پژوهش حاضر با عنوان چگونگی پیدایش و نضج اندیشه پارلمانتاریسم در ایران، در صدد یافتن زمینه های فکری، اجتماعی و تاریخی شکل گیری نظام مشروطه پارلمانی در ایران است که پس از بیان ویژگیهای دموکراسی پارلمانی به عنوان یکی از اشکال دموکراسی یا حکومت نمایندگی به بررسی مبانی فکری وارداتی و زمینه های داخلی این اندیشه در ایران عصر مشروطه می پردازد.در این راستا مبانی نظری پارلمانتاریسم در برداشت روشنفکران و متجددان دوره قاجار با عنایت به ریشه های فکری آن در اندیشه فلاسفه عصر روشنگری اروپا و موضعگیری گروههای مختلف علمای اسالمی با توجه به خاستگاههای فکری آنها و قرائتهای مختلف ایشان از اندیشه سیاسی در اسلام بررسی می شود. سپس زمینه های شکل گیری این اندیشه در ابعاد سیاسی، اقتصادی فرهنگی در بعدداخلی و مداخله مستقیم و غیرمستقیم بیگانگان و تاثیرپذیری از تحولات جهانی عصر مدرنیته در بعد خارجی مورد مداقه قرار می گیرد و با توجه به شرایط خاص دوران اوج خیزش مشروطه که سبب بارور شدن اندیشه دموکراسی پارلمانی و تولد نظام نوپای مشروطه پارلمانی در ایران گردید، نقش هریک از عوامل فوق در ایجاد نظام دموکراسی پارلمانی، تشکیل پارلمان و انتخاب نمایندگان مجلس بعنوان عاملان مشارکت مردم در قدرت سیاسی تحلیل خواهد شد و داخلی یا وارداتی بودن اندیشه پارلمانتاریسم و به دنبال آن نظام مشروطه پارلمانی به بحث گرفته خواهد شد.