نام پژوهشگر: فاطمه خلقتی بناء

مطالعه تنوع ژنتیکی جمعیتهای tilletia indica به کمک تجزیه و تحلیل ایزوآنزیمی و رابطه آن با بیماریزایی در گندم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1377
  فاطمه خلقتی بناء   عزیزالله علیزاده

در این بررسی 21 جدایه tilletia indica عامل کارنال بانت یا سیاهک ناقص مورد بررسی ایزوآنزیمی قرار گرفت . جدایه ها از مناطق آلوده جنوبی شامل داراب ، فیروزآباد و لار در استان فارس ، جیرفت در استان کرمان و حاجی آباد در استان هرمزگان جمع آوری شد. پس از آزمایشات مقدماتی با بیست و یک سیستم آنزیمی، 9 آنزیم که نتایج آنها قابل تفسیر و تکرارپذیر بود انتخاب شد. این آنزیمها شامل استراز (est)، ایدیوتول دهیدروژناز (iddh)، کاتالاز (cat)، زانتین دهیدروژناز (xdh) سوکسینات دهیدروژناز (sudh)، سوپراکسید دیسموتاز (sod)، لاکتات دهیدروژناز (ldh)، اکتانول دهیدروژناز (ddh) و مانیتول دهیدروژناز (madh) بودند. آنزیمهای کاتالاز، ایدیوتول دهیدروژناز و سوکسینات دهیدروژناز برای اولین بار در این گونه مطالعه شدند. بجز در مورد آنزیمهای cat، sod و iddh تقریبا هر جدایه در هر آنزیم فنوتیپ الکتروفورزی (ep) منحصر به فردی داشت . لوکوسهای فرضی درصد هتروزیگوسیتی و فراوانی الل ها در آنزیمهای sod، sudh، ldh، cat و xdh تعیین شد. از 17 لوکوس فرضی تعیین شده 88 درصد آنها پلی مورفیک بودند. متوسط درصد هتروزیگوسیتی (h) برای لوکوسهای فرضی cat، ldh، sudh، sod و xdh به ترتیب 32، 48، 79، 17 و 77 درصد بود. در آنزیمهای cat، sod و iddh تنوع بسیار اندک بود سایر آنزیمها تنوع بالایی را نشان دادند. بدلیل عدم گروه بندی epها به نظر می رسد که استفاده از این آنزیمها بعنوان نشانگر ویرولانس مناسب نمی باشد. ماتریش تشابه و دندروگرام حاصل در سطح تشابه 85 درصد، جدایه ها را در شش گروه (i تا iv) قرار داد. جدایه های جیرفت ، حاجی آباد و فیروزآباد در گروههای i و iii قرار گرفتند. جدایه های داراب و جیرفت در بین این شش پراکنده بودند. بالاترین تنوع ژنتیکی در جدایه های داراب و لار مشاهده شد. به طور کلی علی رغم اینکه وقوع این بیماری اخیرا از ایران گزارش شده است تنوع ژنتیکی در آن بسیار بالا می باشد و در صورت مساعد بودن شرایط اقلیمی پتانسیل بالایی جهت استقرار بر روی ارقام مقاوم دارد.