در چند سال اخیر، تعداد توسپوویروس ها ی شناسایی شده روبه افزایش بوده و در بسیاری از نواحی مختلف جغرافیایی و در محصولات مختلف، بیماری های ناشی از این ویروس ها نمایان شده است. در ارتباط با وقوع و تاثیر این ویروس ها در ایران، اطلاعات محدودی موجود می باشد. به منظور بررسی توسپوویروس ها در استان های خراسان، از برخی مزارع و گلخانه ها در این استان ها بازدید گردید. به منظور شناسایی توسپوویروس ها، نمونه هایی از آلسترومریا و پیاز در استان خراسان رضوی(مشهد و چناران)، گوجه فرنگی در استان خراسان شمالی(بجنورد) و گوجه فرنگی و پیاز در استان خراسان جنوبی بر اساس علائم آلودگی به این ویروس ها از جمله لکه های بافت مرده روی برگ ها، ساقه ها و دمبرگ ها(در آلسترومریا)، زخم های کلروتیک و بافت مرده چشمی شکل(در پیاز) و بافت مردگی برگ(در گوجه فرنگی)، جهت بررسی بیشتر جمع آوری شدند. آلودگی این نمونه ها به توسپوویروس ها با استفاده از گیاهان آزمون، سرم شناسی ( das-elisa و diba ) و rt-pcr تایید گردید. بر اساس آزمون های سرم شناسی و مولکولی، آلودگی نمونه های آلسترومریا (از مشهد ) و گوجه فرنگی(از بجنورد) به ویروس حلقه زرد گوجه فرنگی(tomato yellow ring virus; tyrv) و نمونه های پیاز(از چناران) به ویروس لکه زرد زنبق (iris yellow spot virus; iysv) تایید گردید. با این حال، هیچگونه توسپوویروسی در نمونه های جمع آوری شده از استان خراسان جنوبی شناسایی نگردید. تجزیه و تحلیل توالی آمینواسید های پروتئین نوکلئوکپسید جدایه های tyrv و iysv شناسایی شده در این تحقیق نشان اد که به ترتیب با توالی آمینواسیدی این پروتئین در جدایه tyrv-t از ایران 99درصد و با توالی آمینواسیدی این پروتئین در جدایه iysv از سری لانکا 98درصد شباهت دارد. همچنین در این تحقیق، tyrv توسط thrips tabaci از بوته های آلوده به سالم منتقل شده و این انتقال با rt-pcr تایید گردید.

در سال زارعی 1375، در یکی از مزارع سیب زمینی در منطقه بجنورد، تعداد زیادی بوته سیب زمینی مشکوک به آلودگی به ویروس x سیب زمینی که دارای علائم کوتولگی، رنگ پریدگی و موزائیک خفیف بودند در نظر گرفته و نشانه گذاری شدند. هنگام برداشت محصول، از هر بوته نشانه گذاری شده، تعدادی غده برداشت نمده و تاسپری و شکسته شدن دوره خواب در سردخانه تاریک و دمای 4 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. بعد از اتمام دوره خواب ، غده ها در خاک مناسب کاشته شده و در گاخانه نگهداری شدند. مطالعات دامنه میزبانی، خواص ویروس در عصاره گیاه در شرایط آزمایشگاه، آزمونهای سرولوژیکی و الکترون میکروسکوپی نشان داد که بوته های حاصله از رشد غده های مذکور، آلوده به ویروس x سیب زمینی potato virtus x (pvc)، هستند. در مطالعات دامنه میزبانی، گیاهان datura strsmonium l., lycopersicon esculentum mill, nicotiana glutinosa l., n. debneyi domi, nicotina tabacum l. var. samsum, n. tabacum l. var. turkish, n. tabacum l. var. xanthi و capsicum frutescens l. علائم سیستمیک نشان دادند. در گیاهان c.amaranticolor coste & reyn, chenopodium quinoa willd و gomphrena globosa l. علائم موضعی ظاهر شد در حالیکه، بر روی cucumis sativus l. هیچگونه علائمی مشاهده نگردید. این ویروس ، جهت خالص سازی در n.glutinosa تکثیر شد و بعد از خالص سازی، آنتی سرم مربوطه بر علیه ویروس خالص شده تهیه گردید. به منظور بررسی ویروس pvc در شمال خراسان و تعیین درصد آلودگی، از 26 مزرعه در مناطق بجنورد، چناران،شیروان، طوس ، فاروج و قوچان مجموعا 247 بوته بطور تصادفی نمونه برداری شده و از آزمون das - elisa جهت تشخیص ویروس pvx در آنها استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد که مناطق فوق به ترتیب 50، 63/6، 34/7، 53/3، 62/8 و 37/2 درصد آلودگی دارند.