روند خلق آثار هنری در ایران اغلب در چارچوب ارزش ها، سنت‏ها و مفهوم های درونی هنرمند شکل گرفته است. تجربه های گذشته نشان می‏دهد قلمرو هنر ایران هیچ گاه بسته و محدود نبوده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی، ایران همیشه با تمدن های بزرگ شرق و غرب به طور مستقیم در تماس بوده است. پدید آمدن دگرگونی در ساختار اجتماعی ایران را باید منبعث از روابطی دانست که ایرانیان در سطوح مختلف با غرب برقرار ساختند. ایرانیان با تمدن و معارف اروپایی در دوره قاجاریه آشنا شدند و در این دوره بود که ایران بدون واسطه با سیاست اروپایی روبرو شد. کاخ گلستان، کاخی قدیمی و با قدمت صد و پنجاه ساله است که معماری آن به تقلید از معماری دوره صفویه در دوره قاجار و به دستور ناصرالدین‏شاه ساخته شده است. این مجموعه، ترکیبی از کاشی‏های معماری قدیم و جدید دوره‎های زندیه، قاجاریه و پهلوی است که بیشتر تغییرات، تعمیرات و ساخت بناها به زمان قاجار برمی‎گردد که در این مبحث موضوع کاشی کاری های این کاخ مورد پژوهش محقق می باشد. در این پایان نامه به بررسی و تحلیل نقوش کاشی‏های کاخ گلستان از دیدگاه مردم شناختی و رابطه این نقوش با گرایش به غرب از جنبه های مختلفی از قبیل زیباشناختی، رنگ های به کار رفته در نقوش و رابطه آن ها با مفاهیم و ارزش های ایرانیان، ورود عناصر جدید در طرح‎ها و نقش های کاشی‎کاری‏های سنتی، تغییر نقش ها از سنتی به سبک جدید، لباس های سربازها و چهره افراد در کاشی‎کاری و تغییر نقش‏های گل از گل‎های سنتی مثل نیلوفر به گل سرخ یا رز پرداخته شده است.

از دیرباز دخشش هر جسمی توجه انسان را به خود جلب می کرده است و در این بین سنگ ها و فلزات گرانبها که درخشش یکی از ویژگی های بعدی آن هاست همیشه در نظر انسان بوده است و انسان شروع به جمع آوری آن ها کرده است . چیزی که انسان برایش مهم و گرانبها جلوه میدهد برای اهدا به بهترین ارزشمند ترین و یا مهم ترین اشخاص انتخاب میکند و همچنین جواهرات را برای استفاده خود در مراسم و اتفاقات و آیین های مهم در اشکال نماد های مختلف نیز به کار می برد و با توجه به مورد مطالعه ی این تحقیق که موزه ی جواهرات ملی نیز میباشد به تحقیق مردم شناسی ، اشیاء موزه ، شناسی اشیا موزه ، که همان بررسی نمادها و کارکرد آن هاست می پردازیم. نماد ها در ادیان عقایدی را تثبیت می کنند که میتواند بر پوشش و رفتار و گفتار افراد تاثیر گذار باشد و باید گفت گران قیمت ترین و ارزشمند ترین جواهرات و یا اثر هنری ، اثاری هستند که به نماد ها میپرداختند در جواهرات به طور کلی تعدادی از طرح های سنتی هستند ، که از گذشتگان به ما رسیده اند مثل طرح گل که به طور فراوان بر روی تاج و تخت و کمر بند و غیره به کار رفته است اما میتوان گفت برای تنوع گاه با هشت گلبرگ ، گاه با ده گلبرگ و یا در دوره قاجار با پنج گلبرگ به کار برده شده است این در حالی است که در دوره ی پهلوی این طرح به طور کامل از مد افتاده و جای خودرا به طرح های هندسی و خطوط مارپیچ داده اند . تعدادی دیگری از طرح ها هستند که از خارج وارد شده اند یک نمونه ازین کالاه های پر دار یا تاج با پر یا طرح پر است . پر بر روی کلاه خود یا تاج معنای فاتحانه دارد . در روایات ایرانی کیومرث اولین پادشاهی بود که تاج بر سر نهاده و همچنین بر روی بعضی از نقش های برجا مانده نشان میدهد زنان بلند پایه ی دربار نیز کلاهی مانند تاج بر سر مینهادند در شاهنامه فردوسی تاج در ترکیب هایی چون تاج بزرگی ، تاج و تحت و کلاه ، و نیز فرو تاج به کار رفته است . با این حال فردوسی بر خلاف سلاح و پوشش پهلوانان و شاهان جزویات تاج را وصف نمیکند بدین ترتیب در شاهنامه از اینکه در باره ی شکل و ویژگی های ظاهری تاج و شاهان آگاهی هایی به دست آورده شود درباره آیین تاج گذاری و شیوه رفتار شاه و بزرگان در این مراسم سخن به میان می آید آن طور که نه اشعار مرسومی بر می آید تاج نه تنها در کاخ شاهی قرار داده می شده است . بلکه در جریان نبود و یا در مسافرت هاد نیز آن را به عنوان نهاد سلطنت در بیرون اقامتگاه شاه می آویخته اند . و هم اکنون نیز در مراسم ملی رسمی در بین مردم از تاج استفاده می شود همانند تاج های عروسی که نه مانند آثاری شبیه به مراسم و یا آیین تاج گذاری به شکل قدیم است زیرا که فرد وارد مرحله و مقام جدید در زندگی خود میشود.

جادو یکی از پدیده هایی است که به اشکال مختلف در زندگی انسان ها نقش دارد. خاستگاه جادو بیش از همه در جوامع بدوی دیده می شود، به گونه ای که انسان بدوی از جادو در مناسبت های مختلف و به اشکال گوناگون بهره می گرفت. برای انسان بدوی، جادو جایگاه برجسته و خاصی دارد و جادوگران از شأن خاص اجتماعی برخوردارند. با این وجود، جادو، راه خود را در تمامی جوامع بشری و باورهای مردم باز کرد و از سطح یک باور بدوی به باورهای اسطوره ای تبدیل شد. خاستگاه جادو در ایران و باور به آن گرچه به یک نقطه تاریخی مشخص نمی رسد، اما این پدیده در ادبیات ایران به اشکال متفاوت حضور موثری دارد. در اسطوره های ایرانی رفتارهای جادوگرانه دیده می شود که نمونه بارز آن در شاهنامه فردوسی است. لذا برای درک و آشنایی بیشتر این پدیده اجتماعی به مطالعه و بررسی خاصی نیازمند است. در پژوهش حاضر سعی شده است جادو در شاهنامه را با نگاهی مردم شناسانه و با تبیین اندیشه های جیمز فریزر بررسی شود. در این پژوهش علاوه بر بیان انگیزه و شیوه های تحقیق، بنیان های جادو و تعاریف آن تبیین و سپس شاخه های جادو مانند طلسم، سحر، حرز و تعویذ بررسی شده است. بیان دیدگاه های مردم شناسان مانند مالینوفسکی، جیمز فریزر به همراه نظریه پردازان مردم شناس مانند گلیفورد گیرتز نیز تشریح شده است. سپس انواع جادو در شاهنامه به همراه دوره های مختلف با نمونه هایی از داستان های آن که در آن رفتارهای جادوگرانه نقش داشته اند، تبیین شده است. در پایان پژوهش حاضر سعی شده است براساس داده های شاهنامه نتیجه ای با نگاهی مردم شناسانه از رفتارهای جادوگرانه استخراج شود.

آثار به جا مانده از عصر هخامنشی نشان از آن دارد که آنها از هنر تجسمی دوری می جسته و از نمادها به نحو شایسته ای در آثار خود استفاده می کرده اند.نمادها در این عصر صرفا جهت زیبایی و تزیین به کارنمی رفت بلکه همه چیز نماد رمزی و قومی خاص خود را داشته و به کار بردن آنها دارای معانی و مفاهیم خاص خود بوده است، در حقیقت می توان گفت نمادها یک زبان یا نوشته بوده که با گذشت زمان فراموش گردیده است و یا معانی خود را از دست داده و کم کم در هنر ایران حالت تزئینی به خود گرفته است. این پژوهش سعی در بررسی توصیفی تحلیلی نمادهای به کار گرفته شده در عصر هخامنشی دارد.نمادهایی که در تندیس ها ،سنگ نگارها ،آثار به جا مانده از آن عصر به وضوح متجلی شده اند روش تحقیق این رساله مطالعه توصیفی و تفسیری نمادها و نشانه های به کار گرفته شده تندیس ها و تندیسکها در عصر هحامنشی است.

این پایان نامه می کوشد به بررسی چگونگی تولد، زندگی و مرگ گاو به عنوان یکی از اسطوره های ایرانی در فرهنگ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بومی ایرانیان باستان بپردازد. گاو در زندگی بومی ایرانیان دارای کاربردی است و در ایران باستان از دیرترین روزها و به اشکال مختلف دیده می شود. بررسی هایی که در سال های اخیر در گرگان و مازندران بر روی پیکره های گاو و گاومیش ساخته شده در 4000 سال پیش تا پیکره معروف گاوی که زانو زده و جام شرابی را به دست دارد مربوط به هزاره های پیش از میلاد مسیح در دوره عیلامی در جنوب غربی ایران است. این پیکره اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می شود نشانه هایی از ماندگاری اسطوره های مربوط به کیش گاو است. باور به نقش گاو در آفرینش، همچنان در فرهنگ امروز ایران دیده می شود. نمونه ای واقعی یا نمادین جانوران در اسطوره های ایران باستان آمده است و می توان آن را در منابع اوستایی، پهلوی و حتی فارسی دید. داده ها نشان می دهد که گاو نماد قدرت و نیروی تولید مثل است و همچنین با حاصلخیزی و تجدید حیات در ارتباط بوده و نقش حفاظت و نگهبانی بر عهده داشته است. ایرانیان باستان بر این باور بودند که با قربانی کردن این حیوان برکت و حاصلخیزی به سرزمین آن ها حاصل می شده است. یافته ها نشان می دهد فلات ایران یکی از خاستگاه های بنیادی اسطوره شناسی او در جهان بوده است. روش پژوهش بکار رفته در این تحقیق کتابخانه ای و اسنادی است.

لازمه توسعه و داشتن یک شهر مدرن ایجاد مراکز گسترده فرهنگی است تا همزمان با توسعه خدمات شهری، فرهنگ شهروندان نیز ارتقاء یابد. در ایران چند سالی است که نهضت فعالیتهای فرهنگی در شهرداری ها به خصوص در کلانشهرها ایجاد شده است. امروز نیاز اساسی جامعه شهری گسترش فرهنگ شهروندی است تا بتوان با مشارکت شهروندان، از آسیب های اجتماعی پیشگیری کرد. فرهنگسراها در واقع یکی از مهمترین اماکن فرهنگی به شمار می روند که به دلیل ارتباط نزدیک با خانواده می توانند بر روند فرهنگ سازی در خانواده موثر باشند و به دنبال آن بر فرهنگ عمومی جامعه تاثیر بسزا بگذارند. بی شک حوزه فرهنگ سنگ بنای مشارکت اجتماعی مردم در مدیریت شهری است و با توسعه مشارکت شهروندان حضور آنها در سایر عرصه ها افزایش چشمگیری خواهد یافت. هدف اصلی این تحقیق بررسی مردم شناختی فرهنگسراها و فعالیتهای هنری آنهاست. در این تحقیق از روش ژرفانگر همراه با مشاهده مشارکت آمیز، مصاحبه و استفاده از افراد آگاه و مطالعات کتابخانه ای و اسنادی بهره گیری شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که وجود قومیت های مختلف با خرده فرهنگهای متفاوت و یک دست نبودن منطقه4 از مواردی است که انجام کار فرهنگی در این منطقه را با مشکل مواجه کرده است. فرهنگسرای اشراق نقش مهمی در ایجاد یک فرهنگ و روش زندگی مشترک در بین مردم داشته و می تواند واسطه خوبی در جهت هماهنگی اعتقادات و روشهای مناسب زندگانی در بین مردم باشد. با توجه به مرکزیت داشتن منطقه7 و سطح متوسط مردم، شرایط کار بهتر بوده و شناخت فرهنگسرا نسبت به نیازهای جامعه و خواسته های مردم بیشتر بوده و در نتیجه کلاسها و دوره هایی که برگزاری می گردد بر اساس نیاز مردم برنامه ریزی می گردد و به موفقیت بیشتری دست یافته است.

هر شهر دارای هویت تجسمی خاص بوده که در گذر تاریخی آن آثار هنری مختلف از جمله مجسمه کاربرد های فرهنگی و زیبا شناسی مختلفی به همراه داشته است . حضور مجسمه و ساختار بدیع در فضا های مختلف شهری میتواند در بالا بردن سواد بصری شهروندان به لحاظ محتوا و ایجاد ارتباط عمومی موثر واقع شود . پژوهش حاضر به بررسی فرهنگ مجسمه های شهری و به تحلیل مردم شناختی مجسمه های شهری در منطقه11 شهر تهران می پردازد.روش این پژوهش روش مردم شناسی ژرفانگر بوده و در تحلیل اطلاعات از نظریات مکتب های کارکردگرایی استفاده شده است. پژوهش ابتدا به ارائه ی مطالعات نظری و اطلاعاتی راجع به مجسمه های معاصر ایران پرداخته و سپس نتایجی که در زمین تحقیق و با مطالعه ی تجربی واقعیت های اجتماعی و مصاحبه با عابرین وساکنین منطقه 11 به دست آمده را مورد بررسی قرار داده است. با بررسی کردن پاسخ های به دست آمده از جامعه ی پژوهش و دسته بندی مجسمه ها بر اساس کارکرد به نتایج قابل توجهی در خصوص دیدگاه افراد جامعه نسبت به هنر مجسمه های شهری و مجسمه معاصر ایران می رسیم.نتایج نشان می دهند که مخاطب مجسمه های شهری شاید دانش و تخصص هنری نداشته باشند اما برایشان اهمیت زیادی دارد که اثری که در شهر ارائه می شود از کیفیت اجرایی و هنری و همچنین موضوع خوبی برخوردار باشد و هر کجا که این نکات رعایت نشده بودند مخاطب اثر را مورد انتقاد قرار می دادند.

یکی از مناطق بسیار خوش آب و هوا¬ی تهران بزرگ درکه و دربند است ، که در این رساله به عنوان محدوده مطالعاتی مورد بررسی از منظر مهم "تحلیل مردم شناختی کشیدن دخانیات در کوهپایه تهران"قرار گرفته است. پژوهش حاضر می¬کوشد به بررسی و تحلیل مردم شناختی کشیدن دخانیات (قلیان)در کوهپایه های در بند و درکه بپردازد و با بهره¬گیری از روش مطالعه میدانی (مصاحبه ، مشاهده با تکنیک ضبط صدا، فیلم برداری) وشیوه فیش برداری(کتابخانه ای)تنظیم گردیده است. یافته¬های تحقیقاتی نشان می¬دهد که استعمال¬کنندگان دخانیات،به ویژه قلیان در کوهپایه تهران به خاطر فرار از واقعیات اجتماعی،فیگورهای فردی،کاهش اضطراب ،رفع خستگی و به رغم این که دخانیات را مضر برای طول عمر می¬دانند،از آن استقیال می¬کنندودر نهایت آمارها نشان می¬دهد این رساله با تکیه بر مصاحبه حضوری نگارنده با 50 نفر از استفاده کنندگان از قلیان در کوهپایه ها ، قهوه خانه ها،سفره خانه ها و مکان خصوصی صورت گرفته است. واژگان کلیدی : فرهنگ،مردم شناسی،قلیان،دربند،درکه،قلیان چاق کردن

مقاله حاضر می کوشد به بررسی تحلیلی نمادها، نشانه ها وتمثیلات موجود بر سنگ قبرهای ایرانی از منظر انسان شناختی باستان شناسی بپردازد. مرگ و تدفین از جمله مسائل مشترکی است که انسان پیش از اسلام و انسان عصر حاضر بطوری یکسان با آن مواجه است و به همین نسبت سنگ قبرها یکی از شاخصهای تدفین بشر با هر مذهب و با هر قومیت و ملیتی آنرا همواره مورد توجه قرار داده است. مطالعات انجام شده بر روی سنگ مزارها نشان میدهد که احتمالا این پدیده از اوایل دوره تاریخی به عنوان هنری سمبولیک وجود داشته و برخی از نقوش روی سنگ قبرها حکایت از تاریخ، فرهنگ، جغرافیا، باورها و اعتقادات مردم هر منطقه از ایران دارد که از دیدگاه مردم شناسی قابل تامل است. این مقاله به روش اسنادی و تکنیک عکسبرداری تنظیم گردیده است. محدوده مطالعاتی دراین رساله قبرستان های ظهیرالدوله و ابن بابویه و نگاهی به چند گورستان تاریخی در ایران است .

این پژوهش در نظر دارد به بررسی جایگاه اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی ، سیاسی و محیط شناسی عدد 12 از منظر نماد شناسی ، نشانه شناسی ، آدرس شناسی و تاثیرات گوناگون آن در گاهشماری ایران باستان بپردازد . یافته ها نشان می دهد که نه تنها عدد 12 یکی از اعداد کاربردی در زندگی درباریان و عوام مردم ایران بلکه عددی مهم در تاریخ سراسر دنیا به شمار می آمده است . این عدد علاوه بر عددی بنیادین در گاهشماری ایران در کشورهایی از قبیل چین، مصر ، یونان ، هند و پرو... نیز جزو اعداد اولیه در تنظیم زمان به شمار می رود. علاوه بر آن رد پای این عدد در ادیان مختلف مسیحیت ، یهودیت و اسلام همچنین در اساطیر ایران باستان و یونان نیز به چشم می خورد . برخلاف تصور عدد دوازده عددی است که جزء نقاط مشترک فرهنگ های مختلف جهان می باشد از اینرو نگارنده به بررسی آن پرداخته و جهت انجام پژوهش فوق از روش کتابخانه ای و اسنادی استفاده کرده است . واژه های کلیدی : انسان شناسی تصویری ، ایران باستان ، عدد 12، اعداد مقدس ، فرهنگ ، گاهشماری ، اسطوره

پژوهش حاضر، به بررسی و تحلیل کیفی از دیدگاه مردم شناختی اشتغال زنان در بازار تهران، دالان امین الملک پرداخته است. از جامعه آماری زنان شاغل در دالان امین الملک، 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. از آزمودنی ها با استفاده از مصاحبه محقق ساخته اطلاعات جمع آوری شد. یافته ها نشان دادند، فشارهای ناشی از مشکلات اقتصادی بر خانواده های ایرانی و سرپرست خانوار بودن زن و تحولات اجتماعی همانند تحصیلات و آزادی زنان در بخش انتخابات و مشارکت اجتماعی باعث تغییر ارزش و باورهای فرهنگی جامعه مردسالار ایران به ویژه جامعه مردسالار بازار بزرگ تهران شده است که این امر موجب وجود و تداوم حضور زنان در بازار تهران، دالان امین الملک گردید. بازار مکانی که سالیان طولنی فقط مردان در آن به فعالیت می پرداختند اکنون در اثر تغییر در نظام باورها و ارزشهای فرهنگی ، به مکانی تبدیل گردیده که در آن زنان نیز همانند مردان در آنجا به اشتغال مشغولند. واژگان کلیدی: بازار، دالان امین الملک، زنان، اشتغال، باورهای فرهنگی.

این پژوهش با عنوان " تحلیل مردم شناختی خشونت فرهنگی در آثار و فیلم های سینمایی ایرانی (مورد مطالعه فیلم جدایی نادر از سیمین ،چهارشنبه سوری،سگ کشی و بیست) " انجام شده است. هدف از انجام این پژوهش، شناخت و تحلیل مردم شناختی جنبه های مختلف خشونت فرهنگی در فیلم های سینمایی ایرانی می باشد .سوالات پژوهش عبارتند از: عرف و هنجارهای اجتماعی موجود در رابطه با خشونت فرهنگی مردان علیه زنان در فیلم های جدایی نادر از سیمین ،چهارشنبه سوری،سگ کشی و بیست به چه صورت بازنمایی شده است؟ خشونت فرهنگی شوهر علیه زن در چهار فیلم جدایی نادر از سیمین ،چهارشنبه سوری،سگ کشی و بیست به چه صورت بازنمایی شده است؟روش پژوهش تحلیل محتوا می باشد، چهار فیلم جدایی نادر از سیمین ،چهارشنبه سوری،سگ کشی و بیست به صورت نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. نتایج پژوهش نشان داد که در فیلم جدایی نادر از سیمین خشونت بیشتر از نوع روانی و جسمی بود.در فیلم بیست خشونت از نوع جسمی، روانی ،کلامی و اقتصادی می باشد .در چهارشنبه سوری از خشونت از نوع جسمی و روانی می باشد و در فیلم سگ کشی از نوع جسمی، روانی ،جنسی می باشدعلت خشونت در فیلمها وجود نظام پدر سالاری و مسائل فرهنگی و اقتصادی و مسائل ساختاری جامعه می باشد. کلید واژه ها: خشونت فرهنگی فیلم جدایی نادر از سیمین ،چهارشنبه سوری،سگ کشی و بیست.

چکیده استان کردستان دارای آیین ها و نمایش هایی است که از دیرباز در میان مردم این ناحیه از فلات ایران رواج داشته است، آیین ها و نمایش هایی که ریشته در آداب و رسوم کردها دارد. در این رساله تلاش شده است تا این آیین ها مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد، چرا که تا به حال کمتر به آن ها پرداخته شده است و به طور خاص آیین های نمایشی این ناحیه مورد بررسی قرار نگرفته است. همچنین این آیین ها همواره بهانه ای بوده است تا بسیاری از هنرمندان این ناحیه گوشه چشمی به آن ها داشته باشند و در آثار خود از عناصر و شیوه های آن ها استفاده کنند. در این رساله تأثیر این آیین ها و نمایش های بومی بر آثار برخی از کارگردانان کُرد ِ نام آشنای تئاتر از جمله قطب الدین صادقی، که همواره وام دار این آیین ها در آثارش بوده و توجه خاصی به کرد و فرهنگ غنی آن داشته و همچنین کارگردانان دیگری چون بهروز غریب پور و علیرضا حنیفی و هواس پلوک که بی تأثیر از این آیین ها و فرهنگ این ناحیه نبوده اند. کلید واژگان : آیین ، نمایش های بومی ، قطب الدین صادقی ، بهروز غریب پور ، علیرضا حنیفی ، هواس پلوک.

از آغازین زمان تمدن، مردم با گیاهان پیرامونشان ارتباط داشته اند. اعتقاد به قدرت شفادهی گیاهان شاید خیلی پیش تر از این که آن ها به ثبت برسند در میان مردمان وجود داشته است. گیاهان علاوه بر این که در زندگی و حیات مادی انسان ها نقش داشته اند، در شکل گیری ساختار اسطوره-ها، باورها و اعتقادات نیز دخیل بوده اند. وابستگی انسان به طبیعت به منظور تامین نیازهای اساسی مادی خود همچون خوراک، پوشاک و مسکن، بیش از همه با گیاه ارتباط می یابد، تعریف جامعه انسانی بدون توجه به وابستگی آن به قلمرو گیاهی معنا ندارد. بررسی چگونگی این ارتباط تنگاتنگ میان انسان و گیاه در قالب علم قوم گیاه شناسی انجام می گیرد. قوم گیاه شناسی ethnobotany علمی است میان رشته ای و از دیدگاه مردم شناسی، به مطالعه روابط بسیار پیچیده ای که بین انسان و گیاه وجود داشته و دارد می پردازد و رشته ای است فراگیر، زیرا هیچ گروهی از مردم را نمی توان یافت که زندگی ایشان به گیاهان وابسته نباشد، از گیاهان بهره برداری نکنند و بر نام گذاری و طبقه-بندی گیاهان در بوم گاهشان نپرداخته باشند. ایران به دلیل سابقه تاریخی طولانی و نیز اقوام، نژاد، زبان و اقلیم های متفاوت، کشوری سرشار از تجارب و آرا و عقاید طبی شفاهی است. مردم کرد کرمانج که این پژوهش با هدف بررسی مردم شناختی کاربرد گیاهان دارویی در درمان، میان آنان و با تکیه بر روش پژوهش میدانی تنظیم شده است نیز، از این تجارب طبی و روش های درمانی استفاده می کنند. به همین سبب و با توجه به این امر که حفظ تجربیات مردم و جمع آوری و مکتوب نمودن آن موجب احیاء این علم در کنار پیشرفت های طب مدرن می گردد، کابردهای مردمی گیاهان و دانش بومی آنان با مطالبی که در کتب قدیمی و مرجع ثبت شده و نیز کاربردهای درمانی نوین مقایسه شده و این نتیجه حاصل آمده که بسیاری از گیاهانی مورد استفاده در میان این مردم در پزشکی نوین نیز از جایگاه درمانی برخوردار هستند. همچنین بسیاری از روش های درمان مردمی مورد تایید می باشند.

تغذیه و راههای تامین خوراک منجر به پیدایش سازمان های اجتماعی ، تقسیم کار و بطور کلی سیستم های پیچیده جوامع بشری گردید . یکی از مهمترین عوامل شکل دهنده الگوی غذایی جامعه ، مجموعه عادات و فرهنگ غذا و تغذیه ای افراد آن جامعه است . غذا در چارچوب فرهنگ ابعاد متعدد و متنوعی می یابد و از جهات گوناگونی قابل مطالعه و بررسی می باشد . این پژوهش بصورت توصیفی از نوع کیفی است و پژوهشگر ، تحقیق را بصورت میدانی همراه با مشاهده مشارکتی انجام داده است و هدف از آن شناخت و تحلیل نقش خوراک در تهران قدیم و رابطه آن با فصلها می باشد. چارچوب نظری تحقیق از روش کارکردگرایی مالینوفسکی و ساختارگرایی لویی اشتروس استفاده شده است . غذا در چارچوب فرهنگ ابعاد متعدد و متنوعی می یابد و از جهات گوناگونی قابل مطالعه و بررسی می باشد . خوراک تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار گرفته است . در نتیجه میان خوراک و محیط جغرافیایی رابطه وجود دارد ، علاوه بر این عامل زیربنا یعنی اقتصاد نیز تاثیر بسیاری بر روی تغذیه دارد ، چنانچه نوع خوراک در اقشار ضعیف و کم درآمد با اقشار مرفه و ثروتمند متفاوت است که در این جا هم بعد فرهنگی و هم بعد جسمانی تحت الشعاع قرار می گیرد ، چرا که سوء تغذیه که تاثیر شدید جسمانی بر روی افراد بر جای می گذارد و فقر انواع گروه های غذایی مانند : پروتئین ها ، ویتامین ها و ... و نرسیدن مواد مورد نیاز بدن که با وضع مالی و اقتصادی خانواده ها در ارتباط است ، نشات می گیرد . در این پژوهش رابطه ای که بین غذاهای سنتی مردم تهران با محیط اقلیمی و فصول مورد بررسی قرار گرفته شده است .

از آنجا که شناخت ریشه های آیین ها از منظر انسان شناختی آیین، کمتر مورد توجه، تجزیه ،تحلیل و تفسیر پژوهشگران حوزه های مطالعاتی انسان شناسی قرار گرفته و از سویی دیگر، ورود صنعت و مدرنیته در فرهنگ مردم، جامعه دانشگاهی و پژوهشی را با نگرانی روبه رو کرده است، این پژوهش با هدف مطالعه مردم نگاری شهر سگزآباد با نگاهی ویژه به آئین های بومی سنتی در شهر سگزآباد از استان قزوین تنظیم گردیده است. در همین راستا ازنظریات کارکردگرایی برانیسلاو مالینوفسکی، تفسیر گرایی کلیفورد گیرتز و اشاعه گرایی کلارک ویسلر نیز استفاده شده است.روش پژوهشگر در این تحقیق روش کیفی(توصیفی، تحلیلی) است.پژوهشگر از طریق مصاحبه، مشاهده مشارکتی به صورت ژرفا نگر و با استفاده از روش های مطالعاتی میدانی، اسنادی و ابزارهای مطالعاتی مانند عکس، فیلم و ضبط صوت به انجام این امر مهم مردم شناختی فرهنگی اهتمام ورزیده است.و لذا آن چه که در این تحقیق بیان می گردد مختصری از ویژگیهای فرهنگی، تاریخی و جغرافیایی شهر سگزآباد از توابع شهرستان بوئین زهرا از استان قزوین که در آن سعی شده به ویژگیهای طبیعی( موقعیت ، حدود و وسعت ، آب و هواو کشاورزی و ... )و همچنین به ویژگیهای انسانی ( گویش، جمعیت ، سواد ، دین و ...) مورد بررسی قرار گرفته است. امید است نتایج حاصل از تحقیق نشانه ی راه دیگر محققان قرار گیرد

این جُستار در پی آن است به بررسی جنبه های انسان شناسی فرهنگی در کنش متقابل معنوی و مادی مردم محله امام زاده حسن(ع) تهران بپردازد. پرستش و تقدیس از دیرباز در بین اقوام گوناگون وجود داشته و عبادت جایگاه ویژه‎ای در بین ادیان و مذاهب دارد.دین اسلام نیز در این خصوص مستثنی نبوده و در این بین زیارت قبور،توسل جستن و شفاعت خواستن از اهم امور دینی تلقی میگردد. زیارتگاه‎ها با جذب شمار فراوانی از علاقه‎مندان و مریدان تأثیرات بسیاری را در زندگی مردم مسلمان گذاشته و تحولات سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و حتی اقتصادی را سبب گشته‎اند. اماکن مقدس قدرت تأثیرگذاری در ابعاد مختلف زندگی از لحاظ روحی و روانی می‎توانند داشته باشند. در این میان گرایش شدید و سریع جوانان به پوشش های متضاد با فرهنگ معنوی رایج در نظام خانوادگی و محدود شدن تدریجی محله امام زاده حسن(ع) در مبلمان شهری مورد پژوهش قرار گرفته است.یافته ها نشان می دهد که این امام زاده از کارکردهایی نهان و آشکار از منظر مردم شناختی برخوردار است و جزو فرهنگ خانوادگی مردم حمله در آمده است. ضمن اینکه تا کنون با رویکرد مردم شناسی درباره امام زاده حسن (ع) تهران پژوهشی آکادمیک صورت نگرفته بوده است.روش تحقیق در این رساله میدانی (مصاحبه و مشاهده) و روش کتابخانه ای بوده است.

چکیده ندارد.