نام پژوهشگر: محمدصادق شجاعیان

روش استدلالی قرآن کریم در اثبات صانع
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1372
  محمدصادق شجاعیان   مهدی دهباشی

روش شناسی یا متدولژی امروزه یکی از مبادی مهم دستیابی به معارف گوناگون به حساب می آید، زیرا بیهوده است که بتوانیم همزمان با کسب روش یک علم، مضمون و محتوای آن را نیز ادراک کنیم . ذهن انسان و حیوان معتاد به شیوه های تجربی یادگیری است و درفراگرفتن نمونه های غیرمعتاد، به سختی و مشقت می افتد. ضروری است که قبل از هرگونه تعلیم و تربیت ، آموزش شیوه و متد آن، سرلوحه برنامه معلم قرار گیرد. اینک قرآن کریم بعنوان بزرگترین منبع شناخت هستی در اختیار ماست . معارف مختلف آن نیز با روشی بدیع و اسلوبی منحصر به فرد ارائه شده، که در عین سادگی و بساطت ، ناب ترین مضامین لازم را به انسانها تعلیم داده است . این واقعیت که قرآن "تنزیل رب عالمین" است ، هرگونه شک را دربارهء غنا و توانمندی آن طرد می کند، بنابراین چنین منبع عظیمی مسلما"در تعلیماتش از کارآمدترین شیوهء ممکن استفاده کرده است . برماست که آن روش را بشناسم و پیش از اینکه "قاری" خوبی برای قرآن باشیم، "قرآن شناس " شایسته ای محسوب شویم و یکایک دانشهای آن را با بذل دقت در روش عرضهء آنها بیاموزیم . از سوی دیگر،می دانیم که شالودهء همهء مضامین این کتاب آسمانی، پیرامون "اثبات خالق" میگردد، همانطور که کلیهء مباحث فلسفی و کلامی بر مبنای این موضوع است . قرآن کریم در عین اتکاء اساسی برفطرت و بداهت در اثبات صانع، روشی حکیمانه را نیز در این مهم بکار برده است . ما آن شیوه را به ترتیب اهمیت ، در بخشهای ذیل تبیین کرده ایم : -1آموزش صحیح مفهوم خدا یا علم ربوبیت -2 دلایل و براهین مکفی در اثبات خالق -3 موعظه حسنه با هدف تنویر قلوب -4 جدل به شیوهء برترین -5 طرد زمینه های الحاد از فکر و اعمال انسانها -6تمثیل، تشبیه و شهادت .