نام پژوهشگر: شهریار صفرپور حقیقی
شهریار صفرپور حقیقی محمدرضا اصغری
میوه توت فرنگی محصولی است نافرازگرا وفساد پذیر با عمر پس از برداشت کوتاه. این میوه سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی بوده و ارزش غذایی بالایی دارد. گونه های وحشی توت فرنگی در سراسر نیمکره شمالی وجود داشته و به خوبی با اقلیم های مختلف سازگار شده اند. توت فرنگی پرورشی مدرن با نام علمی fragaria × ananassa عمده ترین گونه ای است که درحال حاضر پرورش داده می شود. امروزه یکی از عمده ترین مناطق تولید توت فرنگی، ایالت کالیفرنیای آمریکا است و رقم سلوا، اولین بار در سال 1983 میلادی در دانشگاه کالیفرنیا تولید شد. ازمهمترین مناطق زیر کشت توت فرنگی در ایران استانهای کردستان، مرکزی، آذربایجان، خراسان شمالی ، خراسان رضوی، همدان، گلستان و خوزستان می باشد. بدلیل فسادپذیری بالای توت فرنگی، تولید کنندگان این محصول مجبور به استفاده از سموم شیمیایی هستند و با توجه به کوتاهی عمر پس از برداشت و ضرورت عرضه سریع آن، قسمتی از بقایای سموم شیمیایی مستقیماً وارد بدن مصرف کننده می گردد. لذا به منظوریافتن راههای غیر شیمیایی واستفاده ازمواد سالم وطبیعی برای کنترل پوسیدگی و افزایش عمر محصول توت فرنگی، ضمن حفظ و ارتقای عملکرد و کیفیت محصول، طرحی بصورت فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار، شامل تیمار با سولفات روی در سه سطح (صفر، محلولپاشی با غلظت 5 در هزار قبل از برداشت و غوطه وری در غلظت یک درصد پس از برداشت میوه ) و تیمار محلولپاشی با اسید سالیسیلیک در دو سطح (صفر و یک میلی مولار) قبل از برداشت میوه و تیمار غوطه وری در کیتوسان در دو سطح (صفر و 1 درصد) پس از برداشت میوه که مجموعاً دوازده تیمار آزمایشی را بصورت تیمارهای منفرد و ترکیبی ایجاد نمودند، در سه تکرار در سالهای 1388 و 89 به اجرا در آمد و ارزیابی صفات کیفی میوه طی سه زمان شامل پس از برداشت و ده و بیست روز نگهداری در یخچال c?4 صورت گرفت . تمامی تیمارها برکلیه صفات مورد بررسی شامل عملکرد، درصد آب میوه، سفتی میوه، درصد پوسیدگی، تراوش یون، ظرفیت آنتی اکسیدانی کل، مقدار فنل کل و میزان اسید اسکوربیک، ph، tss وta تأثیر معنی داری در سطح احتمال 1% نشان دادند بجز نسبت tss/ta که در سطح احتمال 5% معنی دارشد. بیشترین عملکرد توت فرنگی و بالاترین ظرفیت آنتی اکسیدانی و بیشترین اسید اسکوربیک از محلولپاشی توأم اسید سالیسیلیک و سولفات روی، بعد از برداشت و پس از ده روز نگهداری در یخچال، ثبت شد. بیشترین کنترل پوسیدگی در تمام مدتهای نگهداری از تیمارهای حاوی غوطه وری در کیتوسان بدست آمد. در این تحقیق برای ماندگاری به مدت ده روز، غوطه وری میوه های محلولپاشی شده با روی درمحلول کیتوسان و برای ماندگاری به مدت بیست روز تیمارغوطه وری در محلول روی ومحلول کیتوسان، پیشنهاد گردید.