نام پژوهشگر: رضا مرتضایی
رضا مرتضایی ناصر مهدوی طباطبایی
انرژی الکتریکی در بین گونههای مختلف انرژی به دلایل متعدد از جمله پاک بودن، سهولت مصرف و امکان تبدیل به انواع دیگر انرژی از ویژگیهای مطلوب و منحصر به فرد برخوردار است. انرژی الکتریکی قابلیت ذخیره سازی نداشته و باید در هر لحظه که مصرف کننده نیاز داشته باشد تولید شود. بنابراین همواره بین تولید و مصرف باید اتصال الکتریکی برقرار باشد. یعنی بخش?های مختلف تولید، انتقال و توزیع (سیستم قدرت) باید هماهنگ و با امنیت کامل به کار خود ادامه دهند. به منظور حفظ امنیت و تداوم شرایط مناسب این سیستم، نیاز به بهره?برداری صحیح و بهینه آنها می?باشد. بهره?برداری به معنای نظارت، کنترل و هماهنگی تمامی اجزای سیستم قدرت بوده، که نیروی انسانی(بهرهبردار) در کنار تجهیزات نقش بسیار مهمی را ایفا می?نماید. اما با رشد روز افزون تقاضا، پیچیده?تر شدن روش?های بهره?برداری از تجهیزات و استفاده گسترده و مستمر از کامپیوتر در سیستم?های قدرت موجب شده تا نقش نیروی انسانی در امور اجرایی و کنترل این سیستم کاهش یافته و سیستم?های خودکار و اتوماتیک جایگزین شوند تا تصمیمسازی سریع و صحیح صورت پذیرد. این امر در سیستم?های قدرت اتوماسیون نامیده میشود و جزء جدا نشدنی بهره?برداری است. لذا لزوم استفاده از کامپیوترها در بهره برداری جزء لاینفک سیستمهای قدرت بشمار میآید. واضح است که بهرهبرداری از این سیستم پیچیده به مطالعات پیشرفته و توسعه یافته کامپیوتری نیاز دارد. طیف وسیعی از نرمافزارهای پیشرفته کامپیوتری که با زحمت زیاد طی سالهای متمادی تهیه شدهاند و در فصلهای دوم ،سوم و چهارم مفصلاً بحث خواهند شد، در نقاط متعدد چرخه برنامه?ریزی بهره?برداری بمنظور بررسی?های فنی امنیت و اقتصاد عرضه برق استفاده میشوند. این نرمافزارها شامل برنامههای پخشبار، بررسی سطوح اتصال کوتاه، بررسی پایداری، بررسی سطوح ولتاژ، قابلیت اطمینان و غیره هستند که جهت مطالعات شبکه یک نیاز ضروری بشمار میآیند. استفاده از این نرمافزارها بمنظور طراحی، تحلیل، بهرهبرداری سیستم قدرت جایگاه ویژهای در بین مهندسین و متخصصین سیستمهای قدرت دارد. امروزه بسیاری از تحلیلها، بررسیهای شبکه از دیدگاههای مختلف برنامهریزی، کنترل، حفاظت و بهرهبرداری اقتصادی، قابلیت اطمینان، کیفیت توان با استفاده از نرمافزارهای جامع تخصصی قدرت و بسادگی و با دقت بالایی قابل انجام است. همچنین بسیاری از اتفاقات مشکل آفرین در سیستم قدرت به مدد استفاده از کامپیوتر در شبیهسازی، تحلیلهای شبکه موجود، قابل پیشبینی وجلوگیری است. بنابراین با توجه به حجم بالای سرمایهگذاری در بخشهای مختلف صنعت برق، مشکلات و هزینههای قابل توجه نگهداری و بهرهبرداری از تجهیزات سیستمهای قدرت، استفاده از نرمافزارهای پیشرفته و هوشمند، از مرحله برنامهریزی تا بهرهبرداری اجتناب ناپذیز است. در این راستا و به موجب نیل به اهداف بهرهبرداری و کنترل سیستمهای قدرت و همچنین بررسی میزان عملکرد نرمافزارهای هوشمند در بهرهبرداری از سیستمهای قدرت، پس از بررسی انواع نرمافزارهای شبیهساز سیستمهای قدرت و انتخاب بهترین آنها به لحاظ انعطاف پذیری و ماژولار بودن به بررسی مطالعات سیستم در بخشهای hv,lv بر اساس نرمافزارهای منتخب (نرمافزارdigsilent13.2در بخش انتقال و فوق توزیع و نرم افزار etap5.0.3 در سیستمهای صنعتی) پرداخته که نتایج آن در فصل پنجم ارائه گردیده است.