نام پژوهشگر: علی محمد سلمان زاده
رمضان قباد پور قورد اصغر مصلح آرانی
چکیده اثرات شوری خاک بر تجمع املاح (سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم)، اسیدآمینه پرولین و قند محلول در برگ آتریپلکس،لاکت، و گز در منطقه چاه افضل اردکان یزد و ایستگاه صدوقی مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح کاملآ تصادفی در سه تکرار و در سه فصل بهار، پاییز، و زمستان انجام شد. نتایج نشان می دهد که مقدار قند محلول در گونه گز دارای تفاوت معنی داری با گونه های آتریپلکس و لاکت است. ولی مقدار پرولین در بین سه گونه تفاوت معنی داری را در طول سه فصل نشان نمی دهد. آنالیز خاک رویشگاه گیاهان مورد نظر نشان می-دهد.که مقدار شوری خاک واملاح در خاک چاه افضل بیشتر از ایستگاه صدوقی است. در حالی که آنالیز مربوط به نتایج بافت گیاهان مورد نظر نشان می دهد. که تفاوت اصلی در عنصر سدیم می باشد به طوری که مقدار سدیم در لاکت از گونه های آتریپلکس و گز بیشتر بود. درانتها گیاه لاکت با جذب املاح به ویژه سدیم تنظیم اسمزی انجام می دهد. و گونه های آتریپلکس و گز با سنتز قند های محلول به ویژه در شوری های بالا و در شوری های پایین با تولیدپرولین تنظیم اسمزی انجام می دهد.
زینب سلیمانی پولادوند حمید سودایی زاده
خشکی به عنوان تأثیر گذارترین عامل بر رشد گیاه از جایگاه ویژه ای در میان تنش های محیطی برخوردار است. مقاومت گونه های مختلف گیاهی در برابر تنش خشکی متفاوت می باشد. کهورازجمله درختانی است که در پاره ای از مناطق خشک ایران از پراکنش مناسبی برخوردار می باشد. تاکنون تحقیق جامعی در زمین?مقایسه مقاومت به خشکی گون?های مختلف کهور موجود در ایران صورت نگرفته است. در این تحقیق پاسخ سه گون? کهور دره ای p rosopis koelziana))، سمر(prosopis juliflora) و کهور ایرانی(prosopis cineraria) به تنش خشکی در سه مرحله جوانه زنی، دانه رست و بلوغ مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی جوانه زنی،آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکراردر محیط آزمایشگاه انجام گردید. از محلول پلی اتیلن گلیکول (peg) جهت ایجاد تنش های خشکی 0، 1-، 3- و 5- بار استفاده شد. درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه دانه رست ها و همچنین میزان پرولین و قند های محلول اندام های هوایی گیاهچه ها اندازه گیری شد. در شرایط صحرایی در رویشگاه این گونه ها در استان هرمزگان تغییرات فصلی پرولین، قند و میزان پتاسیم و سدیم در برگها اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که در شرایط آزمایشگاهی با افزایش خشکی درصد و سرعت جوانه زنی در هر سه گونه و ریشه چه و ساقه چه در دو گون? کهور ایرانی و دره ای به طور معنی داری کاهش یافت. سمر در مرحل? جوانه زنی تأثیر منفی کمتری را در برابر افزایش تنش خشکی از خود بروز داد. همچنین تنش خشکی باعث افزایش میزان قند و پرولین دو گون? کهور دره ای و سمر و افزایش مقدار پرولین در گون? کهور ایرانی در دانه رست شد در حالیکه با افزایش تنش خشکی میزان قند در کهور ایرانی در دانه رست ها کاهش یافت. نتایج این تحقیق در شرایط صحرایی نشان داد که تجمع پرولین و قند های محلول در تابستان بیشتر از فصول دیگر بود. همچنین مقدار سدیم و پتاسیم در گون? سمر نسبت به گونه های دیگر بیشتر بود. مقدار این یون ها در سمر مشابه پرولین و قند در فصل تابستان نسبت به فصول دیگر بیشتر بود. پاسخ مشابه گونه های کهور در دو مرحله بلوغ و دانه رستی نشان می دهد که افزایش این مواد می تواند به عنوان مکانیسم های مقاومت به خشکی در این گیاهان مورد توجه قرار گیرد. از طرف دیگر مقاومت به خشکی گون? سمر به طور معنی داری نسبت به دو گون? دیگر بهتر بود که نشان از سازگاری بهتر در این گونه در برابر تنش خشکی دارد. بعد از سمر، کهور دره ای تحمل بهتری نسبت به تنش از خود نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق نتیجه گیری شد که اگر چه گون? سمر با مقاومت بالا به خشکی می تواند در برنامه ریزی و پروژه های اکوسیستمی به عنوان یک عنصر در ترکیب جنگلکاری ها و پوشش فضای سبز استفاده شود، باید از کاشت آن در مناطقی که گونه های بومی قدرت تجدید حیات طبیعی دارند و یا در مناطقی که با گونه های بومی امکان جنگلکاری وجود دارد خودداری شود.