نام پژوهشگر: احسان الله صادقی

توموگرافی کامپیوتری با نوترون (nct)
پایان نامه 0 1369
  احسان الله صادقی   علی میرعشقی

منظور از توموگرافی بانوترون، دست یابی به اطلاعات درمورد وضعیت داخلی یک جسم از طریق تهیه تصویر سطح مقطع آن جسم بااستفاده از ترکیب اطلاعات حاصل از چندین تصویر جانبی تهیه شده با رادیوگرافی نوترون می باشد. نوترونها بدلیل واکنش کاملا متفاوت بامواد، درمقایسه باپرتوهای ایکس ، قادر به تشخیص فوق العاده ای هستند و برخلاف پرتوهای ایکس که عمدتا به تغییر چگالی جرمی اجسام حساس هستند، پرتوهای نوترون قابلیت جداسازی ایزوتوپهای مختلف یک عنصر رانیز دارا بوده و خصوصیات ترکیبات هیدروژنه رابخوبی ازسایر موارد تمیز می دهند. گرچه بسیاری از نواقص موجود در توموگرافی با ایکس (که کاربرد پزشکی آن به نام سی-تی-اسکن شهرت دارد) درمورد توموگرافی بانوترون وجود ندارند، اما این روش متقابلا مشکلات خاص خود را دارا می باشد که ازمهمترین آنها زیاد بودن سطح مقطع و پراکندگی بسیاری از عناصر برای نوترون است که باعث ایجاد اختلالات تصویری در توموگراف تهیه شده می گردد. دراین پروژه برای تهیه رادیوگراف از رآکتور تحقیقاتی سازمان انرژی اتمی ایران به عنوان چشمه نوترون استفاده گردیده است . پرتوهای نوترونی بعداز حرارتی شدن، درحالت تقریبا موازی (توسط کلیماتور) برای تهیه رادیوگراف ها بکار گرفته شدند. برای تهیه رادیوگراف های متعدد تحت زاوایای گوناگون، یک دستگاه الکترونیکی طراحی و ساخته شده است . برنامه کامپیوتری توموگرافی براساس روش تصویری فیلتر شده(filtered back projection) نوشته شده و سرانجام توموگرافهایی از نمونه های مختلف با موفقیت تهیه گردیده اند. به منظور حذف اختلالات ناشی از پراکندگی نوترون، دونوع فیلتر مناسب طراحی و پیشنهاد شده است که درنوع خود تازگی دارند. یکی از فیلترها برای پراکندگی متقارن و دیگری برای پراکندگی غیرمتقارن که ازطریق گسترش زاویه توموگرافی از n رادیان به n 2 رادیان عمل می کند. هردوفیلتر مذکور به صورت دو زیر برنامه دربرنامه کامپیوتر توموگرافی مذکور گنجانیده شده و باموفقیت مورد آزمایش قرار گرفتند. پس از بکارگیری فیلترهای مزبور کیفیت تصاویر حاصل، بنحوقابل ملاحظه ای بهبود یافتند.