنی دار بود (p<0.05) . در تمامی شاخصهای ذکر شده اطلاعات حاصله نشان دادند که بالا رفتن نسبت اسیدهای چرب غیراشباع به اسیدهای چرب اشباع در جیره سبب بهبود نتایج میشود، ولی این بهبود به صورت کاملا" صعودی نمی باشد بلکه باید مقدار متناسبی از هر اسید چرب در جیره منظور گردد، بدین لحاظ چربی مخلوط دارای بازده بهتری در مقایسه با روغن گیاهی که دارای نسبت بالاتر اسیدهای چرب غیراشباع به اسیدهای چرب اشباع است ، میباشد. راندمان کل لاشه در سنینی متفاوت تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت . تیمارهای غذائی در سنین شش و هشت هفتگی فقط بر روز راندمان قسمت پش + گردن + بالها تاثیر معنی دار داشتند (p<0.05) و اثر آن بر راندمان سایر قطعات لاشه (سینه،رانها، کبد، قلب ، سنگدان و چربی حفره بطنی) معنی دار نبود. تیمار جنس در سنین شش و هشت هفتگی بطور معنی داری بر روی راندمان چربی حفره بطنی و رانها تاثیر معنی دار داشت (p<0.05) . اثر تیمار جنس بر روی راندمان سینه تنها در سن شش هفتگی معنی دار بود (p<0.05) . جنس نر دارای راندمان ران و جنس ماده دارای راندمان سینه و چربی حفره بطنی بیشتری بود. تیمارهای غذائی اثر معنی داری بر روی ترکیبات لاشه (درصد ماده خشک ، پروتئین، چربی و خاکستر) نداشتند، ولی اثر تیمار جنس بر روی درصد ماده خشک ، پروتئین و چربی لاشه معنی دار بود.(p<0.01) . جنس نر دارای درصد پروتئین لاشه و جنس ماده دارای چربی و ماده خشک لاشه بیشتری بود. اثر متقابل بین تیمارهای غذائی و جنس در کلیه شاخصهای اندازه گیری شده معنی دار نبود. درصد تلفات در بین تیمارها تفاوت معنی داری نداشت .