silene l.بزرگترین جنس خانواده ی caryophyllaceae دارای حدود 700 گونه است که مرکز اصلی تنوع یابی زیستی آن آسیای جنوب غربی و منطقه ی جنوب بالکان محسوب می شود. این جنس مهمترین تاکسون قبیله ی sileneaeمی باشد که مرزبندی دقیق و تعداد گونه های آن ناشناخته است. این جنس در ایران با 35 گونه انحصاری از مجموع حدود 110 گونه شناخته می شود. این گونه ها به 23 بخش تعلق دارند. در این پژوهش به بررسی 7 گونه از بخش lasiostemones پرداخته می شود تا ضمن بررسی ریز ریخت شناسی بذر و دانه گرده و ساختمان تشریحی برگ و ساقه تنوع این گونه ها مورد ارزیابی واقع شده و روابط بین گونه ها مشخص شود. این بخش در ایران دارای 10 گونه می باشد که در زیستگاههای مختلف به صورت خودرو حضور دارند. در پژوهش حاضر بررسی بیوسیستماتیکی این گونه ها با تکیه بر روش های تاکسونومی عددی انجام شده است. مطالعات ریخت شناسی بذر بر روی 15 جمعیت از 3 گونه، از مناطق مختلف ایران با استفاده از 15 صفت کمّی وکیفی انجام شد. این بررسی ها با استریومیکروسکوپ و میکروسکوپ الکترونی نگاره صورت پذیرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss ver 19 صورت گرفت. نتایج آماری موید آن است که صفاتی مانند شکل، طول و عرض بذر و اندازه و تزئینات سلولهای پوششی بذر بیشترین اثر را در تنوع بذر در این جمعیت ها ایجاد می کنند. بررسی دانه های گرده این گیاهان برای اولین بار در ایران انجام می شود. دانه های گرده غالبا کروی، موناد و پلی پانتو پوریت هستند. در این تحقیق همچنین مطالعات تشریحی پهنک در میانه برگ 35 جمعیت از 7 گونه مورد بررسی واقع شد. صفاتی همچون شکل سطح پشتی آوند مرکزی، شکل آوند مرکزی، وجود کرک، ضخامت پوست و پوستک و ضخامت برگ در محل رگبرگ مرکزی اختلاف معنی داری را بین گونه ها نشان دادند.

silene l. بزرگترین جنس خانواده caryophyllaceae با بیش از 700 گونه با مرکز تنوع یابی در آسیای جنوب غربی و منطقه جنوب بالکان است. این جنس مهم ترین تاکسون قبیله sileneae می باشد که مرزبندی دقیق و تعداد گونه های آن ناشناخته است. بر اساس فلورا ایرانیکا 35 گونه از حدود 110 گونه این جنس انحصاری ایران هستند. بخش auriculatae با 47 گونه دارای 21 گونه انحصاری در ایران است. در این پژوهش به بررسی جمعیت های گونه s. commelinifolia و جمعیت های مشکوک به این گونه که با نامهای s. lucida و s. nurensis شناسایی شده اند و همچنین s. eremicana پرداخته می شود تا ضمن بررسی ریخت شناسی، کاریوتایپ، ساختمان تشریحی برگ و ریز ریخت شناسی بذر، تنوع این جمعیت ها مورد ارزیابی واقع شده و روابط بین جمعیت ها مشخص شود. مطالعات ریخت شناسی با استفاده از 34 صفت کمّی و کیفی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss ver. 20 صورت گرفت. نتایج آماری موید آن است که صفاتی مانند شکل برگ قاعده ای و ساقه ای، شکل کپسول، وضعیت کپسول در کاسه، نسبت پرچم متناوب به اپی پتال، طول و پهنای برگ قاعده ای ، طول و پهنای برگ ساقه ای، طول دمگل آلار و کناری، طول اتصال میله پرچم اپی پتال به ناخنک و طول دندانه کاسه دارای ارزش افتراقی در جدایی جمعیت های 4 گونه هستند. با بررسی کاریوتایپی روی 14 جمعیت، سطوح پلوئیدی 24x=2n=2و 48x=4n=2 برای s. commelinifolia، سطح پلوئیدی 24x=2n=2 برای گونه s. nurensis و سطح پلوئیدی 48x=4n=2 برای s. eremicana و s. lucida بدست آمد. سطح پلوئیدی 48x=4n=2 و حضور b کروموزوم در s. commelinifolia و سطح پلوئیدی 24x=2n=2 برای s. nurensis برای اولین بار گزارش می شود. مطالعات تشریحی پهنک در میانه برگ در 16 جمعیت از s. commelinifolia و جمعیت های مشکوک مورد بررسی واقع شد. صفات وضعیت و شکل رگبرگ مرکزی، شکل دسته آوند مرکزی، وجود کلانشیم، پهنای برگ در رگبرگ اصلی، ضخامت پوست و تراکم کرک اختلاف معنی داری را بین گونه ها نشان دادند. مطالعات ریز ریخت شناسی بذر برای اولین بار بر روی 6 جمعیت از گونه های مورد بررسی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره صورت گرفت. نتایج آماری موید آن است که صفاتی مانند شکل بذر، طول و عرض بذر و ابعاد و تزئینات سلول های پوششی بذر بیشترین اثر را در تنوع بذر در این جمعیت ها ایجاد می کنند. روابط بین گونه ها ارزیابی شد.

پس از ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان و به دنبال آن، تشکیل دولت اسلامی و قدرتمند شدن همه جانبه، اعراب بر آن شدند که ایدئولوژی عقیدتی-سیاسیِ خود را از طریق حمله نظامی به تمام نقاط جهان صادر کنند. حمله اعراب به کشورهای اطراف خود منجمله ایران، زمینه ساز تشکیل امپراتوری اسلامی شد. در قرون اولیه هجری، ایرانیان در حال تکرار آزمون و خطا برای رسیدن به یک موقعیت ایده ال بوده اند. منابعی که ما را به شناخت جامعه ایران در آن دوران یاری می کنند بسیار محدودند. از منابع مکتوب چیزی آن چنانی در دست نیست. از منابع مادی نیز چیزی جز آتشکده هایی که تغییر کاربری داده و تبدیل به مسجد شده اند، خرابه های کاخ ها و سازه هایی پراکنده چیزی پیدا نمی شود. اما یکی از منابعی که شاید بتواند ما را در شناسایی مولّفه های تشکیل دهنده زیست ایرانی در آن دوران یاری کند، سکّه های مورد پس از تسخیر ایران غنایم زیادی به دست اعراب رسید، از جمله این غنایم، تعداد زیادی سکّه ساسانی بودند. از همان آغاز تسلط اعراب، از این سکّه ها برای معاملات استفاده می شده است. پس از چندی خود اعراب با استفاده از ضرابخانه های ایرانی، خود دست به ضرب سکّه زدند. این سکّه ها اکثرا دارای همان مولّفه های موجود در سکّه های ساسانی بودند، اما مولّفه های زیست اسلامی-عربی نیز نیز در آن ها نقش می بست. سکه ها را می توان نوعی شناسنامه اجتماعی، سیاسی، اقتصادیِ تاریخ دانست. در زمان هایی که منابع مکتوب کمتر به چشم می خوردند و یا اعتبار چندانی به جهت مرجع شدن ندارند، یکی از بهترین راه های بررسی تاریخ دوران های مختلف زندگیِ انسان ها، بررسی شکلی و محتوایی این سکه هاست. تصاویر، خطوط، نمادها و نشانه ها، شمایل های مذهبی، سیر تاریخی و مولفه های زیست دینی و سیاسی، از جمله عناصری هستند که بر روی سکه ها نقش بسته اند. از آنجا که در سکه ها امکان تقلب کمتر وجود دارد، به همین سبب اعتبار پذیری آنها از دیگر منابع همچون کتب و اسناد بیشتر است. همچنین آگاهی ما از وضعیت جامعه ایران در قرون اولیه هجری، به دلیل کمیاب بودن منابع مکتوب و غیرمکتوب، بسیار کم است. پژوهش در این دوره به ما کمک می کند که بسیاری از رازهای پنهانی آن دوران نه تنها در مورد جامعه ایرانی که در مورد شیوه حکومت داری اعراب نیز آشکار گردند. لذا هدف کلّی این پژوهش مشخص کردن مولّفه های زیستِ جامعه ایران و نیز وضعیت سیاسی و روابط قدرتِ حاکم بر ان دوران که به دوران گذار یا انتقال مشهورند، بر اساس بررسی نقوش و خطوط و دیگر عناصر تشکیل دهنده سکّه های مشهور به عرب-ساسانی است.واژگان کلیدی: وضعیت سیاسی- وضعیت اجتماعی- سکه های عرب ساسانی- ایران- جامعه ایرانی- جامعه اعراب.

روابط پیچیده ی بین گیاهان و فرهنگ بومیان (اتنوبوتانی)، به خاطر اهمّیّت این دانش در تولید محصولات جدید و همچنین احتمال نابودی بخشی از اطّلاعات با مرگ منابع اطّلاعاتی آن، امروزه یکی از جالب ترین و مهم ترین زمینه های تحقیقاتی محسوب می گردد. این دانش اغلب یک راهنمای اصلی از طبّ مدرن است که منجر به کشف داروهای جدید شده است. هدف از این مطالعه، شناسایی گیاهان کاربردی دهستان زارمرود (واقع در شهرستان نکا، استان مازندران )، در ابعاد مختلف زندگی مردم با استفاده از دانش و تجربه ی بومیان و همچنین معرّفی خواص و ویژگی های ناشناخته ی این گیاهان می باشد. در طی سال های 1391 الی 1392 فلور گیاهان کاربردی منطقه مطالعه شد. برای این مطالعه ابتدا با استفاده از نقشه ی جغرافیایی، منطقه ی مورد مطالعه به دقّت شناسایی و سپس طی سفرهای متعدّد، گیاهان از مناطق مختلف دهستان جمع آوری شدند. تجارب افراد بومی نیز در ارتباط با خصوصیّات کاربردی، نحوه ی فراوری و نحوه ی مصرف گیاهان در پرسشنامه هایی ثبت شد و پس از شناسایی دقیق، نمونه ها به هرباریوم دانشگاه پیام نور ساری منتقل شد.

اتنوبوتانی به معنی دانشی است که بشر از گیاه شناسی و اکولوژی محیط زیست گیاهان دارد و یکی از موارد بحث برانگیز پیرامون گیاهان دارویی، همین دانش بومی است. شهرستان طبس یکی از شهرهای استان خراسان جنوبی بوده و مشتمل بر سه بخش مرکزی، دیهوک و دستگردان می باشد. بخش مرکزی به چهار دهستان، و بخشهای دیهوک و دستگردان، هرکدام به دو دهستان تقسیم می شوند. طبس، پهناورترین شهرستان ایران و خاورمیانه، و مساحت آن 55344.5 کیلومتر مربع است. در این تحقیق یک ارزیابی اتنوبوتانیکی در بخش مرکزی شهرستان طبس صورت پذیرفت. در ابتدا با اطلاعاتی که از افراد پرسش شونده بدست آورده شد به سراغ گیاهان مورد استفاده بین بومیان رفته و گیاهان منطقه طبس ، طی سالهای 1390 الی 1391 جمع آوری شد که تعداد افراد پرسش شونده 61 نفر بوده و موارد مصرف گیاهان در بین بومیان و اسامی محلی در پرسشنامه ها یادداشت شد ، پس از شناسایی دقیق گیاهان مورد استفاده توسط بومیان منطقه، گیاهان جمع آوری و دسته بندی شد ، سپس گیاهان کاربردی با کلیدهای شناسایی گیاهان و منابع مختلف مورد شناسایی و بررسی قرار گرفتند و پس از شناسایی گیاهان، هر کدام جداگانه در ردیف هایی با نام علمی، نام خانواده، نام محلی، اندام مورد استفاده و خاصیت دارویی یادداشت و به روش تهیه هرباریوم جمع آوری و خشک و پرس گردیدند. پس از اتمام کار مصاحبه 185 گونه گیاه با کاربردهای مختلف از منطقه طبس بخش مرکزی جمع آوری شد که متعلق به 152 جنس و 50 تیره بوده که از میان تیره ها، بیشترین گونه متعلق به تیره chenopodiaceae با 25 گونه می باشد و سایر گونه ها از قبیل: asteraceae با 19 گونه، gramineae با 16 گونه، fabaceae با 14 گونه، lamiaceae با 11 گونه، brassicaceae با 10 گونه، به ترتیب در مراتب بعدی قرار گرفته اند. فرم رویشی تروفیت ، مهم ترین شکل زیستی منطقه ی مورد مطالعه بوده و بیشترین استفاده ی گیاهان جمع آوری شده به صورت دارویی، و پس از آن علوفه ای و سپس غذا- دارویی می باشد. بیشترین مصرف دارویی در درمان ناراحتی های دستگاه گوارش، قلبی - عروقی و پوست - مو می باشد. دانش اتنوبوتانی منطقه بیشتر در حافظه ی افراد مسن باقی مانده است و احتمالاً در چند دهه ی دیگر از بین خواهد رفت از این رو، مستند کردن این دانش برای باقی ماندن آن در منطقه ضروری می باشد و ممکن است با مطالعه ی اتنوبوتانیکی گونه هایی با کاربردهای بیشتر و مفیدتر پیدا شوند