بیماری سپتوریای برگی ناشی از mycosphaerella graminicola (فرم غیرجنسی septoria tritici)، از بیماری های مهمّ گندم در سراسر دنیا به شمار می رود. به منظور بررسی ساختار ژنتیکی این قارچ در ایران، تعداد 221 جدایه از جمعیت های عامل بیماری در استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، خوزستان، فارس و گلستان جمع آوری شد و با استفاده از نشانگرهای aflp و لوکوس تیپ آمیزشی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه مشخص نمود که پنج جمعیت مورد بررسی از نظر ژنتیکی متمایز، جریان ژنی بین آنها محدود و به صورت گروه های مجزا از هم گروه بندی شدند. تنوع ژنی نیز در این جمعیت ها کم و در حالت عدم تعادل پیوستگی بودند. تیپ های آمیزشی بجز در نمونه های استان های گلستان و اردبیل در سایر جمعیت ها فراوانی یکسان نداشتند. مطالعه برهمکنش 14 جدایه قارچ با 53 ژنوتیپ گندم نیز نشان داد که جدایه های استان های مختلف از نظر پرآزاری و قدرت تهاجم بر روی گندم های مورد مطالعه با همدیگر اختلاف داشتند. با مطالعه پرآزاری این جدایه ها بر روی ارقام و لاین های افتراقی مشخص گردید که stb15 می تواند به عنوان موثرترین ژن مقاومت برای کنترل بیماری در ایران مورد استفاده قرار گیرد در حالی که همه ی جدایه های مورد بررسی بر روی ژن های stb6، stb7 و stb9 پرآزار بودند. در بین ژرم پلاسم گندم مورد استفاده در ایران چمران، لاین n-81-18 و هیرمند به ترتیب مقاوم ترین ژنوتیپ های گندم شناخته شدند. مطالعه ژنتیک مقاومت دو رقم چمران و هیرمند به ترتیب در برابر یک جدایه از فارس و خوزستان ثابت کرد که یک ژن با اثر غالبیت غیرکامل در مقاومت آنها در مقابل جدایه ناپرآزار نقش داشت. این ژن در چمران stb15 یا احتمالاً یک ژن جدید است و در هیرمند یکی از ژن های stb5، stb11، stb14 یا یک ژن جدید عامل ایجاد مقاومت در برابر جدایه مورد مطالعه می باشد.

با توجه به نقش گندم در اقتصاد کشاورزی و جایگاهی که در تغذیه انسان ها دارد، افزایش عملکرد این محصول در واحد سطح و افزایش تولید آن در کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بیماری سپتوریوز برگی گندم ناشی از septoria tritici و با شکل جنسی mycosphaerella graminicola از عوامل مهم محدود کننده تولید این محصول به ویژه در سال های اخیر بوده. که باعث بروز اپیدمی های شدید در مزارع و کاهش شدید محصول می شود. به منظور دستیابی به منابع مقاومت، به عنوان موثرترین و مناسبترین روش کنترل بیماری سپتوریوز، گندم های تتراپلوئید ایرانی برای مقاومت به این بیماری ارزیابی گردید. به این منظور 46 ژنوتیپ گندم تتراپلوئید ایرانی در یک طرح بلوک کامل تصادفی با هشت تیمار و چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. صد و شصت جدایه قارچ s. tritici از مزارع آلوده مناطق مختلف کشور شامل، اردبیل، آذربایجان غربی، گلستان، کرمانشاه و خوزستان جمع آوری، جداسازی و خالص شد، از این تعداد، هشت جدایه را با در نظر گرفتن شدت بیماری زایی آن ها برای بررسی های گلخانه ای انتخاب و در محیط کشت ymda تکثیر شدند. بذور گندم پس از ضد عفونی در خاک سترون و غنی از لحاظ مواد غذایی(خاک-پیت ماس به نسبت 1:1) کاشته شد. در اینجا ما به بررسی واکنش های مقاومتی 45 توده محلی گندم به هشت جدایه ایرانی m. graminicola پرداختیم. در مجموع 138 مقاومت اختصاصی (از بین 360) و تعداد زیادی مقاومت نسبی برهمکنش یافتیم. بر اساس یافته های ما، بیشترین مقاومت اختصاصی(30 تا از 32 برهمکنش) در بین توده های بومی آذربایجان و بیشترین حساسیت در برابر جدایه های قارچ در بین توده های محلی کرمانشاه مشاهده شد. در مجموع نتایج ما نشان داد توده های جمع آوری شده از استان های مختلف، طیف وسیعی از ژن های مقاومتی را دارند که بایستی در برنامه های آینده مورد شناسایی واقع شوند. در این مطالعه، از 160 جدایه بدست آمده، 96 جدایه جهت بررسی تنوع ژنتیکی با نشانگر rapd و از این بین تعداد 47 جدایه برای بررسی تنوع ژنتیکی با نشانگر ssr انتخاب گردید، در مطالعه تنوع ژنتیکی، از میان شش آغازگر تصادفی rapd، تعداد سه آغازگر و از میان ده آغازگر ssr بررسی شده، پنج آغازگر براساس وضوح باند و تکرار پذیری انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل خوشه ای الگوهای rapd از نرم افزار ntsys و برای نشانگر ssr از نرم-افزارmvsp32 و روش upgma و ضریب تشابه جاکارد استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه-ای آغازگرهای مورد استفاده در نشانگر rapd در سطح تشابه 50 درصد، جدایه ها را در بیست گروه قرار داد که نشان دهنده تنوع ژنتیکی بالا در میان جدایه هاست. همچنین تجزیه خوشه ای آغازگرهای ssr، در سطح تشابه 30 درصد، جدایه ها را در نه گروه قرار داد.

هدف اصلی از این تحقیق بررسی اثربخشی برنامه راهبردی بیوتکنولوژی کشاورزی از دیدگاه متخصصان بیوتکنولوژی است. در این تحقیق از روش های آماری و همبستگی استفاده شد و جامعه تحقیق شامل تعدادی از متخصصان بیوتکنولوژی در جهادکشاورزی و دانشگاههای استان تهران و البرز بود (n:90) . طبق جدول کرجسی و مورگان (1970)، که نمونه مورد نظر برای این جامعه (n:73) بود، برای انتخاب متخصصان بیوتکنولوژی از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ کل در پرسشنامه 0.97 تعیین شد. نتایج بدست آمده از دیدگاه متخصصان نسبت به اثربخشی عوامل موثر نشان داد که عوامل سیاسی و زیست محیطی اولویت بالایی میزان تحقق را داشتند . همچنین اهداف "وضعیت تولید کودها و سموم بیولوژیک" و "وضعیت صادرات فرآورده های کشت بافت در کشور" بالاترین اولویت ها را از لحاظ میزان اثربخشی دارا بودند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که رابطه معنی داری بین متغیرهای میزان تحقق عوامل (وضع موجود) و متغیر تعداد مقالات isi نسبت به اثربخشی اهداف برنامه راهبردی بیوتکنولوژی کشاورزی در سطح یک درصد وجود دارد. نتایج تحلیل عاملی،مدیریتی، اداری، سازمانی و آموزشی (با تبیین واریانس 2/65 درصد) موانع پیش روی برنامه راهبردی بیوتکنولوژی کشاورزی را تبیین می کند.