نام پژوهشگر: مرتضی صالحی خو
مرتضی صالحی خو
چکیده باتوجه به نقش حساس کلیه وبویژه تغییرات مقاومت بسترعروق کلیوی درتنظیم فشارخون شناخت بیشترمکانیسمهای این تغییرات کمک قابل توجه ای به کنترل فشارخو درافراد هیپرتانسیومی کند.مطالعه حاضربمنظوربررسی تعییرات مقاومت عروق کلیه نسبت به داروهای آدرنرژیک ازطریق بررسی قابلیت وتنک کننده رگی یاگشادکننده رگی این داروهابرشریان کلیوی وعروق کلیه مجزاموش صحرایی صورت گرفته است .موشها سفید صحرائی نرتوسط پنتوباربیتال بیهوش شده وشریان کلیوی ازطریق آئورت شکمی کانوله گردید وباتزریق هپارین ازانعقادخون درعروق کلیه جلوگیری شد،سپس کلیه و ضربان کلیوی ازبدن حیوان جداشده ودرمحلول تیردواکسیژنه درحرارت 37 درجه سانتیگراد قرارداده شد،کلیه درطول آزمایش بامحلول تیرود بطورمداوم باسرعت 5 میلی لیتردر دقیقه،توسط پمپ پریستالتیک lkb پرفیوزشد.تغییرات مقاومت شریان کلیوی وبستر عروقی کلیه به کمک ترانس دیوسرفشارودستگاه فیزیکوگراف تهیه گردید.یافته های بدست آمده عبارتنداز :- فشاربرفوزیون که وابسته به مقاومت شریانهای بسترکلیه است دراثر پرفوژیون آدرنالین افزایش می یابد واین افزایش وابسته به غلظت آدرنالین است . - تزریق آدرنالین به طریقه بولوس درمحلول پرفوزیون سبب افزایش گذرای فشار پرفوژیون می گردد.این افزایش وابسته به غلظت آدرنالین است و ed50 آن برابربا 0.921umol می باشد.این اثرآدرنالین توسط فنوکسی بنزامین وپرازوسین مهارمی شود .- تزریق بولوس دوپامین یک اثردوگانه ازخودنشان می دهد،بدین صورت که اگرتونیس عروق زیادنباشد(شرایط عادی پرفیوژن) موجب افزایش فشارپرفیوژن کلیه میگردد. پرازوسین وفنوکسی بنزامین قادربه مهار)80-90 (اثرافزایشی دوپامین برفشار پرفوژیون است .پروپرانولول اثرمهاری قابل ملاحظه ای برروی این اثردوپامین ازخود نشان نمی دهد . درحضورپرفوژیون دایم آدرنالین (درنتیجه فشارزیادپرفوژیون) دوپامین منحصرایک اثرگشادکننده رگی ازخودنشان می دهدوپرپرانولول قادربه جلوگیری ازاین اثرنیست . تزریق بولوس سالبوتامبول فشارپرفوژیون راوابسته به غلظت افزایش می دهدed50 آن برابر با 4.85 umol است . برخلاف تاثیر پرازوسین بردوپامین،پرازوسین قادربه مهاراثربالابرده فشارپرفوژیون ناشی ازسالبوتامول نیست .همچنین پروپرانول نیزقادربه مهاراین اثرسالبوتامول نیست . درحضور پرفوژیون دایمی آدرنالین که قادربه افزایش پرفوژیون است تزریق سالبوتامو وابسته به غلظت موجب کاهش فشارپرفوژیون می شود.درحضور پرفوژیون دایمی آدرنالی پروپرانولول موجب کاهش فشارپرفوژیون می گردد ودرعین حال قادربه خنثی کردن اثر سالبوتامول نیزمی باشد . ازمطالعات فوق می توان نتیجه گرفت که کلیه ایزوله بعنوان مدلی مناسب برای برر اثرداروهاونقش کلیه درتنظیم فشارخون سیستمیک می تواندمورداستفاده قرارگیرد. نتایج بدست آمده نشان میدهد که دوپامین وآدرنالین ازطریق تحریک گیرنده های آل موجب افزایش فشارپرفوژیون می گردند،درصورتیکه سالبوتامول بامکانیسم دیگری که وابسته به گیرنده آلفانمی باشدموجب افزایش فشارمی گردد . چنانچه بسترعروق کلیوی توسط داروهای تنگ کننده رگی مانند آدرنالین منقبض شوند دراینصورت دراوهایی مانند دوپامین و سالبوتامول موجب کاهش فشارپرفوژیون می گردند . درمورد سالبوتامول این اثرازطریق گیرنده بتااعمال می شود ولی درمورد دوپامین مکانیسمهای دیگری دخالت دارند .