در این تحقیق تاثیر سیلیکون و شوری و بر هم کنش آن ها بر جوانه زنی بذر و برخی شاخص های ریخت شناسی، تشریحی ، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه گاوزبان دارویی مورد بررسی قرارگرفت. آزمایش هادرشرایط کشت گلخانه و به صورت کشت هیدروپونیک انجام شد. دانه رست ها به ظروف پلی اتیلنی غیر قابل نفوذ به نور با حجم 5/1 لیترحاوی محلول غذایی پایه لانگشتــاین تغییریافته منتقل شدند. پس ازرشد دانه رست ها و رسیدن به مرحله 4 برگی، تیمارشوری وسیلیکون اعمال گردید . تیمارسیلیکون (na2sio3) درشش سطح( 0، 5/0، 1، 5/1، 2 و 5/2 میلی مولار) و شوری در دو سطح( 0 و 120 میلی مولار)کلریدسدیم (nacl ) صورت گرفت.نتایج حاصل از آزمایش هانشان می دهد که تنش شوری به طور معنی داری باعث کاهش خصوصیات جوانه زنی بذر گاوزبان گردید. در حالی که کاربرد سیلیکون به تنهایی و توأم با شوری باعث بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر گردید. همچنین بررسی نتایج مربوط به شاخص های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نشان داد که تنش شوری باعث کاهش پارامترهای رشد( وزن تروخشک ، سطح برگ )، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی و غیر-فتوسنتزی، قندهای احیاکننده، ترکیبات فنلی، پروتئین محلول و کاهش فعالیت آنزیم کاتالازمی شود. در حالی که درگیاهان تیمار شده با شوری و سیلیکون این کاهش تعدیل می گردد. از طرف دیگر تنش شوری باعث افزایش مقدارپرولین،گلایسین بتائین، مالون دی آلدهید، سایر آلدئیدها و افزایش فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز و آسکوربات پراکسیدازگردید. این افزایش ها در واقع نشان دهنده فعال شدن سازوکارهای دفاعی گیاه درشرایط تنش شوری است. در تیمار توأم سیلیکون و شوری، سیلیکون با کاهش اثرات مضر تنش شوری باعث افزایش مقاومت گیاه نسبت به تنش شوری می شود و در مجموع در بین غلظت های مورد آزمایش در این پژوهش، غلظت 5/1 میلی مولار سیلیکون مناسب ترین غلظت می باشد. نتایج مربوط به بررسی های تشریحی گیاه در مرحله رویشی و زایشی نشان می دهدکه تنش شوری تاثیر مشخصی بر ساختمان ساقه و بویژه بافت آوندی، ضخامت بافت کلانشیم، ضخامت کوتیکول دارد. تغییرات تشریحی ایجاد شده در ریشه تحت تنش شوری شامل،کاهش قطر ریشه،کاهش تعداد لایه های پوست ریشه و سیستم آوندی کوچک تر می باشد. بررسی نتایج برش های عرضی برگ گاوزبان نشان می دهد که تحت تنش شوری، تغییرات تشریحی عمده شامل ضخیم شدگی کوتیکول، افزایش ضخامت بافت کلانشیم ، افزایش ضخامت پهنک برگ، کاهش فضاهای بین سلولی در مزوفیل برگ صورت می گیرد.از تغییرات جالب توجه دیگر در مرحله رویشی تغییر در ساختار و تراکم کرک و روزنه تحت شرایط تنش شوری می باشد.در مرحله زایشی نیز تنش شوری اثرات قابل توجهی بر نمو گامتوفیت نر و گامتوفیت ماده از جمله تغییر ساختار و ضخامت لایه های دیواره بساک ، شکل میکروسپور، چسبیدگی دانه های گرده و غیره دارد. نظر به اینکه شوری از دیدگاه های متفاوتی گیاه گاوزبان را تحت تاثیر قرار داده است و موجب تغییرات تشریحی در مرحله رویشی و زایشی آن شده است، لذا این تغییرات اغلب به صورت سازش هایی در گیاه مورد توجه قرار می گیرند تا شانس تحمل گیاه را نسبت به شوری افزایش دهند.کاربرد سیلیکون باعث می شود که بسیاری از این تغییرات تعدیل شده و بسیاری از خصوصیات نموی گیاه در تیمار هم زمان شوری و سیلیکون شبیه گیاه شاهد باشد.

برگ بو (laurus nobilis l.) از خانواده lauraceae با برگ های با دوام و ضخیم به رنگ سبز تیره می باشد.گیاهی با بوی خوش و معطر است. به همین علت، از این گیاه در طبخ و آشپزی به عنوان چاشنی استفاده می شود. برگ بو دارای خواص دارویی بسیار فراوانی است و از آن جمله می توان به خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهشی آن اشاره نمود. به خاطر داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان،از آن در صنایع کنسرو سازی به جای مواد افزودنی سنتتیک استفاده می شود. پژوهش حاضر در مورد بررسی ساختار تشریحی- تکوینی و خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهشی گیاه برگ بو(laurus nobilis l.) می باشد. برای بررسی ساختار تشریحی- تکوینی آن از روش های برش گیری دستی و برش گیری با دستگاه میکروتوم استفاده شد. برای برش گیری دستی از اندام های رویشی ریشه، ساقه، برگ و دمبرگ ، از تثبیت کننده الکل- گلیسیرین و رنگ های متیلن بلو و کارمن زاجی برای رنگ آمیزی استفاده شد. برای عکس برداری از برش ها، میکروسکوپ نوری مورد استفاده قرار گرفت.برای برش گیری میکروتومی، نمونه های مورد بررسی که مریستم راس ساقه و گل برگ بو بودند، با تثبیت کننده faa تثبیت شدند. رنگ آمیزی توسط رنگ های هماتوکسیلین- ائوزین انجام شد. عکس برداری توسط میکروسکوپ نوری انجام شد. به منظور بررسی خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهشی گیاه برگ بو از روش پیشنهادی پروفسور ames استفاده شد. باکتری به کار گرفته شده، سالمونلا تیفی موریوم موتانت سویه ta100 بود. باکتری مذکور، قدرت سنتز هیستیدین- بیوتین را ندارد و از این نظر نیازمند دو ماده نام برده برای رشد می باشد. این باکتری دارای جهشی از نوع frameshift می باشد. ماده موتاژن به کار رفته، آزید سدیم بود که باعث ایجاد جهش برگشتی در باکتری موتانت و تبدیل آن به باکتری نرمال می شود. برای تهیه عصاره های گیاهی، از 4 حلال استون، متانول %80، اتانول %80 و آب مقطر استفاده شد. نمونه های مورد بررسی، برگ مسن و جوان گیاه بودند. به طور کلی، 8 عصاره گیاهی از برگ بو تهیه شد و خواص آن ها با یکدیگر مقایسه شدند. بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد جهشی را عصاره استونی برگ جوان نشان داد و پس از آن به ترتیب عصاره های متانولی برگ جوان و اتانولی برگ جوان، بیشترین خاصیت را نشان دادند. به طور کلی باید بیان کرد که برگ جوان خواص آنتی اکسیدانی و ضد جهشی بیشتری را نسبت به برگ مسن نشان داد. برای محاسبه درصد بازدارندگی رشد باکتری، از فرمول ong استفاده شد. در آزمونی دیگر، میکروزوم کبد موش(s9) نیز به محلول واکنش افزوده گردید. میکروزوم دارای آنزیم هایی مانند سیتوکروم p450 می باشد که دارای خاصیت ضد جهشی می باشند. بدین ترتیب خواص ضد جهشی- ضد سرطانی گیاه برگ بو به اثبات رسید.

تنش خشکی یکی از مهمترین عواملی است که اثرات مختلفی بر روی رشد رویشی و زایشی، ترکیبیات شیمیایی فیزیولوژی گیاهان دارد و از مهمترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی به حساب می آید. باتوجه به اهمیت سویا به عنوان یک گیاه مهم روغنی و به منظور شناسایی ارقام مقاوم به خشکی و همچنین ارزیابی اثرات تنش خشکی بر ویژگیهای تشریحی ، ریخت شناسی، بیوشیمیایی و جوانه زنی چهار رقم سویا (کلارک، کلین،m9وl17) سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی اجرا گردید. در آزمایش اول در شرایط بهینه گیاهان براساس 50 میلی متر تبخیر از زمان جوانه زنی تا پایان دوره رشد آبیاری شدند در حالی که در آزمایش های دوم و سوم که در شرایط تنش کم آبی اجرا گردیدند آبیاری به ترتیب براساس 100 (تنش متوسط) و 150 (تنش شدید ) میلیتی متر تبخیر از تشتک تبخیر صورت گرفت. نتایج آزمایش ها نشان داد که اثر تنش کم آبی بر روی ضخامت و تعداد لایه های پوست ضخامت منطقه آوند آبکش، ضخامت منطقه آوند چوبی، قطر دهانه آوند چوبی تعداد ردیفهای آوند چوبی، تعداد آوند در ساقه، ضخامت استوانه مرکزی، قطر ساقه و تعداد کرک معنی دار بوده است . در ارقام تحت تنش کم آبی به غیر از رقم کلارک در سایر ارقام تسریع نسبی تکوین کیسه رویایی مشاهده شد. در تیمارهای کم آبی در میان چهار رقم مورد بررسی شاخص های جوانه زنی نظیر وزن تر اپی کوتیل، وزن خشک اپی کوکتیل، وزن تر هیپوکوتیل، وزن خشک هیپوکوتیل، وزن تر ریشه و وزن خشک ریشه در سطح احتمال 1% و طول ریشه و وزن تر لپه در سطح احتمال 5% معنی دار بود. میزان پرولین و پرتیین کل تحت تاثیر تنش کم آبی در سطح احتمال 1% افزایش نشان دادند. نیمرخ الکتروفورزی پروتیین کل ، افزایش شدت رنگ باندهای 54،40،27،10 و 90 کیلودالتونی را در تمامی ارقام مورد بررسی نشان داد.

در این پژوهش میدانهای الکترومغناطیسی با شدتهای پایین روی بذرهای گیاه کلزا و ذرت بدو حالت خشک و مرطوب اعمال شد. میدانهای الکترومغناطیسی توسط منبع تغذیه ای با ولتاژ v 220 در سیم لوله ای بطول 50cm و قطر 12cm باهزار دور سیم مسی به قطر 0/5mm ایجاد گردید. شدت میدانهای ایجاد شده 1، 3، 5، 7و 10 mt و هر کدام در چهار زمان تیمار 2،1،3و 4 ساعت بود. شاخص های متفاوت رشد شامل : جوانه زنی بذرها، طول ریشه ، طول ساقه، وزن زی توده تازه و خشک دردانه رستهای 7 روزه و در گیاهان بالغ اندازه گیری شد. بررسی ها روی نمونه هایی که بیشترین و کمترین رشد را تحت تیماره نشان دادند متمرکز گردید. این نتایج در گیاه کلزا به ترتیب در تیمار با شدت 10mt و زمان 4 ساعت به صورت بذر خشک و تیمار با شدت 10 mt و زمان تیمار 2 ساعت روی بذر مرطوب مشاهده گردید. در گیاه ذرت این تیمارها در شدت های 10mt و 3 و زمان 4 ساعت روی بذر مرطوب مشاهده گردید. مطالعات ساختار تشریحی در دانه رست های پیش تیمار شده کلزا با شدت 10mt,و زمان 4 ساعت به صورت بذر خشک نشان دهنده افزایش چوبی شدن و گسترش استوانه مرکزی نسبت به شاهد بود. بررسی ساختار تشریحی در دانه رست های پیش تیمار شده ذرت نشان داد که استوانه مرکزی در مجموع وسعت بیشتری نسبت به شاهد دارد و سلولهای پارنشیم پوستی نیز درشتتر هستند. آوندهای چوبی نیز رشد و گسترش بیشتری نشان دادند. بررسی های ستوژنتیکی در کلزا نشان داد که تقسیمات میتوری درنمونه هایی که با شدت 10mt زمان h 4روی بذر خشک اعمال شده 61% افزایش و در نمونه هایی که با شدت 10mt زمان 2h روی بذر مرطوب اعمال گردید 35% افرایش داشتند در صد ناهنجاریهای کروموزومی در تیمار اول که با افزایش رشد همراه بود 24% افزایش و در تیمار دوم که با کاهش رشد همراه بود تقریبا 5 برابر افزایش نسبت به شاهد نشان داد. مطالعات سیتوژنتیکی در ذرت نشان داد که درصد ناهنجای کروموزمی در شدت روی بذر مرطوب اعمال گردید 35% افرایش داشتند در صد ناهنجاریهای کروموزومی در تیمار اول که با افزایش رشد همراه بود 24% افزایش و در تیمار دوم که با کاهش رشد همراه بود تقریبا 5 برابر افزایش نسبت به شاهد نشان داد. مطالعات سیتوژنتیکی در ذرت نشان داد که درصد ناهنجای کروموزمی در شدت 3mt با زمان تیمار 11/48% 4h کاهش ودر تیمار با شدت 10mt و زمان تیمار 13/1% 4h افزایش نسبت به نمونه شاهد داشت. تقسیمات میتوزی در شدت 3/23% 3mt افزایش و در شدت10mt 1/9% کاهش نشان داد. در مطالعه میوزی با افزایش ناهنجاری های کروموزومی در هر دو گیاه ذرت و کلزا مواجه شدیم . همچنین مطالعه میوزی در گیاه کلزا نشانگر کاهش شدید فرکانس کیاسما بود . تعداد کوادری والان کاهش و یونی والان افزایش معنی دار نشان داد. تعداد کروموزم های کیاسما بود. تعداد کوادری والان کاهش و یونی و الان افزایش معنی دار نشان داد. تعداد کروموزوم های حلقوی کاهش و کروموزوم های خطی افزایش معنی دار داشت .(po.o5 در سنجش کمی پروتیین کل در گیاه کلزار در هر دو تیمار استفاده شده افزایش نشان داد و در گیاه ذرت نتایج بعکس بود. در سنجش کیفی پروتیین کل به روش sds-page نیز تعداد باندهای تراکم و شدت آنها در نمونه های تیمار شده هر گونه نسبت به نمونه های شاهد تغیر یافت. مطالعه تغییرات فعالیت آنزیمهای تنشی کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز توسط دستگاه طیف سنج نشانگر کاهش در گونه کلزا وافزایش در گونه ذرت بود p0/05 استفاده از مارکر مولکولی rapd به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی ایجاد شده نشانگر افزایش تنوع در نمونه ها یحت تیمار بود. افزایش تنوع ژنتیکی در گیاه ذرت تیمار شده بیشتر از گیاه کلزای تحت بیمار بود. مطالعه پارامترهای مختلف رشد و نمو در دانه رست های رشد یافته از بذرهای محصول گیاهان پیش تیمار شده حاکی از افزایش رشد در گیاه کلزا در شدت 10mt و زمان 4 (بذر خشک) بود و در گیاه ذرت با کاهش رشد در هر دو شدت 3mt و 10 مواجه شدیم اما وزن زی توده خشک در ریشه دانه رست های ذرات افزایش یافت که اختلاف معنی داری نشان نداد p0/05 نتایج نشان می دهند که به طور کلی میدانهای الکترومغناطیسی در تیمارهای مورد آزمایش می توانند سبب تغییرات مولکولی گردند. همچنین ناهنجاریهای کروموزمی را سبب می شوند ودر نتیجه روی رشد و نمو گیاهان کلزا (دو لپه و c3 و ذرت (تک لپه و c4 اثر می گذارند. این دو گونه در برخی پارامترهای سنجش شده واکنش متفاوتی در مقابل امواج الکترومغناطیسی بکار گرفته شده از خود نشان می دهند. همچنین مطالعه رشد و نمو دردانه رست های نسل دوم نشانگر واکنش متفاوت این دو گونه گیاهی در مقابل این تنش بود

توانایی و عملکرد دانه ها در جوانه زنی و تولید گیاه تحت شرایط مختلف تاثیر به سزایی در تحمل ته تنش های محیطی و موفقیت محصولات تجاری دارد. بنابراین بایستی در برنامه های تولید و بهبود نژاد گیاهان در نظر گرفته شود برای تعیین موقعیت ژنتیکی ژهای کنترل کننده قدرت دانه رست ها و رشد و نمو آفتابگردان جمعیتی از لاین های خالص نوتر کیب (rils) که با استفاده از روش بالک تک بذری و از تلاقی بین pac2 و rha266 تولید شده بود به کار گرفته شد. آزمایش با استفاده از طرح کاملا تصادفی با شش تکرار انجام شد. آنالیز واریانس داده ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین لاین های خالص نوترکیب و والدین آنها وجود دارد . بین لاین های خالص نو ترکیب و والدین آنها تنوع ژنتیکی وسیع و همچنین پدیده تفکیک متجاوز برای صفات مورد مطالعه مشاهده شد. مکان یابی ژنها با استفاده از نقشه پیوستگی ssr/aflp بسیار متراکم حاوی 495 نشانگر صورت گرفت. صفات مختلف مربوط به جوانه زنی و رشد و نمو دانه رست ها مطالعه شدند و چندین مکان ژنی برای صفات سرعت جوانه-زنی زمان ظهور دانه رست ها زمان رشد و نموی چهار برگی طول ریشهچه طول ساقچه وزت تر ساقهچه و ریشهچه وزن خشک ساقهچه و ریشهچه شناسایی شد. درصد تنوع فنوتیپی بیان شده توسط هر qtl های هم مکان برای صفات مختلف در چندین گروه پیوسته شناسایی شد که همبستگی فنوتیپی موجود بین صفات را تایید می کند. پوسیدگی یقه ساقه ناشی از قارچ sclerotinia sclerotiorum عامل اصلی کاهش محصول آفتابگردان می باشد جایگاه ژنهای کنترل کننده مقاومت جزیی به پوسیدگی بخش پایه ای ساقه با استفاده از جمعیت ذکر شده در بالا و نقشه پیوستگی ژنها مشخص شد. آلودگی با جدایه ssu107 قارچ s.sclerotioram در شرایط کاملا کنترل شده در یک طرح کاملا تصادفی با شش تکرار انجام شد. توزیع فراوانی ژنوتیپ ها در حساسیت به بیماری پوسیدگی قسمت پایه ای ساقه الگوی پیوسته ای را نشان داد که نشان دهنده چند ژنی بودن مقاومت به اسکلروتینیا و پدیده تفکیک متجاوز می باشد. هفت qtl با اثرات کوچک شناسایی شد که تاییدی بر چند ژنی مقاوت به s.sclerotiorum می باشد. در این مطالعه حساسیت 35 ژنوتیپ آفتابگردان ، شامل لاین های خود گشن نوترکیب و والدین آنها لاین های m7 جهش یافته حاصل از پرتو دهی با اشعه گاما و چندین ژنوتیپ از مناطق جغرافیایی مختلف در برهمکنش با هشت جدایه s.sclerotiorum ارزیابی شد. تفاوت معنی داری در برهمکنش ژنوتیپ ها با جدایه های مختلف مشاهده شد. در کل لاین lr57 مقاومت بالایی را به تمام ژنوتیپ ها نشان داد. مراحل نفوذ و برهکنش پاتوژن –میزبان در سطح گیاه و درون سلول ها در آفتابگردان 12، 24 و 48 ساعت پس از الودگی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج ازمایش نشان داد که نفوذ قارچ مستقیما از طریق کوتیکول صورت گرفت و در مراحل بعدی هیف ها به صورت درون و بین سلولی رشد کردند و پس از تکثیر در داخل بافت ها با ایجاد شکستگی یا از طریق روزنه ها در سطح گیاه ظاهر شدند. تغییر در سیستم آنتی اکسیدانی لاین های حساس و مقاوم آلوده به s.sclerotiorum پسا از 24،12،6،3 و 48 ساعت از شروع آلودگی مورد بررسی قرار گرفت. تولید سوپر اکسید و رادیکال های هیدروکسیل با اندازه گیری میزان مالون دی آلدهید به عنوان معیاری از پراکسیداسیون لیپیدها مشخص شد. چندین پارامتر آنزیمی و غیر آنزیمی مثل فعالیت آنزیم های سوپراکسیداسیون لیپیدها مشخص شد. چندین پارامتر آنزیمی و غیر آنزیمی مثل فعالیت آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز، کاتالاز، آسکوربات پراکسداز گایاکول پراکسیداز میزان پرولین و محتوای پروتیین کل اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های آلوده انفجار اکسیداتیو و سیستم های آنتی اکسیدانی مختلف را در پاسخ به تنش زیستی حاصل از آلودگی اسکروتینیا به کار می برند. اگرچه این واکنش hr و مرگ سلولی ناشی از آن برای پاسخ به پاتوژن های بیوتروفیک لازم می باشد، ولی آفتابگردان را در مقابل بیماری حفاظت نمی کند. ژنوتیپ های حساس و مقاوم پاسخ متفاوتی را در واکنش به بیماری نشان دادند. بیان پروتین های مربوط به مقاومت پاتوزنی در لاین های حساس و مقاوم مورد مقایسه قرار گرفتن. آلودگی قارچی باعث تجمع پروتیین های تنشی با وزش مولکولی پایین در لاین حساس و مقاوم شد. الگوی باند-های پروتیینی در این دو لاین تفاوت های را نشان داد. تا به امروز بدلیل نبود نشانگرهای مولکولی مناسب هنوز امکان گزینش بر اساس نشانگر برای مقاومت به s.sclerotiorum وجود ندارد. شناسایی نشانگرهایی با اتصال کاملا نزدیک به ژن های کنترل کننده برای مطالعات آینده ضروری می باشد. بنابرانی نقشه یابی با دقت بالای qtls احتمالا برای تهیه نشانگرهای معتبر و قابل اطمینان می تواند در پروژه های اصلاحی به منظور تولید ارقام مطلوب استفاده شود(گزینش به کمک نشانگر) اما بایستی قبل از به کارگیری با دیگر روش های نقشه یابی مورد تایید قرار گیرند. ژیوتیپ های استفاده شده از ارزش بالایی برای به کارگیری در برناه های تحقیقاتی جهت تولید ارقامی با مقاومت پایدار برخوردار هستند. تفاوت در فعالیت سیستم آنتی اکسیدانی و سیستم های مقاومتی شناسایی شده در این مطالعه می تواند در انتخاب و تولید ژنوتیپ هایی با سطوح مقاومتی بالا مهندسی ژنوتیپ های مقاوم به بیماری و تولید نشانگر ها انتخاب ارقام مقاوم مفید باشد.

جنش گردو متعلق به خانواده ژوگلانداسه (juglandaceae دارای چندین گونه می باشد که در سراسر جهان پراکنش دارند شناخته شده ترین عضو این خانواده گردوی ایرانی یا گردوی معمولی (juglans regia l.) درختانی برگ ریز هستند که اساسا در مناطق معتدل جهان از جمله اسیا یافت می شوند. گردو علاوه بر مصرف غذایی و تهیه روغن تاریخچه درمانی دیرینه دارد دراد ود در طب عوام در درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده بوده است برگ های این گیاه برای درمان یبوست سرفه های مزمن، تنگی نفس، اسهال، سوء هاضمه و غیر استفاده می شوند مطالعه حاضر به بررسی فعالیت ضد سرطانی عصاره تام برگ های گردو در مراحل تکوین آن ها و نیز مقایسه این خاصیت در بخش های (فراکنش های ) استخراج شده با حلال های دارای قطبیت متفاوت می پردازد. خواص ضد سرطانی عصاره تام برگ های گردو در مراحل تکوین آن ها و نیز مقایسه این خاصیت در بخش های فراکنش های استخراج شده با حلال های دارای قطبیت متفاوت می پردازد خواص ضد سرطانی این عصاره ها در مقابل رده های سلولی human colon adencarcinoma) ht -29 (human breast adenocarcinpma و human oral squamous carcinoma) bhy بررسی شد تقریبا همه عصاره ها ( به جز فراکشن هگزانی و متانولی ) اثرات سمیت سلولی مشخصی را بر روی رده های سلولی ذکر شده در مقایسه با کنترل صنفی نشان دادند. هیچ اختلاف معناداری در اثرات سمیت سلولی برگ های جوان میان سال و پیر مشاهده نشد هدف دیگر این مطالعه اندازه گیری میزان ترکیبات فنولی در برگ های گردوی ایرانی بود. میزان فنول کل (توتال)، فلاونوییدها و تانن های متراکم در برگ های جوان میان سال و پیر با روش های folin-ciocalteu, aluminumchloride colorimetric و butanol-hcl اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که برگ های جوان و فراکشن متانولی بیشترین میزان ترکیبات فنولی را در خود دارند.

تنش سرما یکی از مهمترین عواملی است که اثرات مختلفی بر رشد و نمو اندامهای رویشی و زایشی ترکیبات شیمیایی و فیزیولوژی گیاهان دارد و از مهمترین عوامل محدود کنده تولید محصولات کشاورزی به شمار می رود. با توجه به اهمیت کلزا به عنوان یک گیاه مهم روغنی و به منظور ارزیابی اثرات تنش سرما بر ویژگیهای تشریحی ریخت شناس بیوشیمایی و جوانه زنی رقم okapi کلزا سه آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا گردید. در آزمایش اول گیاهان شاهد در اواسط مهرماه کشت شدند و در آزمایش دوم و سوم گیاهان دیر کشت شده و تحت تنش متوسط و شدید سرما بودند. در هر سه سطح تنش گیاهان با مقادیر (n3)22,(n2) 150(n1)75,(no) کیلوگرم برهکتار نیتروژن تیمار شدند. نتایج ازمایش ها نشان داد که اثر تنش سرما بر روی ضخامت و تعداد لایه های پوست ضخامت منطقه آوند آبکش ضخامت مغز ضخامت استوانه مرکزی و قطر ساقه معنی دار بوده است. مریستم راسی در گیاهان شاهد زودتر به مریستم زایشی تبدیل شد در حالی که در گیاهان تنش سرما دیده با تاخیر انجام گرفت و مراحل رویان زایی به تاخیر افتاد البته کاربرد ازت موجب تسریع در رویان زایی شد. در تیمارهای سرما شاخص های جوانه زنی مانند طول ریشه وزن خشک هیپوکوتیل و وزن خشک ریشه در سطح احتمال 1% و وزن تر ریشه و وزن تر لپه و ااپی کوتیل در سطح احتمال 5% معنی دار بود. میزان پرولین تحت تاثیر تنش سرما در سطح احتمال 1% افزایش نشان داد. نیمرخ الکتروفورزی پروتیین کل افزایش شدت رنگ باندهای 24، 28،37،38، 43 و 98 کیلودالتونی را در گیاهان تحت تنش سرما نشان داد.

ذرت از تیره poaceaeو زیر تیره punicoideaeاست. گیاهی است که قدرت سازش با شرایط آب و هوایی مختلف دارد و کشت آن در جهان بسرعت رو به افزایش است. گیاهان تیره کندمیان مقدار زیادی دانه های گرده تولید می کند. دانه های گرده گندمیان یکی از مهم ترین آلرژن ها د رجهان در طی فصول بهار و تابستان محسوب می شوند. این گرده ها درااری 20 ترکیتب فعال آنتی ژنتیک می باشند. هدف این پژوهش بررسی مراحل تکوینی اقدام زایشی نر، ساختار و فراساختار دانه های گرده ذرت تعیین توان آلرژی زایی دانه های گرده بود. دانه های گرده و پانیکول نر از مزارع و رامین جمع آوری و دانه های گرده خالص سازی شدند. عصاره گرده 5% با انکویه کردن در بافرفسفات نمکی خنثی (o.lm,ph:7.2) تهیه شد. مراحل تکونین اندام نر با استفاده از روشهای سلول و بافت شناسی بررسی شد. در مشاهده میکروسکوپی مریستم زایشی پریموردیوم پرچمی، سلول های گزا، سلول های مادر گرده مراحل موناد، دیاد، تتراد، میکروسپور، بساک دوخانه، بساک چهارخانه، دانه های گرده، سنبلک و پوشش های اطراف سنبلک مشاهده شد. بررسی فراساختار دانه های گرده ذرت بامیکروسکوب الکترونی نگاره sem نشان داده که دانه های گرده کروی شکل با قطر تقریبی 64 میکرومتر، تک منفذی با قطر منفذ 33/5 میکرومتر و آراستار سطح اکزین سمبادهای هستند. اندازه گیری قطر دانه های روی سطح اکزین 299/0 میکرومتر و طول دانه های سطح اکزین حدود 128/0 میکرومتر است. برای مطالعه اثرات آلرژی زایی عصاره گرده عصاره گرده ای و بافر فسفات نمکی خنثی به روش درون صفاتی و زیر پوستی به دو گروه از خو کچه ها تزریق شدند. نتایج بدست آمده از تزریق زیرجلدی عصاره قطرویل و فلز در حیوانات حساس شده ب ا عصاره در مقایسه باکنتر ل مثبت (هیستامین) و کنترل منفی (بافر فسفات نمکی) افزایش قابل توجهی را نشان داد. آزمون های سرولوژیکی در گروه تحت تیمار با عصاره گرده ای در مقایسه با گروه کنترل pbsافزایش معنی داری را در مقادیر ایوزینوفیل هاو ige سرمی مشخص کرد. محتوای کمی و کیفی پروتیین های گرده، به ترتیب بوسیله روش برادفورد و الکتروفورزsds-page انجام شد. الکتروفورز 3 باند ماژور 25، 50 و 72 کیلودالتون رانشان داد. محتوای پروتیین کل در گرده 1775 میکروگرم بر میلی لیتر مشاهده شد. نتایج لکه گذاری ایمنی سرم خوکچه های حساس شده با عصاره آلرژنهای گروه 1 و 13 ( zea m1و zea m) و دو آلرژن جدید مولکلولی88 و 6/14 کیلودالتون را نشان داد.

انگور شاهانی vitis vinifera l.(shahani grape) به خانواده vitaceae تعلق دارد. این میوه به دلیل داشتن ترکیبات فنولی در پیشگیری از بسیاری بیماری ها مثل انواع سرطان و عفونت ها مصرف می شود. این پژوهش با هدف بررسی ساختارهای تشریحی-تکوینی خواص ضد میکروبی، ضد جهشی و آنتی اکسیدانی گیاه انگور شاهانی انجام شد. در این تحقیق از روش های متداول سلول-بافت شناسی، تهیه برش های دستی، میکروتومی، رنگ آمیزی های لازم و بررسی برش ها با میکروسکوپ نوری به منظور بررسی های تشریحی - تکوینی گیاه استفاده شد. در بررسی فعالیت ضد میکروبی، عصاره های متانولی و اتانولی (80 %) استونی، آبی از بخش های میوه نارس (غوره) و رسیده تهیه و با استفاده از روش های متداول میکروب شناسی شامل روش انتشار و سنجش قطر هاله عدم رشد و روش مواجهه و (mic) بر روی باکتری های اشرشیاکولی، سودوموناس آیروجینوزا، استافیلوکوکوس اوریوس اثر داده شد. آزمون تعیین اثر ضد جهشی بر اساس روش پیشنهدی پروفسور ایمز با استفاده از سویه جهش یافته سالمونلاتیفی موریوم ta100 و ماده سرطان زای شناخته شده (آزیدسدیم) انجام گرفت. در بررسی اثر آنتی اکسیدانی با استفاده از معرف فی سیانید پتاسیم توانایی احیاکنندگی یون فریک به فرو در عصاره ها با استفاده از دستگاه اسکتروفوتومتر اندازه گیری شد. با افزودن میکروزوم کبد موش اثر آنتی اکسیدانی - ضد سرطانی عصاره ها به اثبات رسید. نتایج نشان دادند که : ساختار تشریحی-تکوینی انگور شاهانی با دیگر جنس های خانواده vitaceae شباهت دارد. 5 پرچم دارای بساک با 4 کیسه گرده و مادگی شامل کلاله دولبه، خامه کوتاه و تخمدان با 4 تخمک واژگون و تمکن محوری مشاهده شد. مراحل تکوین دانه گرده و نمو کیسه رویانی و رویانزایی آن نیز از الگوهای نموی دیگر گیاهان این تیره تبعیت کرد. بررسی اثر ضد باکتریایی بیان کننده این مطلب بود که میوه در هر دو مرحله تکوینی نارس و رسیده دارای این خاصیت بود اما میوه نارس به دلیل داشتن اسیدهای فنولی در سطوح بالاتر بیشتر از میوه رسیده این اثر را نشان داد. بررسی اثر آنتی اکسیدانی، ضد جهشتی - ضد سرطانی نشان داد که میوه در هر دو مرحله تکوین دارای این خاصیت بود اما اثرات میوه رسیده به دلیل بالا رفتن میزان رنگدانه و دیگر ترکیبات فنولی نسبت به میوه نارس قویتر بود.

در پژوهش حاضر، نتایج حاصل از کشت جداکشت های مختلف ارقام متفاوت گیاه سیب زمینی solanum tuberosum l. (اگریا و ساوالان) در محیط کشت پایه ms به همراه غلظت ها و نسبت های متفاوتی از هورمون های iba,naa,iaa,2,4-d ,kin, ba بررسی شد. در پژوهش حاضر، نوع جداکشت و جهت کشت جداکشت و دما، شرایط نوری بر میزان کالوس زایی و نوع کالوس زایی تاثیر داشت. هورمون های naa، iba، iaa بر کالوس زایی تاثیری نداشتند و فقط باعث تحریک ریشه زایی شدند. کالوس زایی در حضور هورمون 2,4-d در غلظت های کم (کمتر از 1 میلی گرم در لیتر) باعث ریشه زایی می شد و در غلظت زیاد (بیشتر از 4 میلی گرم در لیتر) میزان کالوس زایی به یکباره روند نزولی پیدا می کرد، مناسب ترین تیمار محیط کشت پایه ms به همراه 3 میلی گرم در لیتر 2,4-d بود. در جداکشت های برگی و میانگره ای حاصل از گیاهچه های یک ماهه رقم های ساوالان و اگریا بیشترین کالوس زایی در محیط کشت پایه ms به همراه 3 میلی گرم در لیتر 2,4-d و 5/0 میلی گرم در لیتر kin می باشد. نوساقه های حاصل از این کالوس ها در محیط کشت پایه ms به همراه 1 میلی گرم در لیتر iba ریشه زایی کردند. در جداکشت های برگی و میانگره ای حاصل از گیاهچه های یک ماهه رقم های ساوالان و اگریا بیشترین کالوس زایی در محیط کشت پایه ms به همراه 3 میلی گرم در لیتر 2,4-d و 5/0 میلی گرم در لیتر ba می باشد. بیشترین ریشه زایی این گیاه در محیط کشت پایه ms به همراه 1 میلی گرم در لیتر iba بود. القای کالوس های گره دار در محیط کشت پایه ms دارای 2 میلی گرم در لیتر 2,4-d و 5/0 میلی گرم در لیتر baانجام شد. که تهیه برش های میکروسکوپی هم وجود ساختارهای رویانی را در ابتدای تکوین و شکل گیری در آنها به اثبات رساند. به منظور آشکار کردن ساختارهای رویانی و تکوین آنها، کالوس های مذکور به محیط کشت پایه ms دارای 4 میلی گرم در لیتر z، 1 میلی گرم در لیتر ,ba 1 میلی گرم در لیتر ga3 انتقال یافتند و رویان های بدست آمده در محیط کشت مذکور در محیط کشت پایه ms به همراه 1 میلی گرم در لیتر iba ریشه زایی کردند. رویان های پیکری برای تولید بذر مصنوعی به محیط محلول ms پایه منتقل شدند و با سدیم آلژینات مخلوط شدند و در یک محلول کلرید کلسیم چکانده شدند. سدیم آلژینات 2 % و کلرید کلسیم 1 % مناسب ترین غلظت برای کپسولی کردن بودند. رویان های پیکری کپسوله شده در مهره های آلژینات کلسیم روی محیط ms فاقد هورمون پس از 6 روز با موفقیت جوانه زدند. گیاهچه های حاصل از رویان های پیکری در شرایط سترون از درون لوله های کشت خارج، و به درون پرلیت سترون منتقل و در شرایط کاملا" مرطوب در زیر پوششهای پلاستیکی نگهداری شد. گیاهچه ها طی مدت یک هفته با سوراخ کردن تدریجی درپوش آنها مرحله سازش را طی کرده و با محیط خشکی سازگار شدند. انتقال گیاهچه ها به گلدانهای دارای خاک معمولی سترون (اتوکلاو شده) انجام شد. گیاهان مرحله رویشی را با موفقیت گذراندند.

چکیده کادمیوم فلزی سنگین است که برای گیاهان سمی می باشد. مقادیر سمی کادمیوم ممکن است به طور طبیعی در خاکها وجود داشته باشد یا اینکه بوسیله فعالیت های صنعتی و معدن کاوی و استفاده از حشره کشها و کودهای کشاورزی وارد خاک شود. این عنصر باعث ایجاد تغییرات ساختاری، مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در گیاهان می گردد. با این حال، در بسیاری از خــــاکهای آلوده به کادمیوم، جمعیت ها و گونه هــای گیاهی مقاوم دیده می شود که با دو مکانیسم اجتناب و تحمل با سمیت فلز مقابله می کنند. یکی از گیاهانی که می تواند به طور طبیعی در خاکهای آلوده به فلزات سنگین رشد کند، گیاه matthiola chenopodiifolia می باشد که دارای پتانسیل قابل ملاحظه ای برای جذب سرب و روی در برگهای خود، در شرایط طبیعی می باشد. بر این اساس، این گونه گیاهی جهت تحقیقات بیشتر در زمینه مقاومت آن نسبت به فلز سنگین کادمیوم و نیز ایجاد بهترین شرایط برای حداکثر جذب در آن انتخاب گردید. در ابتدا نمونه های خاک و گیاهی از دو منطقه معدنی آلوده به فلز (ایرانکوه) و غیرآلوده (صفه) در اطراف اصفهان جمع آوری و آنالیز شد. در بخشی از تحقیق اثر غلظت های مختلف کادمیوم (0، 5/12، 25، 5/37، 50، 75، 100و?250 میلی گرم در لیتر) بر درصد جوانه زنی،سرعت جوانه زنی، طول ریشه، وزن خشک گیاهچه های حاصل و شاخص مقاومت ریشه بررسی شد و مشاهده گردید که با افزایش غلظت کادمیوم درصد جوانه زنی،سرعت جوانه زنی، طول ریشه، وزن خشک گیاهچه های حاصل و شاخص مقاومت ریشه در دو جمعیت کاهش معنی داری یافت.در بخش دیگر تحقیق اثر غلظت های مختلف کادمیوم بر این گیاه در شرایط کشت گلدانی (پرلیت) بررسی شد و مشاهده گردید که افزایش غلظت کادمیوم باعث کاهش معنی داری در وزن خشک اندامهای هوایی و ریشه شده و میزان فلز تجمع یافته در بخشهای هوایی و ریشه با غلظت کادمیوم رابطه مستقیمی دارد. بیشترین مقدار فلز تجمع یافته در بخش هوایی در کشت پرلیت در غلظت 75 میلی گرم در لیترکادمیوم بود که در جمعیت ایرانکوه برابر با 7/698 میکروگرم بر گرم وزن خشک و در جمعیت صفه برابر با 618 میکرو گرم بر گرم وزن خشک بود. در شرایط کشت گلدانی (پرلیت) میزان فعالیت آنزیم کاتالاز در ریشه و اندامهای هوایی اندازه گیری شد و نتایج نشان داد که فعالیت این آنزیم در بخش هوایی بسیار بیشتر از ریشه است و همچنین فعالیت آنزیم کاتالاز در هر دو جمعیت ،با افزایش غلظت کادمیوم بطور معنی داری افزایش پیدا کرد. بنابراین بنظر می رسد که آنزیم کاتالاز در دفاع آنتی اکسیدان در گیاه m. chenopodiifolia نقش مهمی رابر عهده دارد. در بخش دیگری از تحقیق میزان پروتئین کل دانه رستهای گیاه m. chenopodiifoliaدرغلظت های مختلف کادمیوم به روش برادفورد اندازه گیری شد و همچنین به لحاظ کیفی، پروتئین کل دانه رست هابه روش الکتروفورز sds- pageبررسی گردید. نتایج نشان داد که میزان پروتئین کل دانه رست ها با افزایش میزان کادمیوم تا غلظت 75 میلی گرم در لیتر،افزایش معنی داری یافت اما غلظت های بالاتر کادمیوم، موجب کاهش میزان پروتئین کل دانه رست هادر این گیاه شد.دربخش انتهایی تحقیق برش دستی و میکروتومی از بخش های ریشه وساقه گیاه m. chenopodiifolia دردو منطقه غیر آلوده(صفه)ومنطقه آلوده به فلز(ایران کوه) انجام شد.بررسی و مقایسه برشها نشان داد که کادمیوم اثرقابل توجهی بر ساختار تشریحی وساختار ریشه و ساقه در جمعیت ایرانکوه نداشته است.همچنین ساختار تشریحی و آرایش دستجات آوندی ساقه و ریشه در دو جمعیت تفاوت چندانی را نشان نمی دهد.بررسی و مقایسه نتایج به دست آمده نشان داد که گیاه m. chenopodiifoliaدارای مقاومت نسبی به کادمیوم می باشد، چرا که توانسته است به خوبی در خاک آلوده ایرانکوه رشد کند. البته این گیاه بیش تجمع دهنده کادمیوم نمی باشد زیرا بالاترین میزان کادمیوم در نمونه های طبیعی 34 میکروگرم بر گرم وزن خشک است, در حالیکه بیش تجمع دهنده کادمیوم این فلز را با غلظت 100 میکروگرم بر گرم وزن خشک تجمع می دهد. همچنین دو جمعیت صفه و ایرانکوه نسبت به کادمیوم رفتار مشابهی دارند و مقاومت نسبی آنها به کادمیوم ذاتی است. بنابراین می توان گفت که گیاه m. chenopodiifolia برای کاستن آلودگی های سرب و کادمیوم در مناطق معدنی مناسب است چرا که بیش تجمع دهنده سرب بوده و تجمع کادمیوم نیز در آن بالا می باشد.

توت فرنگی ( fragaria vesca, l.) گیاهی از خانواده ی rosaceae می باشد که خواص دارویی دارد که از آن جمله می توان به خواص آنتی اکسیدانی و پریبیوتیکی آن اشاره کرد. پژوهش حاضر در مورد بررسی ساختار تشریحی-تکوینی و خواص آنتی اکسیدانی و پریبیوتیکی گیاه توت فرنگی می باشد. برای ساختار تشریحی – تکوینی آن از روش های برش گیری دستی و برش گیری با دستگاه میکروتوم استفاده شد. برای برش گیری دستی از اندام های رویشی ریشه ، ساقه، برگ و دمبرگ ، از تثبیت کننده ی الکل- گلیسرین و رنگ های متیلن بلو و کارمن زاجی برای رنگ آمیزی استفاده شد. برای عکس برداری از برش ها ، میکروسکوپ نوری مورد استفاده قرار گرفت. برای برش گیری میکروتومی ،نمونه های مورد بررسی که مریستم رأس ساقه و گل و میوه ی توت فرنگی بودند، با تثبیت کننده ی faa تثبیت شدند. رنگ آمیزی توسط رنگ های هماتوکسیلین – ائوزین انجام شد. عکس برداری توسط میکروسکوپ نوری صورت گرفت. به منظور بررسی خواص آنتی اکسیدانی عصاره های میوه ی رسیده و نارس تهیه شد و 4 حلال اتانول80? ، متانول80? ، استون و آب مقطر مورد استفاده قرار گرفت. سپس با استفاده از معرف فری سیانید پتاسیم توانایی احیاکنندگی یون فریک به فرو در عصاره ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد. برای بررسی خواص پری بیوتیکی توت فرنگی درهر دو مرحله ی تکوینی نارس و رسیده عصاره هایی از میوه ی آن تهیه شد. همچنین باکتری باسیلوس کوآگولانس نیز به عنوان پروبیوتیک به این عصاره ها اضافه شد. عصاره ها به محیط کشت مایع و جامد تأثیر داده شد. بررسی اثر آنتی اکسیدانی و پریبیوتیکی توت فرنگی نشان داد که میوه در هر دو مرحله ی تکوینی دارای این خاصیت بود اما اثرات میوه ی رسیده به دلیل بالا بودن میزان رنگیزه ها و دیگر ترکیبات فنولی نسبت به میوه ی نارس قوی تر بود. همچنین در پژوهشی دیگر به شربت توت فرنگیml 1/0 باکتری اضافه شد و بر روی شربت توت فرنگی حاوی باکتری و شربت فاقد باکتری) شاهد) آزمایش فهلینگ صورت گرفت. فقط محیط حاوی باکتری به معرف فهلینگ پاسخ مثبت داد و این آزمایش نیز تأییدی بر وجود خاصیت پری بیوتیکی در میوه ی توت فرنگی بود.

در این پژوهش ساختار تشریحی تکوینی اندام های زایشی و مراحل تکوین دانه ی گرده، تخمک و رویان آلوئه ورا با استفاده از روش های متداول سلول، بافت شناسی و با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی شد. مشاهدات میکروسکوپی اندام های زایشی ساختار متداول گیاهان تک لپه را مشخص کرد. آلوئه ورا (aloe vera) گیاهی پایا، مقاوم به خشکی با برگ هایی گوشتی و آبدار متعلق به تیره ی لاله liliaceae است که به صورت تاریخی برای درمان بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار می گرفته است. در مشاهدات میکروسکوپی اندام های زایشی، در دیواره ی بساک های جوان چهار لایه ی اپیدرم، لایه ی مکانیکی، لایه های موقتی و لایه ی مغذی مشاهده شدند. در بساک های بسیار جوان سلول های مادر گرده و سپس در مراحل تکوینی پیشرفته تر، میکروسپورهای یک هسته ای و دانه های گرده ی یک و سپس دو هسته ای تشخیص داده شدند. تخمدان فوقانی و دارای سه برچه است که تخمک های درون آن با تمکن محوری در طی مراحل تکوین متمایز شده و یک پوسته، بافت خورش، کیسه ی رویانی و سپس رویان کروی در آن تشخیص داده شد که این رویان در نتیجه ی لقاح پروگامی شکل گرفت. به منظور بررسی خواص آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی آلوئه ورا، در فصل پاییز برگ های دو گیاه از مناطق چهار باغ شهرستان کرج و دزفول جمع آوری شدند و عصاره های متانولی، اتانولی (80%) و آبی ژل و شیرابه ی برگ های آلوئه ورا برای اهداف بررسی ضدجهشی و ضدسرطانی مورد مطالعه قرار گرفتند. بررسی فعالیت ضدجهشی و ضدسرطانی آلوئه ورا با بهره گیری از آزمون ames و نیز با استفاده از سوش سالمونلا تیفی موریوم ta100 که مستقیما از پروفسور ایمز دریافت شده بود، انجام گرفت. در این پژوهش اثر ضدجهشی (بدون s9) و ضدسرطانی (با s9) تمام عصاره های آبی، اتانولی و متانولی به اثبات رسید که از طریق شمارش کلنی های برگشتی در مقایسه با شاهد مثبت حاصل شد. نتایج نشان داد که در بین تمام عصاره ها، عصاره ی اتانولی شیرابه ی آلوئه ورای کرج با 91% و عصاره ی آبی شیرابه ی آلوئه ورای دزفول با 42% به ترتیب بیشترین و کمترین درصد مهارجهش را نشان دادند. تاثیر مهارجهش بالاتر عصاره های کرج نسبت به دیگر عصاره ها بیانگر تاثیر شرایط محیطی بر ساخت ترکیبات آنتی اکسیدان در گیاهان است. تحقیقات نشان داده است که گیاهانی که در ارتفاعات می رویند با کاهش دما و افزایش تولیدگونه های اکسیژن آزاد مواجه هستند. به طور مشابه افزایش ارتفاع، کاهش چگالی هوا و افزایش میزان نور، منجر به افزایش تولید گونه های اکسیژن آزاد و درواقع آسیب اکسیداتیو به سلول ها می گردد. بنابراین چنین نتیجه گیری می شود که گیاهان این مناطق برای مقابله با شدت نور زیاد، نسبت به گیاهانی که در ارتفاعات کمتر می رویند، ترکیبات آنتی اکسیدانی بیشتری می-سازند.

چکیده : گیاهان دارویی جزء ذخایر و منابع طبیعی هستند و بسیاری از کشورها کم یا زیاد از یک چنین منبعی برخوردارند که نوع، تعداد و تنوع گونه های گیاهی بر اساس شرایط و موقعیت جغرافیایی هر منطقه متفاوت است. گیاه اسفرزه با نام علمی plantago ovata از خانواده plantaginaceae یکی از گیاهان دارویی ارزشمند است که به دلیل خواص مفید آن همواره مورد توجه بوده است. کشت این گیاه در برخی نقاط جهان به صورت بسیار وسیع و تخصصی دنبال می گردد . plantago ovata forsk گیاهی دو لپه ای، یکساله، پوشیده از کرک و فاقد ساقه است. گل آذین بصورت سنبله های تخم مرغی یا استوانه ای و دارای 69-45 گل می باشد. گل ها دو جنسی و تترامر هستند. لقاح آن ها توسط باد انجام می شود. دانه های اسفرزه دارای طبعی سرد و آرام بخش بوده و در ردیف مفید ترین، بی ضررترین و در عین حال ملایم ترین ملین های گیاهی به حساب می روند. از اسفرزه برای درمان فشار خون بالا، بیماری های گوارشی، سرطان روده بزرگ و... استفاده می شود. در این پژوهش ساختار تشریحی plantago ovata در مراحل مختلف تکوین با استفاده از برش گیری دستی و میکروتومی مورد بررسی قرار گرفت. برش گیری دستی برای مطالعه ی ساختارهای رویشی برگ، ریشه و محور گل آذین به کمک رنگ آبی متیل و کارمن زاجی، استفاده شد و برش گیری میکروتومی برای مطالعه ی بخش زایشی و راس ریشه به کمک رنگ هماتوکسیلین و ائوزین به کار گرفته شد. برش گیری میکروتومی از اندام زایشی نشان داد که لایه های تشکیل دهنده ی بساک از خارج به داخل عبارتند از: اپیدرم، لایه ی مکانیکی، لایه ی میانی و تاپتوم. تاپتوم از نوع ترشحی و تترادهای موجود در بساک از نوع چهاروجهی می باشند. تخمدان دو خانه ای است. در هر خانه یک تخمک واژگون قرار دارد و به طور هم زمان در دو تخمک یک تخمدان، کیسه ی رویانی تشکیل می شود. در کیسه ی رویانی این گیاه، رویان های کروی، قلبی و لپه ای مشاهده شد. ساختار دانه ی گرده ی این گیاه توسط میکروسکوپ الکترونی sem بررسی شد و مشخص شد که دانه ی گرده فاقد قطبیت، 5 منفذی و دارای برجستگی های پراکنده ی زگیل مانند می باشد. مطالعه ی خواص آنتی اکسیدانی برگ و بذر plantago ovata به روش تعیین قدرت احیا کنندگی آهن (reducing power assay) مشخص کرد که خواص آنتی اکسیدانی برگ بیشتر از بذر است.

گل طاووسی یا cytisus scoparius گیاهی از تیره بقولات (fabaceae) می باشد که به دلیل زیبایی گیاه و گل های آن، کشت روزافزون آن در پارک ها، حاشیه بزرگراه ها و فضای سبز شهرها معمول گردیده است.در این پژوهش، ساختار تشریحی اندام های زایشی و مراحل تکوین دانه های گرده گل طاووسی با استفاده از روش های متداول سلول ـ بافت شناسی و با به کارگیری میکروسکوپ نوری بررسی شد. ویژگی های فراساختاری دانه های گرده با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (sem) بررسی شد. آلرژی زایی دانه های گرده، عصاره گلبرگ و پرچم میان سال، عصاره گلبرگ میان سال ، عصاره گلبرگ و پرچم مسن و عصاره گلبرگ مسن نیز با استفاده از آزمون های پوستی، خونی، چشمی و بینی بر روی خوکچه های هندی مورد بررسی قرار گرفت.در مشاهدات میکروسکوپی اندام های زایشی، مراحل تکوین گلبرگ و دانه های گرده مورد بررسی قرار گرفت. نکات قابل ذکر در این بررسی ها عبارتند از اینکه: در گلبرگ ها ساختارهای ترشحی قابل تشخیص است که از نوع یاخته های ترشحی بشره ای هرمی شکل و کرکهای ساده تک یاخته ای راست در نواحی رأسی شان می باشند. در بساک های بسیار جوان، سلول های مادر گرده و سپس در مراحل تکوینی پیشرفته تر، تترادها، میکروسپورهای تک هسته ای و دانه های گرده ی یک و سپس دو هسته ای تشخیص داده شدند.به منظور بررسی آلرژی زایی دانه های گرده، در اوایل و اواخر دوره گلدهی (اردیبهشت و خرداد ماه)، دانه های گرده ی بالغ جمع آوری شدند. عصاره گرده با غلظت 16 درصد با استفاده از محلول بافر فسفات نمکی تهیه شد. به منظور بررسی آلرژی زایی عصاره گلبرگ ها و پرچم ها ی میان سال و مسن، به ترتیب به یک گرم پودر گلبرگ میان سال، گلبرگ و پرچم میان سال، گلبرگ مسن و گلبرگ و پرچم مسن، 6 میلی لیتر بافر فسفات نمکی افزوده و عصاره هایی با غلظت 16 درصد تهیه گردید.به منظور مقایسه پروتئین های دانه گرده بالغ و پروتئین های گلبرگ و پرچم میان سال، گلبرگ میان سال، گلبرگ و پرچم مسن و گلبرگ مسن، الکتروفورز عصاره ها به روش sds-page انجام شد. نتایج حاصل از الکتروفورز پروتئین ها، تفاوتی وابسته به مقدار (دوز) و هم تفاوتی در تعداد باندها را نشان می دهند. بیشترین شدّت و تراکم رنگ پذیری در دانه گرده بالغ و سپس گلبرگ و پرچم میان سال است.واکنش حیوانات نسبت به عصاره ها به صورت خارش و آبریزش بینی و چشم و بروز هاله قرمز رنگ در محل تزریق زیرپوستی و تشکیل ویل می باشد. بیشترین میزان قطر ویل حدود 5/23 میلی متر و مربوط به عصاره گرده ای و سپس حدود 84/19 میلی متر بود که مرتبط با عصاره گلبرگ و پرچم میان سال می باشد.پس از تزریق عصاره ها در پنج هفته ، هر هفته یک بار، از حیوانات تحت تیمار خون گیری شد. قند خون، ائوزینوفیل ها و ige سرمی اندازه گیری شد.نتایج نشان داد که قند خون، ائوزینوفیل ها و ige سرمی در همه خوکچه های تحت تیمار افزایش یافت. این تغییرات معنی دار ige و ائوزینوفیل نشان می دهد که آلرژی زایی دانه های گرده و عصاره های گلبرگ ها و پرچم ها در دو مرحله تکوینی میان سال و مسن در گل طاووسی در حدّی است که توان تحریک شدید سیستم ایمنی را دارند. ایجاد تست پوستی مثبت و افزایش ige سرمی به دنبال تزریق عصاره ها با سازوکار افزایش حساسیت تیپ i مطابقت دارد.

گیاه avicennia marina (forsk.) vierh در استان بوشهر در 3 ناحیه بردخون (منطقه حفاظت شده مند) بندر دیر و عسلویه (پارک ملی نای بند) یافت می شود. در منطقه عسلویه به دلیل کارخانجات پتروشیمی فراوانی که وجود دارند آلاینده های محیطی فراوان است ولی منطقه بردخون فاقد این کارخانجات در نتیجه آلاینده های حاصل از آن می باشد بنابراین در این مطالعه منطقه عسلویه به عنوان منطقه آلوده و منطقه بردخون به عنوان منطقه سالم در نظر گرفته شد. هدف این پژوهش بررسی پروتئینهای گرده ای، توان آلرژی زایی دانه های گرده، تکوین گرده، رویان زایی و زنده زایی این گیاه و مقایسه آن در دو منطقه عسلویه وبردخون بود. غنچه های گل در مراحل مختلف نموی و گلهای بالغ از دو منطقه برداشت شدند و در محلول تثبیت کننده faa به مدت 12 ساعت قرار داده شدند و طبق روشهای رایج در آزمایشگاه سلول بافت شناختی، از نمونه های قالب گیری شده در پارافین برشهایی متوالی به ضخامت 12-8 میکرومتر تهیه شد. رنگ آمیزی برشها با هماتوکسیلین- ائوزین و مطالعه آنها توسط میکروسکوپ نوری زایس انجام شد. دانه های گرده از گلهای بالغ موجود در دو منطقه برداشت شدند. مقداری از گرده ها جهت بررسی پروتئنهای گرده ای و آزمون ایمونوبلاتینگ در فریزر c?20- و مقداری از آنها جهت بررسی با میکروسکوپ الکترونی نگاره خشک شدند. عصاره گرده ای به نسبت 1 به 20 در بافر فسفات سالین ((pbs 01/0 مولار با 4/7 ph=تهیه شد. سانتریفوژ عصاره ها به مدت 1 ساعت در 4500 دور در دقیقه انجام شد و مایع رویی در c?20- نگهداری شد. نیمرخ پروتئینی عصاره های گرده ای توسط الکتروفورز با ژل 12% تعیین شد. به عنوان یک مدل تجربی 40 عدد موش balb/c در 4 گروه قرار گرفتند گروه اول با pbs گروه دوم با آلوم گروه سوم با 20 میکروگرم پروتئین از عصاره گرده ای منطقه سالم و گروه چهارم با 20 میکروگرم پروتئین از عصاره گرده ای منطقه آلوده به صورت درون صفاقی در روزهای 0،7،14،21تیمارشدند. آزمون تحریکی بینی و چشم در روز 12 وآزمون پوستی در روز 24 صورت گرفت. درروز 28 موشها با اتر بیهوش شدند و به طور مستقیم از قلب خونگیری انجام شد. شمارش ائوزینوفیل های موجود در خون با تهیه اسمیراز خون موشهای هر گروه و رنگ آمیزی لام های خونی با استفاده از رنگ گیمسا صورت گرفت. سرم های به دست آمده از هر یک از موشها نیز جهت آزمون ایمونوبلاتینگ در فریزر c?20- نگهداری شدند. بررسی گرده ها با میکروسکوپ الکترونی نگاره آشکار کرد که در سطح گرده های این گیاه 3 شیار وجود دارد و تزئینات گرده از نوع سوراخدار است. منافذ و شیارهای موجود در سطح دانه های گرده منطقه سالم باز ولی این منافذ و شیارها در گرده های منطقه آلوده بسته شده بودند. آنالیز اسپکترومتری گرده ها (سنجش edx) مشخص کرد که میزان عنصر مس در سطح گرده های منطقه آلوده حدود 17 برابر بیشتر از منطقه سالم است. نیمرخ الکتروفورزی عصاره گرده های جمع آوری شده از مناطق آلوده و غیر آلوده تفاوتهایی را نشان دادند به طوری که به جای دو باند پروتئینی 20 و 15 کیلودالتونی موجود در گرده های منطقه آلوده دوباند پروتئینی 25 و 10 کیلو دالتونی در گرده های منطقه سالم مشاهده شد. علاوه بر آن پروتئین 100 کیلو دالتونی در گرده های منطقه سالم غلظت بیشتری نسبت به منطقه آلوده دارا بود. مقایسه نتایج حاصل از آزمون کلینیکی و آزمون پوستی موشهای مورد آزمایش افزایشی را در علائم تحریکی بینی و چشمی و قطر ویل (تورم) در موشهای تیمار شده با عصاره های منطقه آلوده نسبت به گروه تیمار شده با عصاره گرده های منطقه ای سالم نشان نداد. درصد ائوزینوفیل در خون و میزان ige کل در سرم خون موشهای تیمار شده با عصاره گرده ای منطقه آلوده نسبت به موش های تیمار شده با عصاره گرده ای منطقه سالم افزایش یافت هر چند که این افزایش فقط در میزان ige کل معنی دار بود) 05/.=.(p لکه گذاری ایمنی با استفاده از سرم موشهای حساس شده با عصاره های گرده ای دو منطقه نشان داد که پروتئین آلرژی زای 100 کیلو دالتونی در گرده های دو منطقه وجود داشت و پروتئین آلرژی زای 20 کیلو دالتونی فقط درگرده های منطقه آلوده و باند آلرژی زای 25 کیلو دالتونی فقط در گرده های منطقه سالم مشاهده شد. مطالعه بساک جوان با میکروسکوپ نوری مشخص کرد که دیواره آن از 5 لایه تشکیل شده است وتاپی از نوع دو شکلی است. مقایسه مراحل تکوین گرده ها بین دو منطقه تفاوتی را نشان نداد ولی برخی گرده ها و میکروسپورها در منطقه آلوده ناهنجاریهای را از خود نشان دادند. مراحل رویان زایی در این گیاه شامل رویانهای کروی، چماقی، قلبی و اژدی بود. مقایسه تخمکها و رویان ها بین دو منطقه کاهش تعداد تخمکهارا در تعداد قابل توجهی از نمونه های منطقه آلوده نشان داد. کوچک شدن کیسه رویانی و بدشکلی رویان ها خصوصاً در مراحل کروی و چماقی شکل نیز در این منطقه مشاهده شد. نتایج به دست آمده از بررسی زنده زایی مشخص کرد که آلودگی های منطقه عسلویه توانسته اند به طور چشمگیری درصد پروپاگولهای سالم را در این منطقه کاهش دهند. نتایج نشان دادند که آلودگی های محیطی در عسلویه می توانند روی ساختار و شکل دانه های گرده اثر بگذارند و ناهنجاریهایی را درآن ایجاد کنند. این آلودگی ها هم چنین می توانند برخی علائم آلرژیک را در موشهای تیمار شده با عصاره گرده ای منطقه آلوده در مقایسه با موشهای تیمار شده با عصاره گرده ای منطقه سالم افزایش دهند.

چکیده در این پژوهش نمونه های گیاه حرا از دو منطقه بردخون و عسلویه در استان بوشهر جمع آوری شدند. در منطقه عسلویه گیاهان تحت تنش حاصل از آلودگی فعالیت کارخانجات پتروشیمی، نفت و گاز قرار دارند. به منظور بررسی اثرات آلاینده های محیطی بر گیاه حرا در منطقه عسلویه، ساختار تشریحی- تکوینی اندام های رویشی آن با استفاده از روشهای متداول سلول و بافت شناختی با بکار گیری میکروسکوپ نوری بررسی و با نمونه های شاهد در منطقه بردخون مقایسه شد. همچنین سنجش کمی و کیفی پروتئین کل و چندین آنزیم ضد تنشی و بیان ژن آنها مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. علاوه بر این به علت وجود ترکیبات فعال زیستی در این گیاه خواص ضد جهشی و ضد سرطانی عصاره های آبی و اتانولی برگ به ترتیب بر روی باکتری جهش یافته سالمونلا تیفی موریوم 100ta و سلولهای سرطان خون hl-60 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشها نشان داد که: با توجه به تولیدمثل زنده زایی در گیاه حرا تکوین مریستم های ریشه و ساقه در پروپاگول، هنگام اتصال میوه به گیاه مادری صورت می گیرد. این گیاه دارای تنوع سیستم ریشه ای زیرزمینی و ریشه های هوایی به نام پنوماتوفور می باشد. در هر دو منطقه مورد بررسی در طی مراحل مختلف تکوین تفاوت هایی در ویژگی های ریخت شناسی، ساختار تشریحی مریستم و ریشه های گیاه دیده شد. در منطقه عسلویه عمده تغیرات شامل گسترش سطحی ریشه ها در زیر خاک، پنوماتوفورهای طویل و منشعب، تغییر در ساختار آئرانشیمی پوست، فعالیت مریستم های پسین و تعداد دستجات آوندی می باشد. ساختار تشریحی مریستم راس ساقه با ساختار عمومی گیاهان دولپه مشابه بود. تغییرات ساختاری قابل توجه در منطقه عسلویه شامل افزایش تعداد و شدت رنگ پذیری سلولهای ناحیه مریستم در مرحله دانه رستی، کاهش سطح مریستم و یک جفت مریستم های جوانه های جانبی بسیار رشد یافته بر سطح آن در درختان بالغ نسبت به منطقه بردخون می باشد. به طور کلی ساختار تشریحی محور زیر لپه ای مشابه ساختار ریشه ای بود. در منطقه عسلویه قطر محور زیر لپه ای کمتر و سلولهای ناحیه پوست با اشکال بیضی و کشیده نسبت به سلول های کروی شکل بردخون به یکدیگر متصل شده بودند. ساختار تشریحی محور روی لپه ای مشابه ساختار ساقه گیاهان دو لپه بود. افزایش تعداد لایه های بافت کلانشیم، فیبر، کامبیوم آوندی با فعالیت حلقوی و آوندهای چوبی پسین فراوان از تغییرات مشاهده شده در محور روی لپه در منطقه عسلویه نسبت به بردخون می باشند. ساختار تشریحی میانگره نیز مشابه محور روی لپه ای بوده ولی در سطح اپیدرم کرک مشاهده شد که در طی مراحل تکوین تعداد کرک های بالغ بیشتر به طوریکه در دومین میانگره سلولهای تشکیل دهنده آنها در حال از هم پاشیدگی دیده شدند. تغییرات تکوینی در منطقه پوست و استوانه آوندی میانگره ها وجود فیبر در دور تا دور دستجات آوندی، ساختار حلقوی و پیوسته کامبیوم آوندی و سلولهای پارانشیمی با تزئینات دیواره ای چوبی شده در مغز می باشد. در منطقه عسلویه تراکم کرکها در سطح اپیدرم بیشتر، ضخامت دیواره لیگنینی فیبر کمتر و با فضای داخل سلولی بیشتری دیده شد. گیاه حرا دارای برگهای ساده با پهنک کامل که دارای کرک و کریستال های نمکی بر سطح آن می باشد. ویژگی های کلی ریخت شناسی برگها در هر دو منطقه مشترک ولی در منطقه عسلویه درختانی با برگهای پیچ خورده، ناهنجاری های شکلی، نکروزه و آفت زده دیده شد. ساختار تشریحی برگ مشابه ساختار اکثر گیاهان دو لپه ای بوده که البته با توجه به زیستگاه خاص این گیاهان، ویژگیهای منحصر به فردی در برگ های آنها دیده شد. در طی مراحل تکوین تغییرات ساختار تشریحی برگ شامل افزایش تعداد کرک، کاهش تعداد غده های نمک، افزایش ضخامت کوتین در سطح اپیدرم، افزایش ابعاد پارانشیم ذخیره کننده آب، گسترش فضاهای بین سلولی در پارانشیم اسفنجی و افزایش تعداد دسته های آوندی می باشد. کرک و غده نمکی در حال نمو در طی تمام مراحل تکوین برگ دیده شد. مقایسه ساختار تشریحی برگ نشان می دهد که تغییرات در منطقه عسلویه بیشتر شامل افزایش تراکم کرکها بر سطح اپیدرم تحتانی، کوتینی شدن سلولهای تشکیل دهنده کرک، چوبی شدن سلولهای پارانشیمی تشکیل دهنده غلاف آوندی در رگبرگ اصلی و مشاهده فیبر دور تا دور دستجات آوندی می باشد. ساختار تشریحی دمبرگ تقریبا مشابه ساقه ولی در سطح شکمی آن کرکهای چندسلولی یک ردیفی و غده های نمک فراوان دیده می شود. ساختار تشریحی دمبرگ برگهای جوان و بالغ در هر دو منطقه تقریبا مشابه بوده اما در منطقه عسلویه سلولهای اسکلرانشیمی فراوان در بافت زمینه ای دمبرگ برگهای بالغ دیده شد و همچنین تعداد دسته های آوندی چوب و آبکش بیشتر شده بود. در گیاه حرا در طی مراحل مختلف تکوین انواع کرکهای غیر ترشحی و ترشحی (غده نمک) مشاهده می شود که دارای تنوع زیادی در شکل، اندازه و تعداد سلولهای تشکیل دهنده در اندام های مختلف می باشند. بررسی های بیوشیمیایی نشان می دهند که غلظت کل پروتئین محلول در منطقه عسلویه بیشتر از بردخون و در هر دو منطقه مورد بررسی بالاخص بردخون غلظت پروتئین برگ بالغ بیشتر از جوان می باشد. برگ بالغ منطقه بردخون دارای بیشترین تنوع پروتئینی بوده و باند پروتئینی با وزن مولکولی 42 کیلو دالتون پهن ترین و پر رنگ ترین باند می باشد که شدت و پهنای آن در منطقه عسلویه نسبت به بردخون بیشتر بود. فعالیت آنزیم پراکسیداز برگها در منطقه عسلویه در مقایسه با بردخون کاهش در حالیکه آنزیم های سوپر اکسید دیسموتاز و پلی فنل اکسیداز افزایش فعالیت نشان دادند. نتایج حاصل از اندازه گیری بیان ژن مس-روی سوپراکسید دیسموتاز سیتوزولیcu-zn sod(sod1) در گیاه حرا نشان داد که این ژن تنها در منطقه عسلویه (تحت تنش ) بیان شده و در گیاهان کنترل بردخون بیان نشده است. ژن آسکوربات پراکسیداز پراکسیزومی papx1 با بیان بیشتر در نمونه های برگ بردخون در هر دو منطقه مورد بررسی بیا ن شد. اثر ضد جهشی عصاره های آبی و اتانولی برگ جوان و بالغ گیاه حرا در حضور ماده جهش زا با استفاده از تست ایمز سنجش شد. تعداد کلونی های جهش یافته در حضور هر دو عصاره آبی و اتانولی با و بدون فعال کننده متابولیکی کاهش یافتند. عصاره اتانولی نسبت به آبی فعالیت ضد جهشی بالاتری را نشان داد. هیچ تفاوتی در بود یا نبود مخلوط s9 در بین سنجش ها دیده نشد. بالاترین (%71) میزان بازدارندگی بر روی باکتری جهش یافته سالمونلا تیفی موریوم در عصاره اتانولی برگ بالغ منطقه بردخون دیده شد. فعالیت ضد سرطانی عصاره اتانولی برگ گیاه حرا با استفاده از تستmtt سنجیده شد. نتایج القاء سیتوتوکسیسیتی عصاره در سلولهای hl-60 را با میزانic50 های 600و400 و280 میکروگرم بر میلی لیتر به ترتیب بعد از 24و48 و72 ساعت در یک روش وابسته به زمان و دوز نشان داد. آنالیز فلوسیتومتری القاء آپوپتوز در سلولها را با استفاده از آنکسین v تایید کرد. از نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت که درختان حرا واقع در منطقه عسلویه تحت تنش بوده و رشد صنعت این اکوسیستم بی نظیر را نابود خواهد کرد. کلمات کلیدی: ساختار رویشی، پروتئین کل، آنزیم های آنتی اکسیدان، بیان ژن، خواص ضد جهشی- ضد سرطانی، حرا

کاربرد روبه رشد نانوتکنولوژی لزوم انجام بررسی های وسیع در زمینه اثر این ترکیبات بر محیط، از جمله گیاهان را بیان می کند.در این میان نانوذرات مگنتیت به علت داشتن سازگاری زیستی بالا ،از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در پژوهش حاضر، نانوذرات مورد نظر ، از واکنش نمک آهن ?? (feso4 ) و ??? (fecl3) در محیط بازی تهیه و سپس توسط آمینواسید گلایسین پوشش داده شد. پس ازتعیین ویژگی های نانوذرات سنتز شده توسط میکروسکپ الکترونی sem ،جهت تعیین غلظت بهینه نانوذرات ،ابتدا بذرها در سه غلظت 1?mg.l 250، 450 و 600 خیسانده شدند و سپس مورد آزمون جوانه زنی قرار گرفتند. در ادامه، بذرها پس از خیسانده شدن در مدت زمان های2، 4، 8 ،12 و 24 ساعت درغلظت تعیین شده از مرحله قبل ، مجددا موردآزمون جوانه زنی قرار گرفتند و در نهایت پارامترهای رشدی گیاه ارزیابی شدند. در بخش دیگر این مطالعه ،گیاهک های 4 روزه به دو محیط هیدروپونیک متفاوت از نظر فراهم آوری آهن شامل fe-edta ml 1 (کنترل)،fe-edta ml 4/1(کمبودآهن) ، منتقل شدند. پس از 10 روز، به تعدادی از گیاهان در محیط کمبود آهن، نانوذرات مگنتیت اضافه گردید. پس از 30 روز، پارامترهای رشدی و همین طور تغییرات آنزیمی در گیاهان تحت تیمار، مورد بررسی قرار گرفت .جهت انجام بررسی های تکوینی ،برش هایی ازمریستم نوک ریشه و بخش های بالاتر آن و همین طور ساقه و برگ تهیه گردید. نتایج نشان داد که غلظت 1?mg.l450 دارای بیشترین میزان سرعت جوانه زنی و رشد طولی ریشه در بین سه غلظت ذکر شده می باشد؛ لیکن تماس طولانی مدت (24ساعت) بذرها با این غلظت از نانوذرات ، باعث کاهش چشمگیر مشخصه هایی همچون طول ریشه ، هیپوکوتیل و وزن خشک گیاهچه گردید. ارزیابی های محیط هیدروپونیک نشان داد که حضور نانوذرات ،کمبودآهن را در گیاه جبران کرده و باعث ادامه روند رشد طبیعی گیاه می شود.از طرف دیگر سنجش های آنزیمی، عدم تغییر فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز را نشان داد که این مطلب بیانگر عدم تا ثیر ورود نانوذرات در ایجاد تنش در گیاه کلزا می باشد. بررسی های تکوینی نشان داد که تیمار 24 ساعت باعث واکوئله شدن و تخریب سلول های پارانشیم پوستی نوک ریشه می شود .کاهش اندازه و افزایش تعداد دسته های آوندی در برش های تهیه شده ازساقه درتیمار نانوذرات، مشهود می باشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که غلظت و انداره نانوذرات و همین طور مدت زمان تماس بذرها با این ترکیبات،تعیین کننده میزان سمیت آن ها در گیاهان می باشند.از طرف دیگر ، مشخص شد که احتمالا نانوذرات fe3o4 در غلظت بهینه، می توانند بدون ایجاد آثار سمیت در گیاه، کمبود آهن را در آن جبران کنند.

مصرف میوه و سبزیجات احتمال وقوع بیماری های مزمن مثل بیماری های قلبی و سرطان را کاهش می دهد. سرطان بیماری مرگ باری است و هر گونه راه حلی برای مبارزه و درمان آن بسیار حائز اهمیت می باشد. ترکیبات گیاهی مخصوصاً فنل ها در میوه ها و سبزی ها مهم ترین ترکیبات فعال زیستی برای سلامتی انسان می باشند. سیب ها از خانواده رزاسه به عنوان یکی از مهم ترین منابع آنتی اکسیدانی به خصوص ترکیبات پلی فنلی به شمار می روند. مواد تشکیل دهنده و غلظت این ترکیبات فنلی در بین گونه های مختلف و در محیط های مختلف متفاوت است. در تحقیق حاضر اندام های زایشی سیب از نظر تکوینی و همچنین مراحل مختلف نموی در دانه ی گرده و تخمک بررسی گردید. ظرفیت آنتی اکسیدانی میوه ی سیب در سه رقم رشد یافته در آذربایجان غربی با استفاده از روش به دام اندازی رادیکال آزاد(dpph)و همچنین روش قدرت آنتی اکسیدانی احیای فریک (frap)، و محتوای فنل تام آن ها باروش فولین سیوکالتو بررسی شد. فعالیت ضد تکثیری میوه های سیب همچنین روی سلول های سرطانی تخمدان انسان (a27cp80) با روش سنجش mtt مورد مطالعه قرار گرفت. در مطالعات تکوینی بساک، سلول مادر گرده، میوز، تتراد ها و تشکیل کالوز، میکروسپور و دانه گرده بالغ مشاهده شد، و مشخص شد که در سیب تتراد ها از نوع تتراهدرال و تترا گونال می باشند. در طول مطالعات تکوینی دیواره بساک، نوع سلول های تاپی از نوع ترشحی تعیین شد. در نمو تخمک نیز سلول مادر مگاسپور، تمایز و نمو سلول های کیسه ی رویانی مورد مطالعه قرار گرفتند. در سیب نیز مانند سایر نهاندانگان کسیه ی رویانی از نوع پلی گونوم و مونواسپوری می باشد. همبستگی قوی بین مقادیر frap و مقادیر dpphنشان داد که آنتی اکسیدان های موجود در این گیاهان توانایی به دام اندازی رادیکال dpph و همچنین احیای آهن را دارند، و همبستگی معنی دار بین قدرت آنتی اکسیدانی و محتوی توتال فنل در این گیاهان گواه این بود که ترکیبات فنلی مسئول اصلی خاصیت آنتی اکسیدانی این گیاهان می باشند. نتایج نشان داد که خاصیت آنتی اکسیدانی و محتوای فنلی رقم رد دلیشس نسبت به رقم گلدن دلیشس و رقم گرانی اسمیت بسیار بیش تر بود(p?0.05) و لی تفاوت معنی داری در خاصیت آنتی اکسیدانی دو رقم گلدن دلیشس و گرانی اسمیت وجود نداشت. مطالعات کشت سلولی با روش سنجش mttنیز نشان داد که هر سه رقم دارای فعالیت ضد تکثیری می باشند ولی فعالیت ضد تکثیری رقم رد دلیشس نسبت به دو رقم دیگر بیش تر بود. نتایج به دست آمده یک پایه ی علمی را برای استفاده از این گیا هان در مصرف روزانه و آتیه دارو های رایج و عمومی ارائه می کند.

با توجه به اثرات مختلف میدان های الکترومغناطیسی بر روی عملکرد گیاهان؛ در این پژوهش، تاثیر میدان الکترومغناطیس با فرکانس بسیار پایین بر رویان زایی پیکری خربزه خاتونی مشهد cucumis melo l. مورد بررسی قرار گرفت؛ بدین منظور قطعات 2 میلی متری از لپه های بذر بالغ به عنوان ریزنمونه به مدت 10، 20 و40 دقیقه در دستگاه تولید کننده ی میدان الکترومغناطیسی، با شدت یک میلی تسلا قرار داده شدند. ریز نمونه ها پس از انجام تیمار در محیط ms به علاوه ی 30 gl?¹ سوکروز، جامد شده توسط 8/0% آگار وmgl?¹ 1/0 = ba و mgl?¹ 52,4- d = وph: 5/7 کشت شده و به مدت 4 هفته در تاریکی و دمایc ° 2± 25 در اتاق کشت قرار داده شدند. پس از گذشت 4 هفته تعداد ریز نمونه های رویان زا و تعداد رویان های هر ریز نمونه شمارش و نتایج ثبت شدند. بررسی رویان های حاصل از کالوس های رویان زا با استفاده از روش های متداول سلولی- بافت شناسی و به کمک میکروسکوپ نوری انجام شد. داده ها به روش آنالیز واریانس یک طرفه در قالب طرح کاملا تصادفی توسط نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بیشترین درصد رویان زایی در تیمار 20 دقیقه بود که در آن 5/39 درصد از ریزنمونه ها رویان پیکری تولید کردند که با شاهد اختلاف معنی دار در سطح کمتر از 05/0 نشان دادند و رویان زایی در این تیمار نسبت به شاهد 3/2 بیشتر بود. اما بیشترین متوسط فراوانی رویان انگیزش شده روی ریزنمونه ها با متوسط 9/4 و 6/4 رویان پیکری روی هر ریزنمونه، به-ترتیب مربوط به تیمار های 40 و 20 دقیقه بودند که اختلاف معنی دار در سطح کمتر از 05/0 با شاهد نشان دادند. مشاهدات بافت شناسی وجود رویان های پیکری طبیعی و غیرطبیعی را نشان دادند؛ همچنین مشخص کردند که رویان ها منشا چند سلولی دارند.

هالوفیت ها گیاهانی هستند که در مناطق دارای خاک های نمک زیاد ( شور ) توان زیست دارند . گیاه گز ( tamarix ) یک هالوفیت است . گیاهان هالوفیت راهکارهایی برای مقابله با سمیت نمک دارند و یکی از این راهکار ها داشتن غدد نمک در برخی از این گیاهان است . البته سازگاری های بیوشیمیایی و سیتولوژیکی هم در مقابله با تنش شوری مهم می باشند . تاماریکس جنسی است متعلق به گیاهان چوبی که بومی مناطق خشک و نیمه خشک جهان است . در پژوهش حاضر بررسی ساختار، فراساختار و چگونگی تکوین غدد نمکی گیاه تاماریکس مورد نظر بوده است . بررسی های سلول – بافت شناسی با استفاده از میکروسکوپ های نوری و الکترونی عبوری tem و میکروسکوپ الکترونی نگاره sem انجام شده است . بررسی ها نشان داده اند که : غدد نمک تاماریکس در سطح اپیدرم و درون کریپت ها وجود دارند و کریپت های مربوط به غدد اغلب پر از کریستال های املاح میباشند . در تصاویر میکروسکوپ نوری و الکترونی از غدد نمکی درخت گز که در این تحقیق تهیه شد ، برخی از ساختارهای مربوط به آناتومی و تشریح غدد نمکی درخت گز قابل تشخیص است . برای مثال در تصاویر میکروسکوپ نوری ، کل کریپت و غده انتهایی در تصاویر تهیه شده با ابژکتیو 20 و 10 رویت شدند و در تصاویر تهیه شده با ابژکتیو 100 حتی سلول های ترشحی و جمع آوری کننده قابل تمایز بودند . در تصاویر tem بخش های مختلف سلول گیاهی مانند کلروپلاست و شبکه تیلاکوئیدی آن ، دیواره سلولی و تیغه میانی آن ، میتوکندری ، واکوئل مرکزی ، er ، هسته ، کاریولنف و هتروکروماتین ها ، کمپلکس منفذ هسته ، ریبوزوم ها ، پلاسمالما و پلاستوگلوبول ها شناسایی شدند . و در نهایت در تصاویر sem ، دهانه کریپت های مرتبط با غدد نمک و منافذ کوتیکولی موجود در سطح اپیدرم زیرین برگ گز شناسایی شدند و ساختار موم مشاهده شد . از دیگر فواید بررسی های فراساختار غدد نمکی هالوفیت ها ، پی بردن به نکات تازه در زمینه مکانیسم های ترشح و اگزوسیتوز در گیاهان خواهد بود .

چکیده بادیان رومی (pimpinella anisum l.)از خانواده ی apiaceae با برگهایی مرکب و سبز است. این گیاه دولپه، یکساله وحاوی ترکیباتی نظیر اسانس فرار، با مزه شیرین و بوی معطر با ماده عاملی به نام آنتول است. به همین علت از این گیاه در طبخ و آشپزی به عنوان چاشنی استفاده می شود. بادیان رومی اغلب در مناطق گرمسیر جهان می روید و دارای خواص دارویی فراوانی مانند ضد نفخ، ضد تشنج و ضد صرع است، همچنین این گیاه دارای خواص آنتی اکسیدانی و حشره کشی می باشد. پژوهش حاضر در مورد بررسی ساختار تشریحی – تکوینی، خواص آنتی اکسیدانی و حشره کشی گیاه بادیان رومی می باشد. برای بررسی ساختار تشریحی – تکوینی آن از روش های برش گیری دستی و برش گیری با دستگاه میکروتوم استفاده شد. برای برش های دستی اندام های رویشی ریشه، ساقه و برگ از رنگهای کارمن زاجی و متیلن بلو برای رنگ آمیزی استفاده شد. برای برش های میکروتومی نمونه های مورد بررسی که ریشه، گل و بذر بودند با رنگهای هماتوکسیلین – ائوزین رنگ آمیزی شدند. برش گیری میکروتومی از اندام زایشی نشان داد که لایه های تشکیل دهنده ی دیواره بساک از خارج به داخل عبارتند از: اپیدرم، لایه مکانیکی و تاپتوم. تاپتوم از نوع ترشحی می باشد و تترادها از نوع چهار وجهی هستند. تخمدان دو خانه ای می باشد. در هر خانه یک تخمک واژگون قرار دارد. در کیسه رویانی این گیاه رویان های کروی، لپه ای و اژدری مشاهده شد. همچنین مرحله ی گذر از رویان کروی به رویان قلبی دیده شد. ساختار دانه ی گرده بادیان رومی توسط میکروسکوپ الکترونی semبررسی شد و مشخص شد که دانه های گرده دارای منظره قطبی سه وجهی و منظره استوایی بیضی شکل هستند. دانه گرده سه شیاری و تزئینات سطح دانه گرده از نوع مشبک منفذ دار (reticuloporate)می باشد. بررسی خواص آنتی اکسیدانی برگ و بذر p. anisum از روش تعیین قدرت احیا کنندگی آهن(reducing power assay)، مشخص کرد که خواص آنتی اکسیدانی برگ بیشتر از بذر است. در آزمایش سمیت تنفسی، میزانlc50 عصاره بعد از گذشت 24، 48، 96 و 168 ساعت به ترتیب برابر با 19/215، 33/181، 86/157 و 93/116 میکرولیتر بر لیتر هوا برآورد گردید. در ادامه مشاهده شد هر چه غلظت بالا رود درصد تلفات بیشتر می شود، طوری که در بالاترین غلظت یعنی غلظت 500 میکرولیتر بر لیتر هوا در 24 ساعت 100 درصد تلفات دیده شد. آزمایش های بررسی شاخص های تغذیه ای با استفاده از دیسک های آردی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه غلظت 50، 75 و 100 میکرولیتر همراه با شاهد در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد، غلظت های مختلف عصاره دارای اثرات بازدارندگی تغذیه ای متفاوتی بوده و اختلاف معنی دار با هم داشتند. بررسی شاخص های تغذیه ای نشان داد بالاترین و پایین ترین غلظت از عصاره به ترتیب دارای 86/94 و 68/82 درصد بازدارندگی تغذیه ای بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و مقایسه میانگین ها بر اساس آزمون چند دامنه دانکن انجام شد.

چکیده رسوب لیگنین در دیواره های سلولی یکی از پاسخ های مشترک گیاهان به انواع مختلف تنش های زیستی و غیر زیستی است. در پژوهش حاضر تغییرات در آناتومی، فعالیت برخی از آنزیمهای موثردر بیوسنتز لیگنین و بیان ژن های آنها به همراه تغییرات در مقدار و ترکیب لیگنین تحت تنش شوری در هالوفیت .parl aeluropus littoralis طی بلوغ و تکوین میانگره ها مطالعه شد. مطالعات هیستوشیمی لیگنین به کمک روش های رنگ آمیزی با فلوروگلوسینول و واکنش maule، فعالیت آنزیم ها به روش اسپکتوفتومتری و بیان ژن آنها با تکنیک real time pcr انجام شد. همچنین برای تعیین محتوی لیگنین از روش استیل برماید و به منظور شناسایی مونومرهای لیگنین از روش تیواسیدولیز و آنالیز gc-ms استفاده شد. در .parl aeluropus littoralis تنش شوری موجب کاهش شاخص های رشد ساقه گردید. تحت تنش شوری و در موقعیت های مختلف میانگره ای تغییرات آناتومیکی در سطح مقطع عرضی ، تعداد دستجات آوندی، ضخامت پوست، ضخامت اندودرم، قطر عناصر گزیلمی و وسعت بافت فلوئمی درمیانگره ها مشاهده شد. در مطالعات هیستوشیمی لیگنین هر دو روش رنگ آمیزی با فلوروگلوسینول و واکنش maule الگوی تقریبا یکسانی از کلیات رسوب لیگنین تحت تنش شوری و طی بلوغ میانگره ای را نشان دادند. براساس هر دو روش افزایش رسوب لیگنین با افزایش غاظت نمک و با افزایش سن میانگره ها مشاهده شد. نتایج حاصل از واکنشmaule نشان دادکه لیگنین g در میانگره های راسی رسوب می کند درحالیکه رسوب لیگنین s با پیشرفت مراحل بلوغ میانگره ها افزایش می یابد. تنش شوری سبب افزایش مشخصی در میزان پروتئین کل در میانگره های الروپوس لیتورالیس گردید در حالیکه بلوغ میانگره ها منجر به کاهش غلظت پروتئین کل شد. فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز (pal) و سینامیل الکل دهیدروژناز (cad) در گیاهان الروپوس لیتورالیس تیمار شده با nacl افزایش یافت. بالاترین سطح فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز در میانگره های راسی و پایین ترین آن در میانگره های قاعده ای یافت شد در حالیکه فعالیت آنزیم سینامیل الکل دهیدروژناز در میانگره های میانی به بالاترین سطح خود رسید. در این مطالعه افزایش شدید بیان ژن pal تحت تنش شوری در هر سه موقعیت میانگره ای قابل توجه بود. اما افزایش بیان ژن cad تحت تنش شوری در مقایسه با ژن pal چندان قابل توجه نبود. نتایج این پژوهش همچنین نشان می دهد که بیان ژن های pal و cad تحت تاثیر بلوغ میانگره ها تغییر می کند. سطح بیان ژن pal به طور مشخص در طول ساقه از راس به قاعده کاهش یافت. اما سطح mrna ی cad در بخش میانی و تاحدی تحتانی بیشتر از بخش های راسی بود. در میانگره های الروپوس لیتورالیس تیمار شده با نمک محتوی لیگنین کل در مقایسه با گیاهان شاهد افزایش نشان داد و همچنین طی بلوغ میانگره ها تجمع لیگنین از راس به سمت قاعده افزایش یافت. آنالیز gc-ms نشان داد که تنش شوری و افزایش سن میانگره ها به طور مشخص سبب افزایش مونومر سیرنژیل (s) در ترکیب لیگنین شد. همچنین تنش شوری موجب افزایش مونومر g نیز شد اما همراه با افزایش تنش شوری به طور هماهنگ درصد مونومر g افزایش نیافت. نتایج هماهنگ حاصل از بررسی های مورفولوژیکی، هیستوشیمیایی و متابولیکی بیانگر اثر تنش شوری در لیگنینی شدن و فرایندهای مرتبط با آن در الروپوس لیتورالیس است. نتایج پژوهش حاضر ضمن ارائه اطلاعات پایه ای از فرایند لیگنینی شدن در هالوفیت الروپوس لیتورالیس بیان می کند که به احتمال این هالوفیت با کاهش رشد، تغییرات ساختاری، افزایش فعالیت آنزیم ها و بیان ژن های موثر در بیوسنتز لیگنین و به دنبال آن افزایش در مقدار و تغییر در ترکیب لیگنین قادر به تحمل بهتر شرایط شور می باشد.

چکیده گیاه الوروپوس لیتورالیس قادر به تحمل غلظت های بالای نمک کلرید سدیم است. به منظور بررسی پاسخ مقاومتی این گیاه در برابر غلظت های مختلف کلرید سدیم، برخی شاخص های مرتبط با رشد، فعالیت و بیان برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی و محتوی ترکیبات فنلی و پروتئینی در برگ های با سنین مختلف، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار شوری و افزایش سن به صورت پیشرونده منجر به کاهش شاخص های رشد وافزایش غلظت پراکسید هیدروژن و ترکیبات فنلی کل شده است. فعالیت آنزیم های پراکسیداز محلول، پراکسیداز های یونی و کوالانی با سوبستراهایی چون سیرین گالدازین و فرولیک اسید تحت تیمار 400 میلی مولار نمک افزایش یافت، ولی اثر افزایش سن در تیمار 400 میلی مولار منجر به کاهش فعالیت نوع فرولیک اسیدی در برگ دهم نسبت به سایر برگ ها شد. سطح تظاهر ژن منتخب برای پراکسیدازدیواره تنها در برگ چهارم و در تیمار 200 میلی مولار، افزایش یافت و در سایر برگ ها با افزایش غلظت نمک از میزان آن کاسته شده است. نتایج نشان داد که میزان تمام اسید های فنلی متصل به دیواره در برگ دهم با افزایش غلظت نمک افزایش یافته است. افزایش غلظت نمک و سن برگ منجر به افزایش فعالیت آنزیم های فنیل آلانین آمونیا لیاز و پلی فنل اکسیداز شد. هم چنین مقایسه سطح تظاهر ژن فنیل آلانین آمونیا لیاز نشان داد که سطوح رونوشت ژن به استثنای برگ 4 در سایر برگ ها با افزایش غلظت نمک افزایش یافته و به نظر می رسد که تنها تاثیر افزایش سن به کاهش سطح بیان ژن در روز چهاردهم منجر شده است. شوری منجر به کاهش محتوی پروتئینی شد، هم چنین تاثیر شوری بر الگوی الکتروفورزی پروتئین ها در برگ های هفتم و دهم تحت تیمار های مختلف، متفاوت بود. شوری منجر به القا و ناپدید شدن برخی باند ها در برگ های با سنین مختلف شد. بررسی پراکنش آنزیم پراکسیداز و پراکسید هیدروژن به روش رنگ آمیزی هیستوشیمی نشان داد که شوری و سن برگ منجر به افزایش فعالیت آنزیم در بافت هایی چون اپیدرم، دیواره های سلولی دسته های آوندی، غلاف آوندی و فیبر های اسکلرانشیمی و پراکنش پراکسید هیدروژن در اپیدرم، آپوپلاست و دیواره های سلولی آوندها شده است. این نتایج نشان می دهد که میان افزایش فعالیت آنزیم های مورد بررسی، تغییردر محتوی فنل ها و کاهش شاخص های رشد ارتباط وجود دارد و توازن میان تشکیل شبکه های فرولاتی و لیگنین با دخالت آنزیم ها و محتوی فنلی منجر به افزایش سختی دیواره و کاهش رشد شده است. هم چنین نتایج نشان می دهد که ظرفیت سیستم آنتی اکسیدانی گیاه با افزایش فعالیت آنزیم هایی چون پراکسیداز، فنیل آلانین آمونیالیاز و پلی فنل اکسیداز در برابر تاثیر شوری و افزایش سن برگ افزایش یافته است.

در این پژوهش ساختار تشریحی اندام‎های رویشی و زایشی و مراحل تکوین دانه گرده، تخمک و رویان دو گونه مرزنجوش با نام‎های. l origanum vulgare وl. o.majorana با استفاده از روش‎های متداول سلولی- بافت‎شناسی و به کارگیری میکروسکوپ نوری مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. خصوصیات فراساختاری دانه‎ گرده نیز با کمک میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی شد. کاریولوژی ریشه‎ها با استفاده از روش اسکواش و رنگ‎آمیزی با استواورسئین انجام شد. به منظور بررسی ترکیبات اسانس و مقدار آنها در مراحل تکوینی، اندام‎های هوایی دو گونه از ابتدای فاز رویشی تا انتهای فاز گلدهی در پنج مرحله نموی مختلف (اوایل رشد رویشی، اواخر رشد رویشی، اوایل گلدهی، اواسط گلدهی و اواخر گلدهی) برداشت شد. با استفاده از دستگاه کلونجر اسانس‎گیری از نمونه‎های خشک شده به عمل آمد و سپس برای بررسی اجزاء و درصد ترکیبات اسانس‎ها، نمونه‎ها به دستگاه گازکروماتوگرافی (gc) و گازکروماتوگرافی وابسته به طیف‎ سنج جرمی(gc/ms) تزریق شدند. نتایج این پژوهش‎ها نشان داد که ساختار تشریحی اندام‎های رویشی و زایشی هر دو گیاه مشابه است و بیشترین تفاوت‎ها مربوط به ساقه و برگ است. ساقه مرزنجوش وحشی دارای کلانشیم بیشتری در چهار گوشه است و برجستگی بیشتری دارد. برگ‎های مرزنجوش اروپایی از تراکم کرک بالاتری برخوردارند و تعداد لایه‎های پارانشیم نردبانی این گونه بیشتر است. انواع مختلفی از کرک‎های محافظ و کرک‎های ترشحی در هر دو گونه شناسایی شدند. مریستم‎های رأس ساقه هر دو گونه ساختار معمول مریستم را دارد و از لایه‎های تونیکا، کورپوس و مریستم مغز تشکیل شده‎اند. در مریستم رأس ریشه نیز بخش‎های کلاهک، مرکز آرام و مریستم زمینه مشاهده شدند. تخمدان‎های هر دو گونه از نوع فوقانی و چهار حجره‎ای می‎باشد. در هر حجره تخمدان یک تخمک واژگون قرار دارد و در کیسه رویانی نیز رویان‎های کروی، قلبی، اژدری و لپه‎ای مشاهده شد. برش‎گیری میکروتومی اندام‎های زایشی هر دو گونه نشان داد که لایه‎های تشکیل‎دهنده دیواره بساک از خارج به داخل عبارتند از اپیدرم، لایه مکانیکی، لایه گذر و تاپتوم. تاپتوم در ابتدای تکوین دانه گرده از نوع ترشحی و در اواخر نمو دانه گرده از نوع پلاسمودیومی می‏باشد. تترادها در هر دو گونه از نوع چهاروجهی (تتراهدرال) است. پس از بررسی دانه گرده به روش‎های وودهاوز، استولیز و مشاهده با میکروسکوپ الکترونی نگاره مشخص شد که دانه گرده هر دو گونه دارای منظره قطبی شش وجهی و منظره استوایی بیضی‎شکل هستند. دانه گرده‎ها دارای شش شیاراند و تزئینات سطح دانه گرده‎ها از نوع مشبک چاله‎دار است. نسبت طول محور قطبی بر طول محور استوایی (p/e) در مرزنجوش وحشی 13/1 و در مرزنجوش اروپایی 32/1 است. نتایج بررسی‎های کاریولوژیکی نشان داد که هر دو گونه مورد بررسی دارای 30 کروموزوم هستند (30 =n 2). مقدار اسانس استخراجی گونه مرزنجوش اروپایی بیشتر از مرزنجوش وحشی بود و نتایج سنجش‎های گازکروماتوگرافی و گازکروماتوگرافی وابسته به طیف‎نگار جرمی نشان داد که در مرزنجوش وحشی در مجموع 78 ترکیب شناسایی شد. بیشترین مقدار اسانس در اواخر مرحله گلدهی به دست آمد و مهمترین اجزای اسانس این گونه شامل جرماکرنd ، ترانس‎کاریوفیلن، ترپینولن-4-اُل، آلفا-ترپینن، گاما- ترپینن، بیسیکلوجرماکرن، 1-اُکتن-3-اُل و آلفا-هومولن بود. در مرزنجوش اروپایی در مجموع 39 ترکیب شناسایی شد. در این گونه نیز بیشترین مقدار اسانس در اواخر مرحله گلدهی به دست آمد. بیشترین اجزای این اسانس ترپینولن-4-اُل، گاما-ترپینن، آلفا-ترپینن، آلفا-ترپینئول، سابینن، لینالول و ترانس‎کاریوفیلن بود.

ارس (juniperus excelsa m.bieb)از سوزنی برگان ایران است و مطالعات بسیاری نشان داده است که دارای همزیستی مایکوریزایی می باشد. از آنجایی که همزیستی مایکوریزایی نقش مهمی در رشد و مقاومت گیاه دارد، در این پژوهش به بررسی نقش همزیستی مایکوریز بر برخی از خصوصیات تکوینی وشاخص های رشدی و فیزیولوژیک گیاه ارس پرداخته شده ایت. اثر همزیستی مایکوریزایی بر اندام های رویشی گیاه با استفاده از روش های سلول شناسی و بافت شناسی انجام گرفت و ساختارهای موجود در اندام ها و مریستم های رویشی مشاهده و بررسی شد. در مقایسه بین نمونه های همزیست افزایش جزئی حجم ریشه مشهود بود و در سایر اندام ها نیز تفاوت چشمگیری مشاهده نشد. شاخص های رشدی و فیزیولوژیک و همچنین آنزیم های آنتی اکسیدانی نیز در هر دو شرایط مایکوریزی و فاقد مایکوریز مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتو نتایج بررسی نشان داد برخی از شاخص های رشدی و فیزیولوژیک در گیاهان مایکوریز نیسبت به فاقد مایکوریز تفاوت معنی دار دارند از جمله افزایش در میزان کلروفیل ها، آنتوسیانین، فنول موجود در اندام های هوایی و ریشه و قند محلول در اندام های هوایی، که نتیجه ی آن رشد بهتر، میزان فتوسنتز بالاتر، مقاومت بیشتر نسبت به آفات و بیماری های گیاهی است. در حالی که کاهش چشمگیری در میزان قند محلول ریشه مشاهده شد که به دلیل مصرف قند در ریشه توسط قارچ است که یک موجود هتروتروف می باشد. همچنین افزایش جزئی در میزان پروتئین اندام های هوایی و ریشه و آنتوسیانین اندام های هوایی مشاهده شد که معنی دار نبود. همچنین تفاوت معنی دار در هیچ یک از آنزیم های آنتی اکسیدانی (کاتالاز، پراکسیداز،سوپراکسیددیسموتاز) در اندام های هوایی و ریشه مشاهده نشد و این موضوع می تواند به دلیل وجود این همزیستی از سال های بسیار دور و ایجاد یک برهم کنش تکاملی در طی این مدت بین قارچ مایکوریزی و گیاه باشد. کلمات کلیدی:مایکوریز، اندام های رویشی، مریستم، آنزیم های آنتی اکسیدانی، juniperus excelsa m.bieb

مسیر فنیل پروپانوئیدها به عنوان منبع غنی از متابولیت های گیاهی برای سنتز چوب ضروری است و به عنوان نقطه شروع برای تولید بسیاری از دیگر ترکیب های مهم درگیر در رشد و نمو گیاهان است. آنزیم pal اولین گام از مسیر فنیل پروپانوئید را کاتالیز می کند. ما در مطالعه حاضر ویژگی های طول کامل cdna pal نیشکر را مشخص کردیم. بیان ژن pal با استفاده از real – time pcr و روش مقایسه ای ??ct در اندام های مختلف نیشکر طی مراحل نموّی مختلف مطالعه شد. مطالعه بافت شناسی، فعالیت آنزیم و میزان فنل کل در اندام های مختلف طی مراحل نموّی مختلف نیز انجام شد. طول کامل cdna pal نیشکر با bp2118 حاوی 706 اسید آمینه بود که از طریق تعیین توالی مشخص گردید. مطالعه فیلوژنی و توالی اسیدهای امینه pal نیشکر شباهت بالای pal را با دیگر گونه های تک لپه مانند سورگوم، ذرت و بامبوس به ترتیب با 16/87 %، 93% ،96%شباهت نشان داد. نتایج نشان می دهد که pal نیشکر در همه اندام ها طی مراحل نموّی مختلف بیان می شود. بیشترین بیان ژن pal در ساقه طی مرحله رشد طولی بود و کمترین بیان ژن pal در برگ طی مرحله جوانه زنی مشاهده شد. بررسی روند تغییر های فعالیت آنزیم در اندام های مختلف طی مراحل نموّی بیانگر فعالیت بالای آنزیم pal در برگ در تمام مراحل نموّی و در غلاف برگ طی مرحله پنجه زنی بود. در ساقه فعالیت آنزیم طی مرحله رشد طولی و در ریشه طی مرحله جوانه زنی افزایش یافت. بررسی های ما نشان داد در بررسی روند تغییر های میزان فنل کل، بیشترین میزان فنل کل در برگ طی مراحل جوانه زنی و بلوغ، در غلاف برگ طی مرحله جوانه زنی، در ساقه طی مرحله رشد طولی و در ریشه طی مرحله بلوغ بود. فعالیت آنزیم pal با میزان فنل کل در اندام های مختلف طی مراحل نموّی مختلف گیاه مذکور مطابقت داشت. علت تفاوت میزان این ترکیب های در سطح اندام های مختلف را می توان به دلیل وجود هتروژنتی در بافت های مختلف و ویژگی های شیمیایی و بیوشیمیایی این ترکیب ها نسبت داد. pal به عنوان یک آنزیم مسیر فنیل پروپانوئیدی، نقش اساسی در نمو نیشکر به ویژه بافتهای چوبی شده بازی می کند.

در این پژوهش ساختار تشریحی اندام های رویشی، زایشی و مراحل تکوین دانه گرده، تخمک و رویان گیاهان رزماری و اسطوخودوس با استفاده از روش های متداول سلول، بافت شناسی و با به کارگیری میکروسکوپ نوری بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان دادند که ساختار تشریحی اندام های رویشی، مریستم های راسی رویشی و زایشی و اندام های گل این گیاهان، تکوین دانه های گرده و مادگی آن ها، با ساختار عمومی تشریحی و تکوینی گیاهان دولپه و گیاهان تیره نعنا مشابه است. در گیاهان رزماری ریشه های فرعی به سرعت به ساختار پسین می روند و در آن ها کامبیوم استوانه مرکزی تمایز سریع تر و مشخص تری از لایه زاینده پوست دارد. در ساختار ساقه فراوانی بافت کلانشیم در زیر اپیدرم به ویژه در چهار گوشه ساقه قابل توجه است. حضور کرک های ترشحی از تیپ تک سلولی و یا دو سلولی و کرک های محافظ منشعب مطبق بر سطح ساقه و برگ از ویژگی های دیگر قابل توجه است. به منظور بررسی خاصیت ضد جهشی و ضد سرطانی رزماری و اسطوخودوس، در فصل تابستان و پاییز بخش های مختلف گیاهان از جنوب شرق تهران جمع آوری شدند. عصاره های متانولی، اتانولی و آبی اندام های مختلف مورد مطالعه قرار گرفتند. بررسی فعالیت ضد جهشی و ضد سرطانی با بهره گیری از آزمون ames و نیز استفاده از سویه سالمونلا تیفی موریوم ta100 که از پروفسور ایمز دریافت گردیده بود، انجام شد. در این پژوهش اثر ضد جهشی (بدون s9) و ضد سرطانی (در حضور s9) عصاره ها که از طریق شمارش کلنی های برگشتی در مقایسه با شاهد مثبت حاصل می شود، به اثبات رسیده و سنجیده شد. عصاره های گل آذین رزماری در هر دو فصل، در غیاب و حضور s9 توانی بیش از 40% برای مهار جهش ها از خود نشان دادند، در حال که تنها عصاره متانولی گل آذین اسطوخودوس در پاییز در غیاب و حضور s9 دارای توان مهار بیش از 40% بود. در مقایسه دو گیاه، عصاره های رزماری نسبت به اسطوخودوس توان مهار بالاتری نشان دادند و در مقایسه دو فصل، عصاره های فصل پاییز توان مهار بالاتری نشان دادند. از جنبه غلظت آنتی اکسیدان های تام (tac)، اسانس های رزماری در پاییز و تابستان بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی را داشتند و اسطوخودوس در تابستان کمترین غلظت آنتی اکسیدان های تام را داشت.

زرین گیاه یا بادرنجبویه دنایی( .dracocephalum kotschyi boiss) یکی از گونه های دارویی و معطر نعناعیان است که در ارتفاعات شمالی و شمال شرقی ایران یافت می شود. این گیاه به خاطر اسانس زیاد و ترکیبات دارویی موثر در داروسازی بسیار مورد توجه است. زرین گیاه که بومی ایران محسوب می شود به علت شرایط خاص رویشگاه و برداشت بی رویه انسانی در خطر انقراض قرار دارد. با استفاده از تکنیک کشت بافت می توان در تولید و حفظ این گونه دارویی گام ارزشمندی برداشت. با توجه به اینکه خواب بذر زرین گیاه یکی از عوامل در خطر انقراض گرفتن این گونه محسوب می شود در این مطالعه شکست خواب بذرهای گونه زرین گیاه مطالعه گردید. بررسی ها نشان داد که پوسته بذر زرین گیاه سخت بوده و عامل اصلی خواب پیچیده آن است و اعمال تیمارهای فیزیکی موثرترین و ارزان ترین راه برای تسریع جوانه زنی بذرهای این گونه به شمار می آید . تیمار خراش مکانیکی و 12 ساعت غوطه وری در آب مقطر طی 14 روز86/6 % جوانه زنی و شاخص بنیه 0/725را نشان می دهد. در این پژوهش نتایج حاصل از کشت درون شیشه ای جداکشت های مختلف بدست آمده از دانه رست های سترون در محیط کشت ms دارای مقادیر متفاوتی از مواد تنظیم کننده رشد شامل بنزیل آدنین ( ba) و نفتالیک اسید(naa) بررسی شد. در پژوهش انجام شده از جداکشت های هیپوکوتیل و برگ لپه ای 14 روزه استفاده شد. محیط کشت های تعریف شده برای هیپوکوتیل تنها به کالوس زایی انجامید، در حالی که برگ های لپه ای 7 روزه کشت شده درمحیط کشت ms دارای مقادیر 1 میلی گرم بر لیتر ba و 1 میلی گرم بر لیتر naa بیشترین درصد باززایی مستقیم را طی 7 روز نتیجه داد. نتایج باززایی غیر مستقیم نشان داد که بیشترین درصد کالوس زایی مربوط به ریزنمونه های برگ لپه ای کشت شده در محیط کشت 0/5 میلی گرم بر لیترba و 0/5 میلی گرم بر لیتر naa است که کالوس های منتقل شده به محیط کشت 2میلی گرم بر لیتر baو 0/2 میلی گرم بر لیتر naa %33/3 باززایی را نشان داد. همچنین به منظور القای نوساقه از طریق باززایی غیر مستقیم با واکشت متوالی در محیط کشت القای کالوس بیشترین درصد باززایی از کشت برگ لپه ای در محیط کشت 1 میلی گرم بر لیتر ba و 1 میلی گرم بر لیتر naa با 50/3 % باززایی گزارش شد. با توجه به نتایج و تعریف تنها یک محیط کشت القای کالوس این مسیر برای باززایی غیر مستقیم نوساقه گونه زرین گیاه بهینه گزارش می شود. در بخش آخر این پژوهش نیز بررسی اندام های رویشی گیاه دانه رست و گیاه حاصل از باززایی غیر مستقیم بررسی شد که طی آن مشخص گردید گیاه باززا شده تفاوتی با گیاه دانه رست از لحاظ ساختار رویشی ندارد.

ازگیل ژاپنی (e.japonica) متعلق به خانواده رزاسه (rosaceae) و دارای خواص دارویی و آنتی اکسیدانی است. پژوهش حاضر در مورد بررسی ساختار تشریحی و مراحل تکوینی گیاه ازگیل ژاپنی در دو مرحله¬ی رویشی و زایشی می باشد. تثبیت نمونه ها انجام شد و رنگ آمیزی برش های دستی با آبی متیلن و کارمن زاجی و رنگ¬آمیزی برش های میکروتومی با رنگ ¬های هماتوکسیلین و ائوزین صورت گرفت. فراساختار دانه¬های گرده با استفاده از روش وود هاوز و میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی شد. فعالیت آنتی¬اکسیدانی میوه ازگیل ژاپنی با استفاده از روش به دام¬اندازی رادیکال آزاد ((dpph و محتوای فنل تام آن¬ها با روش فولین سیوکالتو انجام شد. روزنه اپیدرم برگ از نوع آنموسیتیک و کلانشیم در برگ و ساقه به صورت مماسی و در دمبرگ، به شکل زاویه دارتشخیص داده شد. لایه¬های تشکیل دهنده دیواره بساک از خارج به داخل شامل اپیدرم، مکانیکی، میانی و تاپی بودند که نوع لایه تاپی به صورت ترشحی شناسایی شد. شکفتن بساک با روش طولی صورت گرفت. درگیاه ازگیل ژاپنی تخمدان تحتانی و دارای دو تخمک واژگون با تمکن محوری است. آرایش تتراد درتخمک به صورت خطی بود. دانه گرده ازگیل ژاپنی سه شیاره با تزئینات سطح اگزین از نوع مخطط است. همبستگی معنی دار بین قدرت آنتی اکسیدانی و محتوای فنل تام در این گیاه گواه بر این بود که ترکیبات فنلی مسئول اصلی خاصیت آنتی اکسیدانی این گیاه می باشند.

مهندسی ژنتیک روش مناسبی برای تنوع گسترده در گیاهان رز فراهم می سازد. پیش نیاز عمومی این روش ایجاد یک سیستم باززایی کارامد و مناسب است.در این ابتدا اندام زایی و رویان زایی پیکری در 3 رقم بررسی شد. برای انتخاب رقم مناسب با هدف تغییر رنگ به سمت آبی از روش اگرواین فیلتریشن استفاده گردید. در مرحله اول به منظور بهینه سازی انتقال ژن در رز هیبرید از ژن gus و ریزنمونه مریستم انتهایی استفاده شد. سپس در مرحله دوم، شاخص های نوع مریستم، روش تلقیح و همچنین محیط تلقیح و هم کشتی با استفاده از ژن ccf3´5´h مورد ارزیابی قرار گرفتند.

دراین پژوهش اندامهای رویشی و زایشی گیاه اندیو (.cichorium endivia l)در مراحل مختلف نموی مورد بررسی قرار گرفت و همچنین فراساختار دانه گرده با میکروسکوپ الکترونی نگاره بررسی شد و فعالیت آنتی اکسیدانی برگ این گیاه نیز در مراحل مختلف نموی به روش مهار رادیکال های dpph مورد سنجش قرار گرفت و ارتباط فعالیت آنتی اکسیدانی با ترکیبات فنلی موجود در برگ نیز در هر مرحله تکوینی مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیری میزان ترکیبات فنلی به روش فولین سیوکالتو انجام پذیرفت.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

در این پژوهش جوانه های نیمه رس گیاه پده قبل از طویل شدن و باز شدن، جمع ژآوری و در دمای 4 درجه سانتی گراد برای اعمال تیمار سرما نگهداری شدند. بساکها پس از تعیین مرحله تک هسته ای دانه های گرده در محیط پایه ms با غلظتهای متفاوت هورمون های 2,4-d و kin کشت شدند و در شرایط متفاوت تاریکی و روشنایی قرار گرفتند. بهترین تیمار هورمونی برای کالوس زایی 2,4-d به مقدار 2 میلی گرم بر لیتر و kin به مقدار 0/1 میلی گرم بر لیتر معرفی شد. به منظور القای تشکیل نو شاخه، کالوسها پس از رشد به شرایط روشنایی و نحیط کشتهای متفاوت wpm و ms به همراه غلظتهای مختلف هورمونهای ساقه زا منتقل شدند. بهترین محیط کشت برای ساقه زایی ms تکمیل شده با هورمون ba با غلظت 2 میلی گرم بر لیتر و naa به مقدار 0/1 میلی گرم بر لیتر معرفی گردید. به منظور ایجاد گیاه کامل و القای ریشه زایی، نوشاخه ها به محیطهای مختلف ریشه زاشش منتقل شدند و بهترین محیط wpm به همراه هورمونهای iba به مقدار 0/1 میلی گرم بر لیتر و naa به مقدار 0/1 میلی گرم بر لیتر مشخص شد. پس از ریشه زایی کافی، گیاهان به گلدان منتقل شدند. به منظور آگاهی از تغییرات هسته شناسی و ساختاری گیاه در طی کشت بساک ، بررسیهای مقایسه ای بین نمونه های طبیعی و نمونه های حاصل از کشت در شیشه با استفاده از روشهای متفاوت سلول-بافت شناختی به عمل آمد. مطالعات سیتوژنتیکی بر روس ریشه گیاهان باز زایی شده نشان داد که تعدادی از گیاهان نو پدید هاپلوئید (n 19)_ و هاپلوئید مضاعف (2n 38) بودند و درجات متفاوتی از آنیوپلدئیدی نیز مشاهده شد. گیاهان هاپلوئید حاصل از کشت بساک رشد طولی زیادی نداشتند و مریستم راسی آنها در مقایسه با مریستم راسی گیاهان طبیعی که محدب و گنبدی شکل است ، مسطح و کوتاه می باشد. در بررسی ساختار ریشه، افزایش اندازه سلولهای منطقه پوست و افزایش فضاهای بین سلولی، کاهش محدوده استوانه مرکزی و در بررسی ساقه هاپلوئید گسترش بافت مغز و کاهش منطقه آوند چوب ، در برگ افزایش حجم باخته های پارانشیم کلروفیلی نرده ای و در بررسی روزنه ای افزایش نسبی تعداد روزنه های گیاه هاپلوئید در مقایسه با گیاهان دیپلوئید دیده شد. بررسی مراحل تکوین گرده از مرحله تشکیل سلول مادر گرده تا رسیدن به دانه های گرده جوان نشان داد که این مراحل مشابه با تکوین گرده در سایر گیاهان دو لپه ای می باشد.

گیاه کلم زینتی از تیره کلمیان می باشد که کاربردهای غذایی، دارویی و زینتی وسیعی دارند. اهداف این پژوهش از این قرار است : 1 - بررسی اثرات عصاره کلم زینتی بر برخی کشتهای گیاهی. 2 - مطالعه تاثیرات عصاره این گیاه بر رشد ریشه، محور روی لپه و محور زیر لپه و نیز تاثیر آن بر رویش لوله گرده، ریشه اولیه و جوانه زنی بذر برخی گونه های گیاهی. 3 - کسب آگاهیهای بیشتر از ویژگیهای ریختی و تشریحی اندامهای مختلف گیاه به ویژه مریستم ها و تحولات آنها و چگونگی تشکیل گلها. 4 - بررسی مراحل تکوین گرده کلم زینتی.

دانه های سویا glycine max رقم ویلیامز پس از تلقیح با باکتری همزیست brady rhizobium japonicum در مزرعه تحقیقاتی کشت شدند و هر 10 روز یک بار آبیاری شدند. حدود 10 روز قبل از گلدهی، گیاهان با محلولهای متانولی با غلظتهای 10، 25 و 50 درصد، در مدت 4 روز الکل پاشی شدند. پس از گذشت دوره رشد رویشی و زایشی گیاهان برداشت شدند و ویژگیهای ریخت شناسی و اجزاء عملکردی آنها بررسی شد. نمونه هایی از گلها و برگها نیز برای بررسیهای میکروسکوپی انتخاب شدند و با استفاده از روشهای متداول سلول - بافت شناسی به بررسی مراحل تکوین آنها پرداخته شد. یافته ها نشان می دهند که تیمار متانولی تفاوت معنی داری را در تعداد شاخه ها و میانگین طول میانگره در ساقه اصلی ایجاد می کند بخه نحوی که تعداد شاخه ها افزایش ولی میانگین طول میانگره در نمونه های تیمار شده کاهش می یابد. بررسی اجزاء عملکردی نشان می دهد که تحت تاثیر تیمارهای متانولی افزایش معناداری در وزن هزار دانه و تعداد نیامکها ایجاد شده است و این به آن معنی است که تیمار متانولی به خوبی عملکرد گیاهان مورد آزمایش را افزایش داده است . به منظور بررسی اثر متانول بر جوانه زنی دانه ها، محلولهای 5ˆ1، 3، 5 و 7 درصد متانول بر دانه های سویا اثر داده شد ولی معلوم شد که غلظتهای 3، 5 و 7 درصد باعث کاهش درصد جوانه زنی و حتی سوختگی لپه ها (خصوصا در غلظت 7 درصد) می شوند ولی غلظت 5ˆ1 درصد متانول اثر مفید یا مضری بر جوانه زنی نداشت . مطالعه میکروسکوپی نمونه ها نشان داد که: الف) تعداد دانه های گرده در نمونه های تیمار شده و ضخامت گزین دانه های گرده افزایش یافته است . ب) سلولهای تاپی تا آخرین مراحل نموی دانه های گرده باقی مانده اند. ج) تترادها در دیواره کالوزی نظم بیشتری یافته اند. از دیگر عوامل شیمیایی که اثرات آن بر جوانه زنی دانه های سویا و رشد گیاهان نورسته بررسی شد، آمونیاک بود. آمونیاک با غلظتهای 25ˆ0، 5ˆ0 و 1 درصد بر دانه های سویا اثر داده شد و در هر 3 حالت سوختگی هایی در لپه ها مشاهده شد و تارهای کشنده به تعداد بسیار ناچیز تشکیل شدند و درصد جوانه زنی دانه ها و رشد دانه رستهایی که تحت تاثیر آمونیاک قرار گرفته بودند بسیار کمتر از گیاهان شاهد بود. از نظر ساختار تشریحی در محور زیر لپه دانه رستهای تیمار شده تغییری محسوس به چشم نخورد اما در ریشه چه این دانه رستها، اپیدرم کمتر کوتینی شده بود و تمایز چوب نسبت به شاهد کمتر بود. همچنین اثر میدان مغناطیسی بر جوانه زنی دانه های سویا بررسی شد و نتیجه گرفته شد که دانه های سویا با میدان مغناطیسی با شدتهای 6ˆ55 گوس و 2ˆ0 کیلوگوس سبب افزایش درصد جوانه زنی می گردد. بررسی تشریحی دانه رستهایی که تحت تاثیر میدان مغناطیسی قرار گرفته بودند نشان داد که تمایز ساختار چوب و آبکش پسین در نمونه های تیمار شده بسیار سریعتر از نمونه های شاهد است . ولی در ساختمان محور زیر اپه دانه رستهای تیمار شده نسبت به شاهد تغییری قابل مشاهده نبود. از دیگر عوامل شیمیایی که اثرات آن بر جوانه زنی دانه های سویا و رشد گیاهان نورسته بررسی شد دما بود. دانه های سویا در دمای 4، 13 و 21 (شاهد) درجه سانتیگراد قرار داده شدند در دمای 4 درجه سانتیگراد درصد جوانه زنی بسیار پائین بود و ریشه چه مدتی پس از تشکیل از بین رفت . در دمای 13 درجه سانتیگراد نیز درصد جوانه زنی از شاهد کمتر بود و دانه رستها نیز طول کمتری نسبت به شاهد داشتند.

1 - بررسی مقایسه ای ویژگیهای ساختار تشریحی - تکوینی گیاه مامیران بزرگ ‏‎(chelidonium majus l.)‎‏ در نواحی جنگلی و غیرجنگلی. 2 - بررسی اثر عصاره های گیاهان نواحی جنگلی و غیرجنگلی مامیران بر روند تقسیم یاخته های گیاهی در مریستم های ریشه پیاز معمولی ( خوراکی). 3 - بررسی اثر عصاره های گیاهان نواحی جنگلی و غیرجنگلی مامیران در مراحل رویشی و زایشی بر جوانه زنی بذرهای تک لپه (ذرت)و دولپه(نخود). 4 - بررسی اثرات ضدمیکروبی بخش های هوایی و زیرزمینی گیاه مامیران در مراحل رویشی و زایشی .

زنگی دارو ‏‎asplenium scolopendrium‎‏ سرخسی همیشه سبز است که در مناطق سایه دار در جنگلهای شمال ایران می روید. این گیاه متعلق به خانواده ‏‎polypodiaceae‎‏ از شاخه پتریدوفیتا است که مصارف زینتی دارد.

اثر آلودگی هوا بر نمو لایه های دیواره بساک ، میکروسپورزایی ، ساختار دانه های گرده، رهایی محتویات درونی دانه های گرده، میزان پروتئین کل گرده ، نیمرخ الکتروفورزی پروتئین دانه های گرده، آلرژی زایی دانه های گرده و شناسایی آلرژنها در سه سرده گل طاووسی ، گل جعفری و گل توری مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است.

دراین پژوهش تاثیرات پرتو فرابنفش بر روی جوانه زنی و رشد اولیه دانه رست ها درگیاه گوجه فرنگی بررسی شده است.

در این پژوهش ساختار تشریحی - تکوینی مریستمهای رویشی، زایشی، اجزای ساختاری گل، نمو بساک و تخمکها تاتشکیل رویان در دو گونه از سرده مریم گلی ‏‎(salvia officinalis l.s sclaren l)‎‏ از تیره نعنا ‏‎(labiatae)‎‏ با استفاده از روشهای متداول سلول - بافت شناختی و با کمک میکروسکوپهای نوری بررسی و مقایسه شد. شمارش کروموزومی و مقایسه وضع کروموزومهای بین دو گونه انجام شد و خواص ضدمیکروبی عصاره های آبی و متانولی 80% با تاثیر این عصاره ها بر سویه هایی از باکتریها و قارچها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مجموع ساختار تشریحی مریستمها و مراحل تکوین بخشهای مورد مطالعه دراین دو گونه مشابه می باشد. مریستمهای راسی رویشی از نوع برجسته (محدب)، گل آذین نامحدود و از نوع سنبله - گرزن است. تشکیل پریموردیمومهای کاسبرگی و گلبرگی تقریبا همزمان و مقدم بر تشکیل پریموردیومهای پرچمی است. در بساکها سلولهای تاپتومی از نوعی ترشحی، اغلب دو هسته ای تترادها با آرایش چهار وجهی (رومبوئیدیک)، گردها تقریبا کروی و شش منفذی هستند. مادگی دو برچه ای، تمخکها واژگون و دارای یک پوشش کاملا رشد یافته می باشند.رویانها دارای بخش تنه ای گسترش یافته و دولپه بسیار کوچک هستند. بافت آندوسپرم در خارج از لپه گسترش زیادی دارد. بررسی ها عدد کروموزومی را برای گونه ‏‎‏‎s.officinalis‎‏ ‏‎2n=14 ‎‏ و برای گونه ‏‎2n=22 s.sclarea‎‏ نشان داد. بررسی خواص ضدمیکروبی عصاره ها به روش اندازه گیری قطر هاله مهار رشد و تعینی حداقل غلظت موثر نشان داد که عصاره های آبی تنها بر باکتری استافیلوکوکوس اورئوس اثر مهار رشد از نوع باکتری کشی و عصاره های متانولی بر روی همه باکتریها و برخی قارچهای مورد آزمایش اثر مهار رشد داشتند. عصاره ها در مرحله زایشی خواص ضدمیکروبی بیشتری داشتند و حداقل غلظت موثر ‏‎(mic)‎‏ برای عصاره های متانولی بر باکتریها حدود 50 میلی گرم بر میلی لیتر بوده است.

چکیده ندارد.

دانه های سویا ‏‎glycine max l. merr‎‏رقم هیل و پرشینگ پس از تلقیح با باکتری همزیست ‏‎rhizobium japonicum‎‏ در مزرعه تحقیقاتی مورد کشت قرار گرفت، در مراحل بین ‏‎v5-r1‎‏ گیاهان مورد پژوهش توسط تیمارهای اتانلی و متانلی با غلظهای 10، 20 و 30 درصد در مدت سه روز الکل پاشی شدند. پس از گذشت 10 روز از اعمال تیمارهای الکلی نمونه های از گلهای گیاهان تحت تیمار و شاهد برای بررسیهای میکروسکوپی انتخاب شدند و با استفاده از روشهای متداول سلول بافت شناسی، مراحل تکوینی آنها مورد بررسی قرار گرفت. میزان کلروفیلهای موجود در برگ گیاهان نیز مورد سنجش قرار گرفت. پس از گذشت دوره رشد رویشی و زایشی، گیاهان برداشت شدند، و ویژگیهای ریخت شناسی و اجزای عملکرد آنها بررسی شد. در بخشی دیگر از پژوهشها تاثیر اتانل و متانل بر روی گندم از تک لپه ایها نیز مورد پژوهش قرار گرفت، به همین منظور دانه های گندم ‏‎tritiucm aestivum‎‏ رقم تجن در گلدانهای هم اندازه در اوایل فصل پاییز کشت شدند. در طی مرحله رشد رویشی (در مرحله 4 الی 5 برگی) تیمارهای الکلی اعمال شد، پس از گذشت 10 روز از اعمال تیمار، پارامترهای چون میزان کلرویل، میزان فتوسنتر، تنفس و نقطه جبران مور اندازه گیری قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن بود که تیمارهای اتانلی و متانلی توانسته است تفاوت معنی داری را در ارتفاع گیاه، قطر ساقه اصلی و تعداد شاخه های فرعی گیاه سویا ایجاد کند به نحوی که ارتفاع گیاه در اثر تیمارهای الکلی (اتانلی و متانلی) کم می شود و در مقابل قطر ساقه اصلی و نیز تعداد شاخه فرعی افزایش می یابد، در اثر تیمارهای الکلی بر روی گندم مشاهده گردید که تغییرات معنی داری در میزان کلروفیلها ایجاد نشد، میزان فتوسنتز و تنفس نیز نسبت به شاهد کاهش نشان داد و در کل میزان نقطه جبران نیز نسبت به شاهد بالاتر بود. در میزان کلروفیهای کل و کلروفیل ‏‎a‎‏ گیاه سویا در اثر تیمارهای سنگین اتانلی نسبت به شاهد تفاوت معنی داری به وجود آمد، به نحوی که موجب افزایش این رنگیزه ها شد. بررسی اجزای عملکرد نشان داد که افزایش معنی داری در تعداد نیامک هر گیاه، وزن 50 نیامک و نیز وزن هزار دارنه در اثر تیمارهای الکلی نسبت به شاهد در گیاه سویا مشاهده گردید که در کل بر میزان عملکرد گیاه افزوده است. درصد چربی در دانه های حاصل گیاهان، تیمار شده سویا با الکل کاهش یافته ولی در مقابل بر میزان درصد پروتئین دانه ها افزوده شده است. مطالعه میکروسکوپی برشهای گلهای گیاهان شاهد و تحت تیمار که به روشهای سیتوهیستولوژیکی تهیه و رنگ آمیزی شدند نشان دادند که:1) روند کلی تکوین اجزای پوششی و زایشی در گیاهان تحت تیمار الکل مشابه با مراحل تکوین گیاهان شاهد است. اما در گلهای تیمار شده با الکل:- قطر دانه های گرده در اثر تیمارهای الکلی کاهش یافته- دانه های گرده اغلب چروکیده و حفره دار شده و وضعیت عادی خود را از دست دادند،- سلولهای تاپی تا انتهای تکوین دانه گرده باقی ماندند-در برخی موارد در اثر تیمارهای سنگین متانلی، دیواره مکانیکی خراب شده است. - ذرات ذخیره ای در دانه های گرده افزایش یافته است. - پوششهای تخمک رشد بیشتری نسبت به شاهد نشان می دهند.- الگوهای تشکیل تتراد تخمکی در برخی موارد از حالت خطی و ‏‎t‎‏ شکل به تترادهای توده ای تغییر شکل یافته است. - پوششهای هسته ای در کیسه رویانی تحت تیمار به خوبی مشخص نمی باشد.‎‏