انسان از مکان های متفاوت تصویرهای متفاوتی در ذهن دارد. همین تصاویر ذهنی انسان هاست که به مکان هویت می دهد. از آنجایی که معماری در ارتباط و تعامل مستقیم با افراد و انسان ها می باشد، یافته ها و تحولات فکری بشر نیز تأثیرات بسیار زیادی بر آن می گذارد، از این رو معماری به عنوان هنر اول، نقشی اساسی در تأمین آسایش و آسودگی روانی افراد دارد. دستیابی به کیفیات معماری از ارج نهادن به ارزش های انسانی حاصل می شود. ایده ها از انسان زاده می شوند و ارزش ها به او تعلق دارند، بنابراین بدون در نظر گرفتن انسان و نیازهای وی هیچ گونه پیشرفتی در زمینه معماری و مهندسی به وجود نخواهد آمد. هدف ما در این پژوهش تقویت و پرورش توانایی در توضیح، پیش بینی و کنترل شرایط پدیده ها و رویدادهایی است که در بهبود کمی و کیفی زندگی انسان ها تأثیرگذار می باشند. مجموعه های تجاری بنابر خصوصیات کالبدی- فضایی و عملکردی به عنوان عناصری کارا و مطلوب، یکی از بارزترین نمودهای تبلور نیازها و فعالیت های انسان و جامعه می باشند که در این پژوهش انتخاب شده اند. در این راستا با بهره گیری از تئوری های برخاسته از زمینه که به طریق کیفی پدیده ها را در محدوده موردنظر (تجریش) بررسی می کند، کلیه اطلاعات دریافت شده از محیط از طریق مشاهده و مصاحبه، در نهایت در ارائه طرح به کار آمده است. پژوهشگر پس از مصاحبه با واحدهای پژوهش(که مشتمل بر معماران و مردم ساکن در محدوده تجریش می باشد) و مقایسه پاسخ های دریافت شده، به شناسایی طبقات(تم های اصلی) و ویژگی های آنها(طبقات زیرین) می پردازد. سپس با کدگذاری، به پیش فرض های تئوری دسترسی پیدا می کند. در نهایت کدها و یادداشت ها جمع آوری می شوند، در حقیقت زبان مصاحبه ها به زبان معماری تبدیل می شود تا در پروسه طراحی مجموعه تجاری در کنار تکنولوژی های نوین و معیارهای طراحی بازارها به کار آید. در این پژوهش سایر اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات اینترنتی و ... به دست آمد. یافته های پژوهش موید آن است که مواردی چون در دسترس بودن، جامع بودن، امکان گشت وگذار و پرسه، کاربرد رنگ، تنوع اجناس، تأمین نیازهای محلی، فضاهای چندمنظوره با امکان تغییر کاربری، تبعیت از معماری ایرانی، مکان های استراحت عمومی، چیدمان فروشگاه ها، زیبایی، نور مناسب و... را به عنوان نکات موردتوجه خود برای یک مجتمع تجاری عنوان نمودند. در مجموع بازارهای امروز ایران بر طبق برداشت از نظر مصاحبه شوندگان، دارای کمبودهای بسیار زیادی است که حتی ذهن کم آشنای مردم با مراکز تجاری مدرن و پاسخ ده را نیز ارضا نمی کند. با توجه به روند طی شده در این پژوهش، در نهایت پژوهشگر وارد مرحله طراحی شد. در این تحقیق با به کاربردن روش تحقیق کیفی سعی شده به معماری ای دست پیدا کنیم تا بدون پیش داوری قبلی، بر طبق خواسته ها و نیازهای استفاده کنندگان باشد و در عین حال همگام با تکنولوژی های نوین. مجموعه تجاری طراحی شده مرکزی است برای همگان؛ فضایی با کارکردی گوناگون و متنوع درهم تنیده مجموعه ای برای تمام رده های سنی، بی زمان و بی مکان، مکانی برای خرید، گذران اوقات فراغت و در عین حال فضایی تداعی کننده خاطرات جمعی.

محدودیت منابع انرژی و افزایش روز افزون مصرف آن از یکسو و مصرف بی رویه انرژی توسط جوامع محتلف از سوی دیگر، علاوه بر آلودگی محیط زیست و هدر دادن سرمایه های ملی، زندگی آینده انسانها را با مخاطره مواجه ساخته است .تجربه نشان میدهد که رشد اقتصادی و توسعه صنعتی کشورها بعنوان پیش شرط های اقتدار سیاسی، استقلال ملی و شکوفائی فرهنگی، به عوامل مختلف از جمله انرژی و استفاده بهینه از منابع انرژی نیازمند است. با ظهور معماری مدرن جایگزین نمودن تاسیسات مکانیکی، بهجای توجه به اقلیم و نقش آن در طراحی، سرفصل عمل قرار گرفت؛ ولی به تدریج با به وجود آمدن بحران انرژی، توجه به اقلیم و طراحی اقلیمی از نیمه دهه پنجاه شمسی مجددا اهمیت یافت و مجامع بین الملل را بر آن داشت کنترل مصرف انرژی از منابع تجدیدناپذیر را در الویت کار خود قرار دهند. اگر چه ایران از غنی ترین منابع انرژی برخوردار است، اما استفاده نادرست از آن ها خسارات جبران ناپذیری را بر بودجه سالانه کشور تحمیل می کند. از این رو استفاده منطقی از منابع انرژی و برنامه ریزی در زمینه های بهینه سازی مصرف انرژی از اولویت ویژه ای برخوردار می باشد. سمت و سوی پژوهش حاضر تحت عنوان "بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمانهای مسکونی اقلیم سرد (نمونه موردی زنجان)"در جهت میل به این هدف صورت پذیرفته است. در کشور ما، مطالعات جامع و کامل در همه عرصهها و مناطق بهویژه مناطق سردسیر که در نهایت به طراحی یک الگوی بهینه مسکن ختم شود، صورت نگرفتهاست. در این پژوهش سعی بر آن است با بررسی و استفاده از انرژی های نو و در کنار آن بومیسازی راهکارهای اقلیمی مورد استفاده در کشورهای پیشرفته، به ارائه الگوی مسکن سردسیری پرداخته شود.